Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Genel Başkan Yardımcısı Birol Aydemir, elektrik ve doğal gaza yılbaşında yapılan zamlara tepki gösterdi. Hükümetin 2021 yılında vatandaşın faturaları için 100 milyar destek yapıldığı yönündeki açıklamasını hatırlatan Aydemir, "Birincisi; bu destek nasıl finanse edilmişti? İkincisi; madem elektrikte faturanın yarısını karşılıyordunuz, o zaman zammı neden yüzde 100’den fazla yaptınız" diye sordu.

DEVA Partisi Sektörel Politikalar Başkanı Aydemir, bugün yaptığı yazılı açıklamada, elektrik ve doğal gaz yılbaşında yapılan zamları değerlendirdi. Aydemir’in açıklaması şöyle:

ELEKTRİK EVLERDE ATEŞ PAHASI OLDU: “Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’nden bu yana elektrik tarifelerindeki artış, sanayi ve ticarethanelerde yüzde 500’ü aştı. Tarımsal sulamada yüzde 423’e, mesken tarifesinde ise yüzde 262’ye ulaştı. Doğal gazda Ocak 2018’den bu yana elektrik üretici tarifesindeki artış yüzde 590’a, sanayi tarifesindeki artış yüzde 688’e ve mesken tarifesindeki artış yüzde 144’e vardı. Zamlar, sanayiyi durdurma noktasına getirmekle ve topyekûn bir yoksullaşmaya neden olmakla kalmayacak, ithalata bağımlılığı daha da artıracak. Elektrik evlerde ateş pahası oldu. Evlerde daha çok düşük kaliteli kömür, atık plastik ve orman ürünleri yakılacak. Sağlık ve çevre sorunlarının hızla büyümesi riskiyle karşı karşıyayız.

ZAMMI NEDEN YÜZDE 100'DEN FAZLA YAPTINIZ: Yakın zamana kadar Sayın Enerji Bakanı, övünerek zamların faturalara yansıtılmadığını açıklıyordu. Peki zamları neden bakan açıklamadı? Açıklama neden Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) yaptırıldı? Üstelik EPDK da denetleyici ve düzenleyici bir kurum gibi değil, siyasi bir aktör gibi açıklama yaptı. EPDK’nın açıklamasında siyasi otoritenin dilini gördük. Devlet, 2021 yılında vatandaşları bu artışlardan koruma amacıyla elektrik faturalarının yarısını, doğal gaz faturalarının ise beşte dördünü karşılayarak toplam 100 milyar lira destekte bulunduğunu söylüyor. Öyleyse şu iki sorunun yanıtını bekliyoruz: Birincisi; bu destek nasıl finanse edilmişti? Hükûmeti doğruları söylemeye, şeffaflığa davet ediyoruz. İkincisi; madem elektrikte faturasının yarısını karşılıyordunuz, o zaman zammı neden yüzde 100’den fazla yaptınız?

“SİZİN HİÇ Mİ KABAHATİNİZ YOK”

Zamların gerekçesinin sadece pandemi koşullarına ve hammadde fiyatları nedeniyle enerji maliyetlerindeki artışa bağlanmasına tepki gösteren Aydemir, iktidarı şu sözlerle eleştirdi:

“Sizin hiç mi kabahatiniz yok? Otoyol ve köprü projelerinde olduğu gibi enerji sektöründe de alım garantilerini dolara endeksli yapan kim? Hükûmet. Ekonomiyi kötü yöneterek Türk lirasının bir yılda yüzde 80 değer kaybetmesine ve maliyetlerin artmasına neden olan kim? Hükûmet. Doğal gazın bin metre küpü 250 dolarken yeni anlaşma için masaya oturmayan, bin 200 dolara yükselmesini bekleyen kim? Hükûmet. Piyasayı bozan, yatırım ortamını kötüleştiren kim? Yine hükûmet. Kimse sorumluluğu başka yerde aramasın.”

GÜNEŞ VE RÜZGÂR YATIRIMLARININ ÖNÜ KESİLDİ: Türkiye’de güneş ve rüzgâr yatırımlarının önü kesildi. Şu an 11 bin megawatt (MW) rüzgâr ve lisanssızlarla birlikte 8 bin MW güneş enerjisi santralleri bunun bir buçuk, iki katı olabilirdi. Yeterli yatırım yapılmasına imkân tanınmadı. Böylece teknolojik açıdan ve çevre yönünden artık emekliye ayrılması gereken santrallere muhtaç bırakıldık. Bu da yüksek maliyetlerle elektrik teminine neden oldu.

ZARAR KİT’LERE YÜKLENDİ: Fiyatları yükseltmemek için önce Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) ve Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) milyarlarca TL zarar ettirildi; bu zarar kamu iktisadi teşebbüsüne (KİT) yüklendi. EÜAŞ’ın hidroelektrik santrallerindeki kısıtlı su, birkaç ay piyasa fiyatlarını düşürmek adına yanlış zamanda kullanıldı. İhtiyaç duyulan zamanda söz konusu santraller üretim yapamadığı için elektrik kesintileriyle karşılaştık. Hükûmet, ülkemizi elektrik sıkıntısının söz konusu olduğu 70’lere götürmeyi de başardı.

HANİ ZAMLAR VATANDAŞA YANSITILMIYORDU: Yük o kadar ağır ki EÜAŞ ve BOTAŞ da karşılayamadı. 2021’in son çeyreğinde yükselen maliyetler, 21 tedarik şirketinin üstüne doğrudan, sektördeki diğer aktörlerin üstüne dolaylı olarak yıkıldı. Sistemin tamamen çökeceği görülünce çare elektriğe yüzde 125, doğal gaza yüzde 50 zamda bulundu. Hani zamlar vatandaşa yansıtılmıyordu?”