Haber: MAHİR BAĞIŞ - Kamera: AZİZ METİN

Ankaralı bakkal esnafı, Ulus meydanında toplanarak, zincir marketleri protesto etti. Sincan’da bakkal işleten esnaf, “Sözde biz mahallenin muhtarıyız, bekçisiyiz, kardeşiyiz, emanetçisiyiz. Ama maddiyata düştüğü zaman bakkalın adı ‘pahalıcı.’ Büyük marketlerin aldığı fiyata ürün alamıyoruz. Büyük marketlere bizi ezdiriyorlar, bizim hakkımızı arayan hiçbir kurum yok” dedi.

Ankara Ulus Meydanı’nda bir araya gelen bakkallar, zincir market fiyatlarını protesto etti. Bakkal esnafı, büyük marketlerde satılan ürünlerin fiyatlarıyla kendilerine satılan ürünlerin fiyatları arasında büyük fark olmasına tepki gösterdi.

Bakkallar adına açıklamayı, Ankara Bakkallar ve Bayiler Odası Başkan Adayı Ramazan Yalçın okudu. Yalçın, şunları söyledi:

“AYNI ÜRÜNÜ BAKKAL BAŞKA BİR FİYATTAN TEMİN EDERKEN ZİNCİR MARKETLER İSE BAMBAŞKA BİR FİYATTAN TEMİN ETMEKTEDİRLER”

“Bugün burada Ankaralı bakkallar olarak uğradığımız haksız fiyat zorlamalarına ve bakkalın maruz kaldığı fakat kimsenin sahip çıkmadığı sorunlarla beraber aslında milletin içinden gelen her mahallede küçücük çocukken ilk alışveriş deneyimimizi yaptığınız bakkallar acımasız, haksız ve fırsat eşitliğinin söz konusu olmadığı bir ortamda günden güne can çekişmektedir. Aynı ürünü bakkal başka bir fiyattan temin ederken binlerce şubesi olan zincirler ise bambaşka bir fiyattan temin etmektedirler. Hazin olan üretici firma ve toptancıların da buna çanak tutmasıdır. Aslında sayı ve potansiyel olarak çok büyük perakendeci güç olmamıza rağmen merkezi hareket kabiliyetimizin olmayışı binlere varan sayılarımızı bire indirip mücadele alanında kumandanı olmayan neferler gibi dağınık ve şaşkın duruma düşürüldük.

Dağınıklığımızı fırsat bilen firmalar üzerimizden fahiş kar etmek maksadı ile bizi halkla karşı karşıya getirmiştir. Örneğin gazlı içecek grubunun şu anki fiyat uygulamasını sizlere göstermek isterim.

Bakkala tavsiye edilen satış fiyatı ile zincir marketlerde uygulanan satış fiyatı arasında yüzde 60’a varan fiyat farkı bulunmaktadır. Bu örnekte görüldüğü gibi farklı ürünlerde de aynı fiyat politikasını bakkallara zorla sattırmak gayesindeler. Fakat bakkal kar marjını sonuna kadar azaltarak bu fiyatları müşterisine yansıtmamak için elinden geleni yaparken arada ezilen haksızlığa uğrayan ve yetmezmiş gibi ‘pahalıcı’ yaftasını da almaktadır. Buradaki gayeleri bakkalı pahalı gösterip birkaç ürünle güya kendileri ucuzmuş görüntüsü vermektir.

Anlaşılıyor ki firmalar ve zincir marketler koordineli çalışıyorlar. Buradan sizi uyarmak isteriz. Biz bakkallar oynanan oyunların farkındayız. Bir an önce bizim üzerimizden uyguladığınız fiyat politikasını düzeltin. Fiyatlarınızı düşürün. Halkın uygun fiyata ürün temin etmesine mani olmayın. Asıl olan ticari ahlaktır.”

“BİZİM BİR BAKKALLAR ODASI BAŞKANIMIZ VAR, BİZE KESİNLİKLE SAHİP ÇIKMIYOR”

Protestoya katılan ve Ankara’nın Sincan ilçesinde yıllardır bakkal işlettiğini belirten Erbil Kılıçaslan, ANKA Haber Ajansı’na şunları söyledi:

“Ben Sincan’da yaklaşık 16 yıldır bakkalım. Gazlı bir içecek, bir kampanya yaptı ‘bakkalınıza sahip çıkın’ diye. Ama ilk olarak kendisi çıkmıyor. Bakkallara 15 lira sattırılan bir kola marketlerde 9,5 lira ve bize gelişi şu anda 12 lira. Bizim bir bakkallar odası başkanımız var, bize kesinlikle sahip çıkmıyor, biz ne toptancıdan alışımızı ucuz alabiliyoruz ne pazarlığımızı yapabiliyoruz diretme bir fiyat uygulaması var. Bugün bir firma bana ürün getirdi, üründe üzerinde 1 lira etiketi varken bana faturası 1 lira 20 kuruş, kaçtan satacaksın 1,5 liradan. Üzerindeki 1 lira yazarken ben 1,5 liraya nasıl satacağım? Hakkımızı arayan hiçbir kurum yok. Sözde biz bakkal, mahallenin muhtarıyız, bekçisiyiz, kardeşiyiz, emanetçisiyiz bu anlamda bize sahip çıkanlar var ama maddiyata düştüğü zaman bakkalın adı ‘pahalıcı.’ Gerçekten biz büyük marketlerin aldığı fiyata ürün alamıyoruz. Bizim karımızı ortalama yüzde 20-25 ki artık bunları da vermiyorlar. Ne cipsi, ne kolası veriyor hiçbiri vermiyor. Çünkü büyük marketlere bizi ezdiriyorlar, bizim hakkımızı arayan hiçbir kurum yok. Ekmek konusu da ayrıca bir dert, şu anda halk ekmek 1,25 kuruşa satarken biz 2 liraya satıyoruz, bize verdikleri kar marjı 25 kuruş ve zaten poşet maliyeti onu kurtarmıyor. Bugün mahallede günde üç ekmek alan sabah, öğlen günde üç ekmek satıyorsunuz o insana üç tane poşet veriyorsunuz yaptığınız kar marjı gidiyor. Büyük marketlerde 300-500 lira alışveriş yapıyor iki, üç lira poşet parası da ilave edebiliyor ama bakkala gelince o verilmiyor. Ayakta kalabilmemiz için, müşterilerimize, mahallemize hizmet edebilmemiz için, ailelerimizi geçindirmemiz için hakkımızı arayan bir merci arıyoruz.”

Yenimahalle Demetevler’de bakkal dükkanı işleten bir esnaf ise şunları söyledi:

“BATTIM BEN, ELİ KULAĞINDA KAPATACAĞIM, KİMSE GELMİYOR ÇÜNKÜ SENİ ADAM YERİNE KOYMUYOR VATANDAŞ”

“Ben 20 yıldır emekliyim, yaşım 70 yaklaştı bu seneki gibi sene görmedim. Zam üzerine zam, ben bu parayla geçinemiyorum, milletvekillerimiz, bakanlar neredesiniz siz de gelin arkamızda durun biz sizin arkanızda duruyoruz. Siz de bize yardımcı olun. Bir makarna olmuş 7,5 lira, bir koli yumurta 70 lira var mı alan? Bir simit olmuş 3,5 lira. Bakın bize de bakın vatandaş geçinemiyor. Doğal gaz gelmiş 500 lira, elektrik gelmiş 300, su gelmiş 150 lira gel de bu 2 bin 500 lirayla nasıl geçinebilirsin. Battım ben, eli kulağında kapatacağım, kimse gelmiyor çünkü seni adam yerine koymuyor vatandaş. Vereseye verdiğimiz zaman tamamen batarız. Vatandaş korkusundan konuşamıyor, bunlar benim gibi aç, kimse konuşamıyor. Divriği’ye bir bilet olmuş 220 lira, memleketimize de gidemiyoruz. Bu sene gibi kötü bir sene olmadı.”

“BAKKALLARA DA SESLENİYORUM; GELİN BERABER OLALIM, BU İŞİ BERABERCE ÇÖZEBİLİRİZ”

Ankara Bakkallar ve Bayiler Odası Başkan Adayı Ramazan Yalçın ise şu değerlendirmeleri yaptı:

“Aynı ürünü biz ve zincirler aynı fiyattan alamıyoruz. Maksadımız müşterimize uygun fiyattan mal satmaktır. Firmalar çifte standart uygulayarak bize çok daha pahalıya mal satıyorlar, biz de müşterimize istediğimiz gibi fiyatı sunamıyoruz. Biz bakkallar milletin içinden gelen işletmecileriz, her mahallede varız, aslında uygun fiyatta satması geren bizlerken, firmalar bize fahiş fiyatla mal vererek hatta bizim alamadığımız fiyattan başka zincirlere mal sattırarak bizi mağdur duruma düşüyorlar. Bizi de pahalıcı diye kullanarak kendilerinin ucuz satıyormuş görüntüsü vermeye çalışıyorlar. Bazı zincirler, büyük toptancılar ellerine sistemi almışlar istedikleri gibi bir fiyat politikasıyla arada bizi ve milletimiz eziyorlar. Buna bir dur demek lazım. Sayısı binlere varan bakkalların da birleşebilmesi lazım, hakkımız koruması lazım. Bakkallara da sesleniyorum; gelin beraber olalım, bu işi beraberce çözebiliriz. Bakkal odaları doğrusunu söylemek gerekirse üzerlerine düşen görevleri yerine getirmiyorlar hatta bakkal odaları başkanları ve üyeleri değişik yerlerde görmekteyiz. Bakkallardan oluşması lazımken toptancılarla, büyük firmalara bağlantısı olan insanların bakkalları yönettiğini görüyoruz. Kuzuları kurtlara teslim etmiş durumdalar.”