TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda sunum yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Afganistan ilgisiz kalabileceğimiz bir ülke değil. Krizi bulunduğu yerde yönetemezsek sonuçları hepimizi doğrudan etkileyecek. Taliban’la aşamalı angajman, insani konularda destek ve uluslararası alanda aktif diplomasi izliyoruz. Kaldı ki uluslararası toplumun geneli de Taliban’la aşamalı bir angajman politikası uyguluyor. Tanıma konusunda ise aceleci değiliz” dedi. Osman Kavala ile ilgili açıklama yapan 10 büyükelçiye de değinen Çavuşoğlu, “Bu hadsiz girişime hemen tepkimizi gösterdik. Bu tür hadsiz çıkışlara müsamaha göstermeyeceğimizi bir kez daha herkes gördü” diye konuştu.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Dışişleri Bakanlığı’nın 2020 kesin hesabı ve 2022 bütçesi görüşmeleri başladı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Komisyon’da sunum yaptı. Çavuşoğlu’nun sunumda yaptığı konuşmadan öne çıkanlar şöyle:

DÜNYA TİCARETİNDEKİ PAYIMIZ İLK KEZ YÜZDE 1'İN ÜZERİNE ÇIKTI: “Yurtta barışın dünyada barıştan geçtiğinin farkındayız, ancak gerektiğinde sert diplomatik unsurları da alan açmak için kullanıyoruz. İnsanımızın, soydaşımızın, ticaretimizin, tarihi bağlarımızın olduğu her yerde bayrak gösteriyoruz. Değişim, uyum sağlayamayanlar için tehdit, doğru okuyanlar için fırsat. Diplomasi, artık çok paydaşlı ve çok katmanlı. Dış politikamızda ekonomi diplomasisi vazgeçilmez yere sahip. Büyük güçler arası rekabet, aslında ekonomik rekabet. Bugün Çin’den Amerika’ya kadar temel ürünlerde yaşanan sıkıntıları görüyorsunuz. İhracatımız, son 12 ayda 215 doları aştı, dünya ticaretindeki payımız, ilk kez yüzde 1’in üzerine çıktı. Tüm dış seyahatlerinde önce iş insanlarımızla bir araya geliyoruz, sorunları dinliyor, dile getiriyoruz.

AŞI SERTİFİKASI TANIMA SÜREÇLERİNDE 27 ÜLKE İLE MÜZAKERELERİMİZ DEVAM EDİYOR: Salgından en çok etkilenen sektör turizm oldu. Turizm diplomasisine önem verdik. Dışişleri Bakanlığı olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’mıza destek olduk. Vatandaşlarımızın seyahat imkanlarını geliştirecek adımlar attık. 16 ülke ile karşılıklı aşı sertifikası tanıma süreçlerini hayata geçirdik, 27 ülke ile müzakerelerimiz devam ediyor. Sağlık diplomasisi, bir diğer yumuşak güç oldu. Yatırımın faydasını gördük. Sağlık turizmin payı, yüzde 1’den yüzde 4,5’e yükseldi.

YUMUŞAK GÜCÜMÜZÜ KULLANIYORUZ: Türkiye gibi bir ülke, dış politikada düşünce zeminini ihmal edemez. Diplomatların tabiriyle konuşma notlarının dışına çıkıp fırsat yaratmaya çalışıyoruz. Yenilikçi diplomasisini öne aldık. Türkiye, sert ve yumuşak güç unsurlarını bir arada kullanan küresel bir akıllı güçtür. Yumuşak gücümüzü artırıyoruz. Medeniyetimizi artırmak için yoğun çaba içindeyiz. Kültür iş birliği alanındaki anlaşma sayısını 106’ya çıkardık.

AŞAMALI ANFAJMAN VE AKTİF DİPLOMASİ İZLİYORUZ: Afganistan ilgisiz kalabileceğimiz bir ülke değil. Tarihi bağlarımızın yanı sıra soydaşlarımız, yatırımlarımız ve birçok alanda mevcudiyetimiz var. Terör, göç ve uyuşturucu tehditlerinin kaynağında bertaraf edilmesi, ekonomik çöküşün ve insani krizin önlenmesi gerekiyor. Krizi bulunduğu yerde yönetemezsek sonuçları hepimizi doğrudan etkileyecek. İşte bu nedenlerle Taliban’la aşamalı angajman, insani konularda destek ve uluslararası alanda aktif diplomasi izliyoruz. Kaldı ki uluslararası toplumun geneli de Taliban’la aşamalı bir angajman politikası uyguluyor. Tanıma konusunda ise aceleci değiliz. Sahadaki uygulamaları takip ediyoruz. Geçici Hükümet’in Dışişleri Başkanvekili ile Ankara’da görüştüğümde, kalıcı istikrar için kapsayıcı ve tüm kesimlerin temsil edildiği bir hükümet kurulmasının önemini vurguladık. Kadınların durumu ve kız çocuklarının eğitimi başta olmak üzere insan haklarına riayet telkininde bulunduk. Afganistan'da üniversiteye giriş sınavı birincisi kız öğrenci Selgey İsmail, YTB desteğiyle ülkemizde tıp eğitimi alacak. Bir kız babası olarak, buna özel önem veriyorum. Pasaport verilmesine yardımcı olduk. Afgan halkının dünyayla bağlantısının kopmaması da önceliklerimiz arasında. Bu bakımdan hayati bir işlevi bulunan Kabil Havaalanı konusunda Katarlı ve Afgan muhataplarımızla görüşmelerimiz sürüyor.

SURİYE’DE TERÖR KORİDORU OLUŞMASINA ENGEL OLDUK: Suriye’de, bildiğiniz gibi sahada attığımız adımlarla sınırımızda bir terör koridoru oluşmasına engel olduk, siyasi sürecin önünü açtık. Son gelişmeler karşısında daha önce ne yaptıysak, aynısını yapmaya kararlı ve muktediriz. İdlib’deki varlığımızla sivilleri koruyoruz. İlave göç riskini engelliyoruz. Siyasi çözüm temel hedefimiz. Bunun için temaslarımızı sürdürüyoruz. Libya’da Yüce Meclis’imizin verdiği yetki sayesinde sahada tesis edilen denge, siyasi sürecin önünü açtı. Diyalog süreci başladı ve Milli Birlik Hükümeti kuruldu. Milli Birlik Hükümeti’yle her düzeyde yakın temas halindeyiz.

FİLİSTİN DAVASININ BAYRAKTARLIĞINI YAPMAYA DEVAM ETTİK: Libya halkının farklı kesimleriyle de temaslarımız sürüyor. Bazı milletvekillerimizin katılımıyla Libya Meclisi ile çevrimiçi bir toplantı gerçekleştirilmesi de faydalı oldu. Ortadoğu’da Mısır ve Körfez ülkeleriyle yaşanan olumlu ivmeyi sürdürmek için üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğiz. Maalesef İsrail-Filistin ihtilafı Ortadoğu’da istikrar önündeki en büyük engel. Yıl içinde uluslararası alanda Filistin davasının bayraktarlığını yapmaya devam ettik. Mayıs ayında Mescid-i Aksa ve Gazze’ye yönelik saldırıların Meclis’imizdeki tüm siyasi partilerin katıldığı bir bildiriyle kınanmış olması anlamlıdır. Gazi Meclis’imizin bu desteği, Filistinlilere yönelik şiddet ve baskı karşısında başta BM ve İİT olmak üzere uluslararası platformları harekete geçirmeye dönük çalışmalarımıza güç kattı. Mescid-i Aksa saldırılarının ardından İİT Dışişleri Bakanları Temas Grubu’nu toplantıya çağırdık. BM Genel Kurulu’nda bir oturum yapılmasını sağladık.

ABD’NİN TUTUMU MÜTTEFİK RUHUYLA BAĞDAŞMIYOR, CUMHURBAŞKANI’MIZ VURGULADI: Müzakere eden aday ülke olarak AB’yle ilişkilerimizi geliştirme irademiz var. Ancak bunun için AB’nin de ülkemize karşı aynı iradeyi ortaya koyması gerekiyor. Sayın Cumhurbaşkanı’mız bu hususları geçen hafta sonu Roma’da AB Konseyi Başkanı Michel ve Komisyon Başkanı Von der Leyen’e de yineledi. ABD yönetimiyle temaslarımız devam ediyor. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın, Başkan Biden ile pazar günkü görüşmeleri yapıcı bir atmosferde geçti. ABD’nin PKK/PYD/YPG’yle iş birliği, FETÖ’nün ABD’deki varlığı ve S-400 bağlantılı yaptırımlara ilişkin tutumu müttefiklik ruhuyla bağdaşmıyor. Sayın Cumhurbaşkanı’mız bunları açıklıkla vurguladı. Bu konuları ele alacak bir çalışma grubu kuracağız.

HADSİZ AÇIKLAMALARA MÜSAMAHA GÖSTERMEYECEĞİMİZİ HERKES GÖRDÜ: Ülkemizde devam eden bir yargı süreciyle ilgili olarak geçen ay 10 büyükelçinin ortak açıklaması, toplumun her kesiminde haklı bir hassasiyet yarattı. Bu hadsiz girişime hemen tepkimizi gösterdik. Büyükelçiler, Bakanlığımıza çağırılarak bakan yardımcım tarafından sert şekilde uyarıldı. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın kararlı duruşu sayesinde, büyükelçiler yanlışlarını düzeltmek için bir açıklama yaptılar. Bu tür hadsiz çıkışlara müsamaha göstermeyeceğimizi bir kez daha herkes gördü.

FETÖ FAALİYETLERİNİN KISMEN VEYA TAMEMEN SONLANDIRILMASINI SAĞLADIK: Terörle mücadelenin küresel bir tehdit olduğunu, uluslararası iş birliği gerektirdiğini her vesileyle gündeme getiriyoruz. PKK ve YPG’nin aynı terör örgütü olduğu gerçeğini anlatmaya devam ediyoruz.  FETÖ’yle mücadelemiz aynı kararlılıkla devam ediyor. Örgütün en önemli finansman kaynağı, yurt dışındaki okullar. 43 ülkede FETÖ iltisaklı okul ve dil kurslarının faaliyetlerinin kısmen veya tamamen sonlandırılmasını sağladık

YEŞİL MUTABAKATA UYUM KONUSUNDA GEREKLİ ADIMLARI ATIYORUZ: İklim değişikliği konusunda Paris Anlaşması’nı onaylayarak tarihi bir adım attık. Anlaşma’nın tüm siyasi partilerin desteğiyle Yüce Meclis’imizde oybirliğiyle kabul edilmesinden ayrıca memnuniyet duyduk. İklim değişikliğiyle mücadele konusunda atacağımız adımların mali olarak desteklenmesi için BM öncülüğünde bir grup ülke ve kuruluşla anlaşma imzaladık. Bu anlaşmayı uzun süredir müzakere ediyorduk. Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum konusunda gerekli adımları atıyoruz.”