CHP Genel Başkan Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak, "TBMM’nin yeni yasama yılı açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘ağır bir metal ve mental yorgunluk’ içinde olduğunu, topluma söyleyecek yeni bir şeyin yanı sıra ortaya atabileceği bir çılgın projesinin olmadığını, siyaseten tükenişe ve inişe geçtiğini açık şekilde sergiledi" dedi.

CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak, Türkiye ve dünya gündemine ilişkin haftalık değerlendirme raporunu yayınladı. "Erdoğan’ın Soçi ziyareti öncesi ABD ve Biden ile ilgili açıklamaları, Türkiye’nin Putin-Rusya karşısındaki konumunu zayıflatmanın da ötesinde, iktidarı Rusya karşısında sıkıntılı bir konuma sürükledi. ABD ve Rusya’yı birbirine karşı kullanarak dış politika yürütmenin Türkiye’ye ağır bedelleri oldu" diyen Toprak'ın açıklamasışöyle:

"ERDOĞAN, SİYASETEN TÜKENİŞE VE İNİŞE GEÇTİĞİNİ AÇIK ŞEKİLDE SERGİLEDİ"

"TBMM’nin yeni yasama yılı açılışında konuşan CB Erdoğan; ‘ağır bir metal ve mental yorgunluk’ içinde olduğunu, topluma söyleyecek yeni bir şeyin yanı sıra ortaya atabileceği bir çılgın projesinin olmadığını, siyaseten tükenişe ve inişe geçtiğini açık şekilde sergiledi. TBMM’de en geniş katılımla yeni sivil anayasa yapma çağrısına, ‘Parlamenter sisteme dönüş yok’ diyerek en baştan kapıyı kendisi kapattı.

"TÜRKİYE'NİN F-35 PROJESİNDEN ÇIKARILMASININ FATURASI 15 MİLYAR DOLAR OLARAK HESAPLANIYOR"

İktidar, Rusya ve ABD arasındaki ilişkileri inşa ederek, bir ABD’nin bir Rusya’nın yanında pozisyon alarak bugüne geldi. Şimdi süreç tıkandı. Erdoğan’ın Soçi ziyareti öncesi ABD ve Biden ile ilgili açıklamaları, Türkiye’nin Putin-Rusya karşısındaki konumunu zayıflatmanın da ötesinde, iktidarı Rusya karşısında sıkıntılı bir konuma sürükledi. ABD ve Rusya’yı birbirine karşı kullanarak dış politika yürütmenin Türkiye’ye ağır bedelleri oldu. ABD’ye karşı Rusya’dan S-400 sistemini alan iktidar, Türkiye’nin F-35 projesinden çıkarılması ve CAATSA yaptırımlarının devreye sokulmasıyla karşı karşıya kaldı. F-35’lerin Türkiye’de üretilen parçaları başka ülkelere kaydırıldı. ABD’ye 5 uçak için ödenen 1,5 milyar dolarla birlikte, üretimde devre dışı bırakılan sanayicilerin beyanları ve şu andaki hesaplamalarla F-35 projesinden çıkarılmanın Türkiye’ye doğrudan ve dolaylı faturası, 15 milyar dolar olarak hesaplanıyor.

"BİDEN İLE ERDOĞAN'IN G20 ZİRVESİNDE İKİLİ GÖRÜŞME GERÇEKLEŞTİRECEKLERİ AÇIKLANDI"

Roma’da yapılacak G20 Zirvesi ve 1 Kasım’da İskoçya’da başlayacak COP26 Uluslararasıİklim Zirvesi Taraflar Konferansı’na dünya liderleri katılacak. CB Erdoğan’ın Roma ve Glasgow zirvelerinde ABD Başkanı Biden ile görüşme girişimlerine ilk yanıt geldi. Biden ile Erdoğan’ın G20 zirvesinde ikili görüşme gerçekleştirecekleri açıklandı. Bu görüşmeden ikili ilişkiler adına olumlu bir sonuç elde edilmesi güç görünüyor.

"TÜRKİYE'NİN "GÜNEY KOMŞULARI LİSTESİ'NE DAHİL EDİLMESİÇOK ÖNEMLİ BİR DIŞLANMA MESAJI"

AB Komisyonu, aldığı kararla Türkiye’yi Kuzey Afrika ülkeleri arasına kaydırarak, AB’nin Güney Komşuları Kategorisi'ne dahil etti. Bu statü değişikliği, tam üye adayı Türkiye’nin, AB ile yalnızca ekonomik iş birliği bağlantısıüzerinden ilişki yürüten Tunus, Fas, Cezayir vb. ülkelerle aynı kategoriye alınması anlamına geliyor. İktidarın suskunluğu, gündemlerinde AB tam üyeliği hedefinin olmadığını, AB defterini kapattıklarını gösteriyor. 2005’ten bu yana AB tam üyeliğine adaylığı onaylanan ve müzakerelere başlayan Türkiye’nin Güney Komşuları listesine dâhil edilmesi, kanımca çok önemli bir dışlanma mesajı. Türkiye-AB ilişkileri açısından yeni bir kırılma noktasındayız.

"BUHARLAŞAN MİLYARLAR DA ENFLASYONUN YÜKSELİŞİNİ DURDURAMADI"

İktidar, enflasyonu düşürmek ve artışınıönleyebilmek için altı ayda 102,6 milyar TL tutarında KDV, ÖTV, stopaj vergi gelirinden vazgeçerken buharlaşan milyarlar da enflasyonun yükselişini durduramadı. Kur artışlarını ve dövize talebi frenlemek için 6 ayda TL mevduat faizi gelirinde 17 milyar TL’lik vergi-stopajdan vazgeçildi. Küçük bir grup faizciye destek çıkan iktidar, vazgeçilen bu faiz vergisiyle milyonlarca kişinin sorunlarınıçözebilirdi.

"TL'DEKİ ERİME YAKINDA 500 TL'LİK KAĞIT PARA BASIMINI ZORUNLU HALE GETİRECEK"

Enflasyon ve kur artışlarının TL’deki değer kaybı, alım gücünün hızla düşmesi, yakın dönemde daha yüksek kupürlü yeni banknot ihtiyacını dayatacak. 2009’da tedavüle giren 200 TL’lik banknotun dolar karşılığı 130 dolar düzeyinde iken şu anda 22 dolara düştü. TL’deki erimenin bu hızla sürmesi, yakında 500 TL ve üzerinde kâğıt para basımını zorunlu hale getirecek, ancak bu parayla da bir fileyi doldurmak olanaksız hale gelecek. Diğer deyişle en yüksek rakamlı banknotların en çok kullanılan paralar olması, TL’deki ağır değer ve alım gücü kaybı karşısında vatandaşların ihtiyaçlarını ancak yüksek değerli banknotlarla karşılayabildiklerini, diğerlerinin ‘yük’ haline dönüştüğünü ve bulundurulmasının tercih edilmediğini gösteriyor. Geçmişte 1 milyon TL’lik banknotun liradan altı sıfır atılmasıyla 1 TL’ye dönüşmesine benzer şekilde en yüksek değerli kâğıt paramız 100 ve 200 TL de hızla eriyor, değersizleşiyor. Bu nedenle bankalardaki toplam mevduatın yüzde 50’den fazlası döviz cinsi tasarruflardan oluşuyor.

"TARIM VE ORMAN BAKANI HALA ÜRETİCİYE VERİLECEK 2021 DESTEĞİNİ AÇIKLAMADI"

Ekim ayına girdiğimiz şu günlerde, yılın bitimine üç ay kalmasına karşılık Tarım ve Orman Bakanı hâlâ üreticiye verilecek 2021 desteklerini açıklamadı. Üretici hasadını yaptı, ürününü sattı, zarar etti; yeni sezon üretim için ne ekeceğine karar verecek, ancak ortada desteklerin olacağına ilişkin fiyat ve ürün bazında bir açıklama yok. 2021 bütçesinde bir önceki yılla aynı düzeyde tutulan tarımsal destek ödemeleri yükselen enflasyona rağmen artırılmaz iken şimdi 2022 bütçesinden yapılacak 2021 destek ödemeleri hâlâ belirsiz. Türkiye’de en çok kayrılan kesimin çiftçi olduğunu, üreticinin zarar ettiği bir ürün olmadığını savunan Tarım ve Orman Bakanı 1,5 yıldır devam eden Covid-19 sürecinde yardım veya destek için herhangi bir paket açıklanmayan tek kesimin çiftçi ve üretici olduğundan da habersiz.

"ELEKTRİK VE DOĞALGAZ FATURALARI OLAĞANÜSTÜ ARTTI"

Sanayide ve doğalgazla elektrik üretilen santrallarda kullanılan doğalgaza 1 Ekim’den geçerli olmak üzere yüzde 15 zam yapıldı. Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu da (EPDK) ekim ayında elektriğe zam yapılmayacağını duyurdu. Aylardır rutine bağlanan elektrik ve doğalgaz zamlarıyla zaten elektrik ve doğalgaz faturaları olağanüstü arttı."