Haber: ABDULLAH ÇELEBİ - Kamera: KERİM UĞUR

İzmir Müteahhitler Federasyonu Başkanı İsmail Kahraman, 30 Ekim depremiyle birlikte riskli yapı sayısının arttığı kentte müteahhitlerin proje üretmek istemediklerini belirterek, "İzmir'de dönüşümü acil yapılması gereken binalar var. Vatandaşlarımız müteahhitlerle anlaşıp sözleşme yaptı. Bugün müteahhitler bu sözleşmeleri, tazminat ödeyip feshediyor. Metrekare maliyeti 2 bin - 2 bin 500 lira iken bugün 5 bin liraların üzerine çıktı. Böyle bir zararı müteahhitlerin kaldırması mümkün değil. Bir ay önce demir 6 liraydı bugün 14 lira. Maliyet hesabı yapamıyoruz" dedi.

Dövizdeki hareketlilik ve ekonomik sıkıntılar İzmir'de inşaat sektörünü durma noktasına getirdi. 117 yurttaşın hayatını kaybettiği 30 Ekim 2020 Depremi sonrası riskli yapı sayısının arttığı kentte artan maliyetler nedeniyle proje üretmek istemeyen müteahhitler, deprem bölgesi Bayraklı'da geçmişte yapılan sözleşmeleri de tazminat ödeyerek feshetmeye başladı.

"ZAMLAR KUR DALGALANMASI İLE PİK YAPTI"

ANKA Haber Ajansı'na konuşan İzmir Müteahhitler Federasyonu Başkanı ve İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Kahraman; inşaat malzemelerindeki yüksek zamların sektöre büyük zarar verdiğini söyledi. Eylül ayında fahiş fiyatlar nedeniyle müteahhitler olarak Türkiye genelinde inşaatları durdurma kararı aldıklarını anımsatan Kahraman şöyle konuştu:

"Çimentoya yüzde 300, demire yüzde 150 gibi zamlar vardı. İnşaat malzemelerinin diğer kalemlerinde de buna benzer zamlar söz konusuydu. Bu fiyatlar bugün bütün sektörlerde var ama o gün sadece inşaat malzemelerinde bu farkı tespit etmiştik. Müdahale olmasını istemiştik. Çünkü kabul edilemez zamlardı. Dünyada tedarik zincirinin kırılmasından dolayı bazı sıkıntılar var. Bunu biliyoruz ama o dönem her alanda zamlar yüzde 30-40-50 iken inşaatta yüzde 300'dü. Bunu kabul etmemiştik. Bakanlığa başvurumuz sonrası çimento, sunta, mdf gibi ürünlerin ihracatına kısıtlama getirildi ancak bu da olumlu sonuç getirmedi. Bugün geldiğimiz noktada kastettiğimiz o günkü fiyatların üstünde bir artış var. Kur dalgalanması ile de pik yaptı."

"VATANDAŞA FAİZSİZ KREDİ VERİLMELİ"

İzmir'de inşaat sektörünün yüzde durma noktasına geldiğini söyleyen Kahraman şunları kaydetti:

"İzmir'de hiçbir müteahhit proje üretmek istemiyor, hamle yapmıyor. İzmir bir deprem geçirdi. Dönüşümü acil yapılması gereken binalar var. Vatandaşlarımız müteahhitlerle anlaşıp sözleşme yaptı. Bugün bu sözleşmeler iptal ediliyor. Müteahhitler, tazminatını ödeyip sözleşmeleri iptal ediyor. Sözleşme yaptığında metrekare maliyeti 2 bin-2 bin 500 lira iken bugün 5 bin liraların üzerine çıktı. Böyle bir zararı müteahhitlerin kaldırması mümkün değil. İnşaat sektörüne sahip çıkılması gerekiyor. Ülkemizin yüzde 65-70'i riskli yapılardan oluşuyor. Bu riskli yapı stokunu ivedilikle yenilememiz gerekiyor. Devletimizden kentsel dönüşüm projelerine ve yeni yapılacak binalara farklı destekler yapmasını bekliyoruz. Bunlar vatandaşa faizsiz krediler ve müteahhite tamamlama olabilir. İzmir'de sahada faaliyet gösteren 10 bin müteahhit var. Büyük bir bölümü proje üretmiyor. Belediyeden projesini onaylatmış olup bekleyenler bile var. Başlayamıyorlar. Bir ay önce demir 6 liraydı bugün 14 lira oldu. Maliyet hesabı yapamıyoruz. Maliyet hesabı olmadığı yerde üretilecek konutların da elde kalma endişesini yaşıyoruz. Kurdaki aşağı yönlü hareket inşaat malzemelerine de yansırsa biraz hareket olabilir."

"PROJE YOK, KONUT FİYATLARI ARTIYOR"

İnşaat sektöründeki durgunluğa rağmen konut fiyatlarındaki artışın sürdüğünü belirten İsmail Kahraman, "İnsanlar güvenli binalara geçmek istiyor. Üretimde problem olduğu için konut ihtiyacı artarak devam ediyor. Ancak proje olmadığı için de piyasanın darlığından dolayı fiyatlar artıyor. Okulların açılması ile ikinci el piyasasında ve kiralarda da artış var. Bunların önüne geçilmesinin tek yolu sektörün desteklenmesidir" diye konuştu.