AYSUN FİRİK

Balıkesir’deki zeytin üreticileri, gübre fiyatlarının artması karşısında; 10 yıl önce durdurulan gübre desteğinin yeniden verilmesini istiyor. Edremitli zeytin üreticisi ve gübre bayisi Mehmet Hakkı Semerci, “Gübre sübvansiyonlarını tekrar oluşturmaları gerekir, yoksa üretim biter” dedi.

Balıkesir Edremit Körfezi’ndeki zeytin üreticileri, 2021- 2022 sezonu öncesinde gübre ve mazot fiyatlarının artmasına tepki gösterdi. Üreticiler, ANKA Haber Ajansı’na konuştu.

Gübre fiyatlarının geçen yıla oranla fahiş biçimde arttığını belirten üretici Ali Yılmaz Diker, ANKA Haber Ajansı’na konuştu. Diker, şunları söyledi:

“Maalesef zeytin üreticisi, hasat sezonuna girmeden önce, öncelikle üretim zamanındaki maliyetlerinden bahsetmemiz gerekiyorsa; bu sene gübre fiyatları aşırı bir şekilde, fahiş bir şekilde arttı. Çünkü yurt dışından gelen gübre fiyatlarında döviz kurlarının artması ve dışarıdaki pandemiden dolayı gübrede artış gözlendi. Bunun yanında mazot artışları, onun yanında ilaç fiyatlarındaki artışlar da üreticiyi bu konuda çaresiz bir durumda bıraktı.

Bunlar yetmiyormuş gibi zeytinyağı primindeki verilen desteğin 4-5 seneden beri rakamın değişmemesinden dolayı maalesef girdi fiyatlarının yüksekliği üreticiyi sezona hazırlanırken kara kara düşündürüyor. Üstelik hasatta da çalışacak işçi ücretlerinin de artması zeytin üreticisini de bayağı bayağı zorlayacağını düşünüyoruz. Geçen sene tonu bin 400 lira olan gübrenin fiyatı bu sıralar 2 bin 800-3 bin liraya kadar çıktı. 50 kiloluk şeker gübresi şu anda 200 lira.”

“10 YILDIR VERİLMEYEN GÜBRE DESTEKLEMESİNE TEKRAR BAŞLANMALI”

Edremitli zeytin üreticisi ve gübre bayisi Mehmet Hakkı Semerci ise şöyle konuştu:

“Zeytin hasadına başlamak üzere olduğumuz günler bu günler. Türkiye'deki müthiş bir ekonomik farklılaşmanın bize getirdiği en önemli maliyet, zeytin üretmek için zeytin ağacının verim vermesini sağlamak için kullandığımız gübre fiyatlarının son derece acayip bir şekilde değişmesi.

Geçtiğimiz sene 97-100 liraya sattığımız üve gübresinin bu sene 275 – 300 lira civarında bugün için gelmiş olması… Gübre sektörünün içindeki insanlar tarafından bizim dinlediğimiz duyduğumuz; önümüzdeki haziran ayına kadar bu devam edecek.

Bu rakam yüksekliğiyle, zeytinyağı da yükseldi. Ama zeytinyağı 25 liradan 27 liraya, 30 liraya çıktı. Bu yüzde 5’lik, 10’luk bir yükselme karşılığında gübredeki fiyat artışı yaklaşık yüzde 300’ü buldu. Böyle olunca çiftçi bunu kullanamayacak. Kullanamadığı için üretim azalacak. Üretim azaldığı için, tüketimle orantılı olarak fiyatları etkileyecek.”

Geçmiş yıllarda hükümetin gübreleme başına desteklemesi olduğunu da hatırlatan Semerci sözlerini şöyle tamamladı:

“Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) belgesini getirmesi kaydıyla, gübre alan üreticiye, belirli bir destek veriyordu. Son 10 yıldan beri bunu kaldırdılar. Kaldırdılar ama bunun karşılığında da KDV’yi sıfırladılar. Tabii ki bunlar iyi niyetli yaklaşımlar. Ancak üretimin ülkemizde artmasını istiyorsak gübre tüketimi konusunda muhakkak destek olunması lazım yoksa üretici geçen sene 100 lira verdiği gübreyi bu sene 250-300 lira gibi rakamlar vermesi inanın üretimi, zeytin üretimini en az ve en az yüzde 40 civarında azaltır. Birçok yönden bu da olumsuzluklara sebep olur. Dünyadaki gübre krizini biliyoruz, bunu hissediyoruz, okuyoruz ama ülke sübvansiyonları, desteklemeleri bizimki gibi değil çok daha farklı ve ciddi. O noktadan burada yapılması gereken en önemli işin bu gübre sübvansiyonlarını tekrar oluşturmaları ve çiftçiye destek olmaları gerekir diye düşünüyorum yoksa üretim biter. Bu sadece zeytinci için değil birçok yaş sebze, meyve ve diğer ürünlerde de söz konusudur. Çiftçinin önümüzdeki sene üreteceği ürünlerde çok ciddi ve düşüş yaşayabilir bunu hep birlikte görebiliriz.”

 GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ

* Ali Yılmaz Diker 

* Mehmet Hakkı Semerci