BERKAY VAROL

Rize'nin Fındıklı ilçe Belediye Başkanı CHP'li Ercüment Şahin Çervatoğlu, kooperatifler üzerinden "Halkın Bakkalı" adını verdikleri kooperatif marketi kurdu. Çervatoğlu, fiyat istikrarının kooperatiflerin güçlendirilmesi ile sağlanabileceğini savunurken, "Artı değer sermaye grubuna gidiyor. Arada haller, aracılar var, hepsi tüketiciye geliyor. O aradakileri kaldırdığımız zaman bizden bize dediğimiz noktada o aradaki artı değer gerçekten üreticiye gitmesi sağlanır" dedi. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda kooperatifleşmenin olduğunu söyleyen Çervatoğlu, "Dayanışma ruhuyla geliştirilen, oluşturulan bir üretim modeli kooperatif. Bugün kooperatifçiliğe baktığımızda bizden bize diye düşünüyorum. Gerek sermaye gerek kapitalist ilişkiler gerek neoliberal süreç, kooperatifçiliği hep kötü gösterdi. Çünkü kooperatifçilikte kar etme güdüsünden çok paylaşım ve ürettiğin ürünün teşviki yani ürünün nitelikli olması ve nitelikli bir ücretlendirilmesi söz konusu" diye anlattı.

Son günlerde Türkiye'de yurttaşlar, fiyat istikrarının olmadığını ifade ederken, gıda başta olmak üzere zincir marketlerdeki fiyat artışında dertli. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu için gittiği Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) Türk Evi'nde basınla bir araya geldiğinde, zincir marketlere ilişkin, "Ticaret Bakanlığı gerekli olan her türlü tedbiri alıyor, bunlara gerekli operasyonları yapacaktır" açıklamasını yaptı. 

Ardından Türkiye'ye dönen Erdoğan, Tarım Kredi Kooperatifleri'ne ait bir markette alışveriş yaptı. 1002 TL tutarında alışveriş yaptığı ileri sürülen Erdoğan, kooperatif marketindeki fiyatları uygun buldu. Yapılan araştırmalara göre zincir marketler ile kooperatif marketleri arasında fiyat farkıçok az. Hatta bazıürünler, zincir marketlere göre kooperatif marketinde daha pahalı.

Muhalefet, fiyat istikrarı konusunda hükümetin, bir planlama ve politikasının olmadığını söylüyor. CHP'li belediyeler, üreticilerle birlikte oluşturdukları kooperatif ürünlerini, yine kendilerinin oluşturduğu kooperatif marketlerinde halka sunuyor.

Rize'nin Fındıklı ilçe Belediye Başkanı CHP'li Ercüment Şahin Çervatoğlu, kurdukları iki kooperatifin işleyişini ANKA Haber Ajansı'na anlattı.  

"SERMAYE, KAPİTALİST İLİŞKİLER KOOPERATİFÇİLİĞİ HEP KÖTÜ GÖSTERDİ; ÇÜNKÜ KOOPERATİFÇİLİKTE KAR ETME GÜDÜSÜ YOK"

Çervatoğlu, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu işaret ederek, şunları söyledi:

"Kooperatifçilik bu ülkenin kuruluşu. Atatürk'ün devriminden sonra ülkenin kalkınması ve sanayileşme hamlesinin tarımdan geçerek, aslında üretim modelinde sadece sermaye değil, halkın üretim içerisinde paylaşarak, dayanışma ruhuyla geliştirilen, oluşturulan bir üretim modeli kooperatif. Bugün kooperatifçiliğe baktığımızda, ‘bizden bize’ diye düşünüyorum. Gerek sermaye gerek kapitalist ilişkiler gerek neoliberal süreç, kooperatifçiliği hep kötü gösterdi. Çünkü kooperatifçilikte kar etme güdüsünden çok paylaşım ve ürettiğin ürünün teşviki yani ürünün nitelikli olması ve nitelikli bir ücretlendirilmesi söz konusu. Bunu istemeyen sermaye, elbette kooperatifçiliği kötü gösterecekti. Hele neoliberal süreçte çok ciddi erozyona uğratıldı.”

"ÜRETİCİNİN EMEĞİNİN KARŞILIĞINI ALABİLECEĞİ BİR NOKTAYA GETİRMEK LAZIM"

Bugün, ülkenin üreticilerinin kooperatifleşmeye daha çok ihtiyacı olduğunu vurgulayan Çervatoğlu, "Bu kadar sermayenin ve suni ürünlerin yani doğal, geleneksel üretim ilişkilerinin ortadan kaldırılarak endüstriyelleşmesi, kimyasalların, katkı maddelerinin kullanılması ve seri üretimin olması aslında gıda güvenliğini zincirinin kopmasına, kar amaçlı bir sürecin hakim olmasına neden oldu. Bu çerçevede yeniden kooperatifçiliğe ikinci yüz yılda bizden bize dediğimiz, üreticinin desteklendiği, gerçekten emeğinin karşılığını alabileceği bir noktaya getirmek lazım" diyerek kooperatifleşme sürecinin önemine dikkat çekti. 

"ÜRETEN BİZ, TÜKETEN BİZ"

Çervaroğlu, sermayenin tekelleşemeye doğru ilerlediğini belirtirken, şunları söyledi:

"İsimleri A, B, C, D, E olmasıönemli değil. Bu market zincirleri de toplanıyor. Bakkal, yerel üretim bitirilmeye çalışılıyor. Burada bizim yapmamız gereken en önemli maliyet, lojistik ve depolama. Üretimde aslında endüstriyel olmasa bile hane halkını destekleyerek geleneksel, doğal yöntemlerle üretsek bile bunu nitelikli bir şekilde üretebiliriz, nitelikli, kaliteli ücretle de satın alabiliriz. Halka da sunabiliriz. Kooperatifçilikte anlatışımız şu; iki tane biz var. Birinci biz üreten biziz. Üreten biz olduğumuza göre bizim ürettiğimiz ürünlerin tüketen de biziz aslında. Arada aracı olmadan, kooperatifler aracılığıyla işte "Halkın Bakkalı" gibi, sosyal ve toplumcu belediyecilik anlayışı ile belediyelerimiz veya aslında sosyal devlet politikalarının kendisiyle yapılması gerekiyor.”

"İŞLETMEDE KAR AMACI GÜTMÜYORUZ"

Fındıklı Belediyesi'nin oluşturduğu kooperatif ürünlerinin aracısız halka sunulduğu "Halkın Bakkalı" isimli kooperatif marketi var. Çervatoğlu, bakkalda ürünlerinin fiyatının belirlenmesini ANKA'ya şöyle anlattı: 

"Biz, bütün kooperatiflerle bağlantıya geçiyoruz, kooperatif ürünlerinden başka hiçbir ürün satmıyoruz. Diyorlar ki işte 1 TL'ye mal ettiysek, işletmede kar amacı gütmüyoruz, yüzde 10 mu, 5 mi, yüzde 3 mü, her neyse onun üstüne koyuyoruz, işte elektrik sarfiyatı, bakkal kirası gibi, o fiyata satıyoruz ve fiyatı dengelemiş oluyoruz." 

"DEVRİMCİLİK, ZORU BAŞARMAKTIR, ATATÜRK DE ZORU BAŞARDI, DEVRİMİ YAPTI"

Çervatoğlu, "Devrimcilik, zoru başarmaktır. Mustafa Kemal Atatürk de zaten zoru başardı, devrimi yaptı. Eğer zora inanmayacak, mücadele etmeyeceksek o zaman bizim birilerinden farkımız kalmaz. Kooperatifçilik aynı zamanda bizim köylüyü, üreticiyi, üretenin yönetime katılımını sağlamaktır. Bizim farkımız tam da üretenin gerçekten alın terinin kurumadan karşılığının verilmesi ve yönetimde söz sahibi olabilecek ilişkilerin tahsis edilmesidir. Kooperatifçilik, bu üretim ilişkilerinin en alt, paylaşılabilir, dayanışma içerisinde geliştirilebilir örgütlenme biçimidir diye bakıyorum" diyerek kooperatifleşmeye bakış açısını anlattı. 

"TOPLUMCU BELEDİYECİLİK ANLAYIŞI İLE HALKA SUNMAMIZ GEREKTİĞİNE İNANDIĞIMIZ İÇİN YOLA ÇIKTIK"

Fındıklı Belediyesi olarak "Meci Tarımsal Kalkınma Kooperatifi" ve "Meci Emek Eli Kooperatifi" oluşturduklarını söyleyen Çervatoğlu, "Hedefimiz gerek bizim kooperatiflerimizin ürettiği ürünlerin gerek diğer bölgelerde üretilen ürünlerin güvenli gıda oluşturarak halkımızla buluşmasını sağlamaktı. Önce tereddüt ettim ama toplumcu belediyecilik anlayışı olarak mutlaka halkımıza sunulmamız gerektiğine inandığımız için yola çıktık. Ve o tereddüdümüz sonra boşa çıktı. Halkın ilgili oldu. Kaygılarla yola çıktım ama alışveriş yapıldığında, mantığını anlattığınız zaman insanların yaklaşımı görünce bir huzura eriyorsunuz. Bu anlamda Fındıklı halkına teşekkür etmek istiyorum. Halkın Bakkalı'na, kendi ürünlerine sahip çıkıyorlar" dedi.

"EGE, DİYARBAKIR, AKDENİZ VEYA SAKARYA'DAKİ KOOPERATİFLERLE BAĞLANTIYA GEÇİYORUZ"

Türkiye'nin başka şehirlerinden Fındıklı'da üretilen ürünleri almak için kendilerine ulaştıklarını ifade eden Çervatoğlu, "Aynışekilde biz de arıyoruz, Ege'deki, Diyarbakır'daki, Akdeniz'deki veya Sakarya'daki kooperatiflerle bağlantıya geçiyoruz. Oradaki kooperatif ürünlerini Fındıklı'da halkla buluşturmak başka bir keyif ve haz veriyor" dedi ve bağlantıları artırmak için çalışmaları sürdüreceklerini vurguladı. 

"CHP, O HALKÇILIĞINI ÖNE ÇIKARARAK KÖYLÜYÜ AYAĞA KALDIRMAK İÇİN BENCE SEFERBERLİK İLAN ETTİ"

CHP'li Belediyeler Tarımsal Kalkınma Zirvesi'ni, anlamlı, verimli, çok değerli bir çalışma olarak değerlendiren Çervatoğlu, ANKA'ya şunları söyledi: 

"Belediye başkanları olarak çalışmalarımızı birbirimize anlatıyor ve etkileniyoruz. Bu anlatımlardan kendi ilçemizde veya ilimizde uygulamaya çalışıyoruz. Burada çok önemli bir nokta, belediyemiz, personellerimiz ile birlikte kooperatifler bir araya geldi. Birbirleriyle ile temas kurdu. Önümüzdeki süreçte bu temasın mutlaka bir çıktısı olacak. "Cemil Abi, (Atakum Belediye Başkanı CHP'li Cemil Deveci) şu ürünün var mı bana gönder', Cemil Abi de, "Ercüment, kardeşim şu şu, sen bana gönder'den ziyade aslında bu işin mutfağında çalışan kadroların birbirini tanıması ve önümüzdeki süreçte daha hızlı mekanizmanın işletmesini sağlayacaktır. Bu bizim çıktımız olacak ama Cumhuriyet Halk Partisi, halkın partisi olarak görüyorum ben, halka ulaşma noktasında halkçı, toplumcu bir belediyecilik anlamında neoliberalizmin ve bugüne kadar siyasi iktidarın köylüyü bitirdiği, göçmen haline getirdiği politikalara karşı CHP'li yani o halkçılığıöne çıkararak toplumsal üretim ilişkisini tekrar hayata geçirebilmesi ve köylüyü tekrar ayağa kaldırmak için bence seferberlik ilan etti diye düşünüyorum." 

"ARTI DEĞER, SERMAYE GRUBUNA GİDİYOR"

Çervatoğlu, Türkiye'nin gündemindeki fiyat istikrarını kooperatiflerin güçlenmesiyle sağlanabileceğini savunarak, "Kar, artı değer sermaye grubuna gidiyor. Arada haller, aracılar var, hepsi tüketiciye geliyor. O aradakileri kaldırdığımız zaman bizden bize dediğimiz noktada o aradaki artı değer gerçekten üreticiye gitmesi sağlanır. İkincisi, tüketici olan bizim fazla bedel ödeyerek elde etmeyeceğimiz nitelikli gıdaya ulaşma şansı var. Bunun makro politikada Genel Başkanımız ve genel başkan yardımcılarımızla, tarım komisyonundaki danışmanlar da Tarımsal Kalkınma Zirvesi'nde ifade ettiler. Doğru planlama ile doğru politikalar ile bunun sağlanmaması mümkün değildir. Sağlamak aslında çok kolaydır, buna inanmak önemli olan. Bunu yapabiliriz, yapmak için de kararlıyız" diye anlattı. 

"MECİİLE ÜLKEYİ DE GÜZELLEŞTİRECEĞİZ"

Fındıklı'da "meci", yani "imece"yi anımsatan Çervatoğlu, "Meci ile Fındıklı'yı güzelleştirdik, meci ile ülkeyi de güzelleştireceğiz. Mutlaka güzel günlerimiz yarınlardır. O yarınlarıörgütleyeceğiz diyorum" mesajı verdi.