Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER), yabancılara satılan konutlardaki kredi kullanma oranının (ipotekli satış) yüzde 5 civarında olduğunu belirterek; banka ve finans kuruluşlarını, yabancılara konut kredisi verilmesi konusunda daha cesur davranmaya, elini taşın altına sokmaya çağırdı.

Yabancı yatırımcılar bugün Türkiye’den konut satın almak istediklerinde gayrimenkul değerleme raporunun yüzde 50’sine kadar finansman kullanabiliyor ve konut kredisine başvurmak için teminat, gelir belgesi, yerli kefil veya nakit teminat, çalışma ve oturma izni gibi pek çok belgeyi temin ediyor. Yasal olarak sunulan bu imkanlara rağmen, GİGDER'in Türkiye’de uluslararası yatırımcılara satılan her 100 gayrimenkulden yaklaşık 25’ini gerçekleştiren 55 üyesinden derlediği bilgilere göre, yabancıya yapılan ipotekli gayrimenkul satış oranı yaklaşık yüzde 5 düzeyinde. GİGDER’in AGS Global firması ile yaptığı araştırmaya göre, İngiltere’de ise bu oran yüzde 53,5 seviyesine ulaşmış durumda.

GİGDER BaşkanıÖmer Faruk Akbal, verileri şöyle değerlendirdi:

“Temmuz ayında kamuoyuna açıkladığımız ‘Gayrimenkul İhracatı 2025 Stratejik Eylem Planı’mızda 2020’de 6 milyar dolar olarak gerçekleşen yabancıya mülk satış gelirini 2025 yılında yıllık 20 milyar dolara yükseltecek bir yol haritası geliştirdiğimizi paylaşmıştık. Bu hedef doğrultusunda, yabancı yatırımcıların Türkiye’de artık daha kurumsal, hızlı, etkili ve güvenilir bir yolda yürüyebilmelerini sağlamanın en önemli yollarından biri ise finansman imkanlarını derinleştirerek çeşitlendirmek. Bu gelir hedefimize ulaşmamızda çok önemli bir kilometre taşı.”

Akbal, “Türkiye’de yabancı yatırımcıya bir konutu bugün ortalama 150 bin dolardan satıyorsak, 2025’te bu rakamı 225 bin dolara yükseltmek ve Çin, Hong Kong, Singapur, Hindistan ve Pakistan’ın yanı sıra Afrika ülkeleri gibi yeni pazarlara eğilmek planlarımız arasında. Bu tablo da artık daha büyük bir kitleye, daha çeşitli finansman olanakları sunmamız gereğini ortaya koyuyor” dedi.

“FİNANS KURULUŞLARI SEKTÖRÜMÜZÜN KATMA DEĞERİNİ GÖRMELİ”

Türkiye’de bankalar ve finans kuruluşlarının bugün yabancıya kredi verirken temkinli ve cesaretsiz davrandığını belirten Akbal, şu açıklamayı yaptı:

“Yabancıların kredi geçmişini bilmedikleri gerekçesiyle çoğu zaman risk almaktan kaçınıyorlar. Fakat yabancı yatırımcıların pek çoğunun da Türkiye’de sorun yaşamamak için yatırım yapmadığını ve konut kredisi alan yabancı yatırımcıların son derece risksiz krediler aldığını biliyoruz. Bu nedenle finans kuruluşlarını ve bankaları bu konuda biraz daha cesaretli olmaya, sektörümüzün taşıdığı potansiyelin farkına varmaya ve finans sektörü olarak buradaki katma değeri görerek taşın altına ellerini koymaya çağırıyoruz.”

“ABD’DEN RUSYA’YA YABANCILARIN KRİPTO PARA İLE ÖDEMEYE ARTAN TALEBİNİ ISKALAMAMALIYIZ”

Gayrimenkulde kripto para ile ödemeye artan bir talep olduğunu da kaydeden Akbal, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Üyelerimizden aldığımız bilgiler doğrultusunda, ABD’den Rusya ve Avrupa’ya kadar pek çok ülkeye yapılan konut satışı sırasında kripto ile ödeme taleplerinde artış söz konusu. Merkez Bankası'nın kripto paraların ödemelerde kullanımını yasaklayan yönetmeliği Nisan ayında yaşama geçmişti. Kripto para alım satımında denetimi güçlendirecek yasa çalışmasının ise Ekim'de Meclis'e sunulması bekleniyor. Ödemelere ilişkin kısmın da burada sağlıklı bir şekilde ele alınması, bu noktada değerlendirmelerinde ise sektörümüzde banka kredisinden çok yararlanamayan, para transferinde de sorun yaşayan yabancı yatırımcıların kripto para ile ödeme talepleri olduğunu göz önünde tutmaları gerektiğini düşünüyoruz. Bu talebi ıskalamamalıyız.”

“KREDİ VERME ORANI ARTTIKÇA YABANCI YATIRIMCI ARTAR”

GİGDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bayram Tekçe ise banka ve finans kuruluşlarının yabancı gayrimenkul alıcılarına kredi verme oranının yükselmesinin yatırımların artmasını doğrudan etkilediğini kaydetti. Türk bankalarının risk derecelendirmesini yapmakta zorlandıklarını ifade eden Tekçe, “Yabancıların kredi geri ödemede oldukça başarılı olduklarını deneyimliyoruz. Bu nedenle finans kuruluşlarının çekinmeden kredi verebileceklerine inanıyoruz. Kredi kullandırma oranı ne kadar artarsa, gayrimenkulde yabancı yatırımlar o kadar çok yükselecektir” dedi.

“CEZAYİR, PAKİSTAN, FAS GİBİÜLKELER PARA TRANSFERİNDE KOLAYLIK TALEP EDİYOR”

Konuyla ilgili görüş veren GİGDER Başkan Yardımcısı ve Bahaş Holding CEO’su Abdüssamet Bahadır da şu değerlendirmede bulundu:

“Yabancı gayrimenkul yatırımcısı Türkiye pazarına güven duyuyor. Resmi rakamlar da bize bunu gösteriyor. Ancak, yabancılar her ne kadar Türkiye’de yatırım yapmak istese de ülkelerinden para transferi yaparken büyük sorunlarla karşılaşıyor. Cezayir, Pakistan, Fas gibi ülkelerden yatırımcı olarak görüştüğümüz alıcılar, bu sıkıntılarını bizzat bize aktarıyorlar. Bu sorun yabancı yatırımcıyıülkemize yatırım yapmaktan geri bırakıyor. Nakit transferi sorununa çözüm olarak kripto para ile alışverişin yasal altyapısının bir an önce tamamlanması, bu pazarları kaybetmemek konusunda çok büyük önem taşıyor. Kripto ile ödeme imkanının yabancıya konut satışlarını en az yüzde 20 civarı artıracağını bile düşünsek, bu çok büyük bir rakama tekabül eder. Özellikle pandemi şartlarının devam ettiğini göz önüne alırsak ülkemize kripto parayla yatırım çekmenin önemi daha da ortaya çıkıyor.”

“KRİPTO PARA İLE ÖDEME TALEBİ REDDEDİLEN MÜŞTERİYİ KAYBEDİYORUZ”

ABD ve Rusya’dan kripto ile ödemeye talep olduğunu aktaran Alanya Homes Yönetim Kurulu Başkanı Uğur İnce ise, “Bütün dünyada yatırım programlarında özellikle Rusya ve ABD vatandaşlarında kripto para üzerine yatırım yapan ve zenginleşen bir kesim var. Türkiye’de kripto para kullanarak gayrimenkul satın almak istiyorlar. Bu yöntem, paranın transferinde bir mobilite sağlıyor. Bu da yatırım kararlarını kolaylaştırıyor. Bu kitleyi yasal zemin henüz oturmadığı için kaybediyoruz” diye konuştu.