Haber-Kamera: KERİM UĞUR

İzmir’de pandemiden önce 800- 1000 TL arasında olan 1+1 dairelerin aylık kiraları, üç kat artarak 3000 TL'ye dayandı. Özellikle, Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) kampüsünün bulunduğu Buca'da bütçelerine uygun ev ve yurt bulamayan öğrenciler, "En sonunda kampüse çadır kuracağız" diyerek tepki gösterdi. İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu ise "32 yıldır bu işi yapıyorum, böyle bir şey yaşamadım. Bu sene bu kriz zor aşılır. Yurt dışındaki gibi ailelerin yanlarına öğrenci alması uygulaması olabilir" dedi.

İzmir'de Ekim ayında başlayacak yüz yüze eğitim öncesinde üniversiteliler büyük bir barınma kriziyle baş başa kaldı. Pandemi öncesinde 800 - 1000 TL arasında olan 1+1 dairelerin aylık kiralarının üç kat artarak 3000 TL'ye dayanmasıöğrencileri çaresiz bıraktı. Özellikle DEÜ kampüsünün bulunduğu Buca ve Ege Üniversitesi (EÜ) kampüsünün yer aldığı Bornova ilçelerinde emlak ofislerini aşındıran üniversiteliler, aşırı yüksek ev ve özel yurt kiraları ile Kredi Yurtlar Kurumu yurtlarının yetersiz kalmasına isyan etti.

"ÖĞRENCİYİZ, 2500 LİRA KİRAYI NASIL ÖDEYELİM"

Buca'daki DEÜ Denizcilik İşletmeciliği bölümünü bu yıl kazanan Tansel Alibaş, yaşadıklarınışöyle anlattı:

"Trabzon'dan geliyorum. 1- 2 ay önceden beri internetten ev bakıyorum. Kira fiyatları, okulların açılacağı tarihin açıklanmasının ardından bir anda 400, 500, 600 liralık artışlar kaydetti. 900 liraya baktığım evler 1400 lira filan oldu. Bu kez dedim ki en azından gidip İzmir'den bakayım. Atladık geldik Trabzon'dan. Yaklaşık 3- 4 günden beri arkadaşımla birlikte İzmir'de ev bakıyoruz. Ev bulamıyoruz. Ev bulamamayı geçtim, fiyatların aşırı yüksek oluşu bizi çok şaşırttı. 1+0, 1+1 evler için bizden 1500- 2000- 2500 lira civarında paralar istiyorlar. Biz ne de olsa öğrenciyiz. Bunu nasıl karşılayabiliriz ki.. Hadi çalışıyor olsak bir şey demeyiz de.. Öğrenci insanız bizim gelirimiz ne? Bakalım ne olacak.”

"KAMPÜSE ÇADIR KURMA RADDESİNE GELDİK..."

Kendisine yurt çıktığını ancak yurdun okula 1,5 saat uzaklıkta olduğunu anlatan Alibaş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Okulum Buca'da, yurt İnciraltı'nda... Oradan bu tarafa gelmem otobüsü kaçırmazsam 1,5 saati buluyor. 3- 4 de aktarma yapmam gerekiyor. O da büyük sıkıntı. Buradaki yurtlarda da yer yok. Apart ve özel yurt fiyatları da çok yüksek. En mantıklı seçim, ev oluyor. Ama ev fiyatları da sağolsunlar çok yüksek. O yüzden kampüse çadır kurma raddesine geldik. Yaklaşık 1 aydır bunun stresini yaşıyorum. Ev bulamıyorum. Dönme şansım yok. Çünkü bölümüm online değil. Burada kalmak zorundayım. Evim yok, yurdum çok uzakta. Bunun yazı var, kışı var. 1,5 saat gidiş, 1,5 saat dönüş, günde 3 saat yol yapmam lazım. Ev bulamamanın sıkıntısını yaşıyorum. Ev yok. Bulunan evler 2500 liralarda. Şu an çaresiz olarak bekliyorum. Kalacak başka bir yer de yok.”

"BABAM MEMUR, BU PARALARI KARŞILAYAMAZ"

Trabzon'dan gelip Buca'da kiralık ev arayan DEÜ Denizcilik İşletmeciliği bölümü öğrencisi Muhammet Hamza Yazıcı ise şunları söyledi:

"Dört gündür İzmir'deyim. Ondan önce de internette araştırıyordum. Ama bir sonuç elde edemedim. Ev fiyatlarıçok yüksek. Fiyatların yüksekliğini bıraktık, ev de yok. Yani Trabzon'la kıyaslamıyorum. Ama kıyaslasam da zaten buradakiler Trabzon'daki evlerin 2-3 katını buluyor. Babam memur. Bu paralar babamın karşılayabileceğinden fazla. Yine ailem bana destek oluyor ama bir öğrenci için 2000- 2500 TL, hatta 3000 TL'ye ulaşan kiralar çok yüksek. Allahtan ümit kesilmez deyip araştırmaya devam ediyoruz.

"COVİD VAR, YURTTA BİR ODADA 3 KİŞİ NASIL KALALIM"

Hadi diyelim ev tutmayalım, yurda başvuralım, ki başvuru yaptım bana çıkacağı kesin değil. Yurdum uzak. Özel yurtlara başvuracak olsam 14 bin lira senelik istiyorlar. 10 ay kalsam, aylık 1400 lira yapıyor. Zaten orada 3 kişi kalıyorsun. Covid var, hastalık var. Biri hasta olsa ben ne yapacağım. Onun sıkıntısınıçekiyorum. Arkadaşımla beraber ev araştırıyoruz, ama fiyatlar bizi çok kısıtlıyor. Trabzon’a dönme şansım yok. Okulum burada. Bir çözüm yolu bulacağız. En son kampüste çadır kuracağız diyeceğim ama soğuk var, kış var. Sonuç olarak bir ev bulmak zorundayız."

"3 KİŞİ YERİNE 6 KİŞİ KALACAĞIZ"

Bornova'daki Ege Üniversitesi Ziraat Mühendisliği 4. sınıf öğrencisi Güney Mengen de pandemi ile birlikte öğrencilerin oturdukları evleri boşalttığını, şimdi ise kiraların astronomik şekilde arttığını belirtirken, "Önceki yıl 1000 TL'ye kaldığım ev için şu an 1900 TL istendi. Daha önce 3+1 bir evde 3 öğrenci kalabilirken, bu yıl galiba 6 öğrenci kalacak. Bunu bizzat kendimden biliyorum. Ya da üniversiteye daha yakın bir yerde evde kiradayken şimdi kentin çok dışında, daha kötü, güneş görmeyen, rutubetli bir eve taşınacağımız bir durum ortaya çıkıyor" dedi.

"PANDEMİNİN HESABINI DEVLETTEN SORMAK YERİNE ÖĞRENCİDEN ÇIKARIYORLAR"

DEÜ Psikoloji bölümü 4. sınıf öğrencisi Rozana Urkun ise şunları söyledi:

"Okulların açılacağı haberi ile beraber öğrenci semtlerindeki ev sahipleri kiraları oldukça yüksek fiyatlara çıkardı. Özel apartlar, özel yurtlar da çok fahiş fiyatlara kiralanmaya başladı. Bunun, buraları denetlemesi gereken kurumların denetlememesi ve öğrencilerin müşteri gibi görülmesinden kaynaklandığını düşünüyoruz. 4 yıldır İzmir’de okuyorum. Çoğu evlere zam yapıldı ama boş olan evlere de inanılmaz zamlar geldi. Mesela biz, daha uygun bir ev düşünüyorduk ama okulların açılacağı haberiyle 1200- 1300 TL olan kiralar 2000 TL'ye çıktı. Önceden de öğrencilere ev vermeme, daha fazla fiyattan ev verme gibi tutumlar oluyordu. Ama bu yıl çok daha fazlası oldu. Pandemiden dolayı evlerin tutulmaması, iş yapmayan esnaf, hepsi birden, devletten hesap sormak yerine zararınıöğrencilerden çıkartmayı tercih etmiş oldu."

EV SAHİPLERİ "3 KİŞİ KALIYORSANIZ 3000 TL, 4 KİŞİ KALIYORSANIZ 4000 TL" İSTİYOR

İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu ise yaşanan bu barınma krizine, pandemi nedeniyle müteahhitlerin inşaat yapamaması, 30 Ekim depremi, ekonomik kriz, devlet yurtlarının yetersizliği ve DEÜ'nün tüm fakültelerini Buca'ya taşımasının neden olduğunu anlattı.

Güleroğlu, şunları söyledi:

"Öğrenciler özellikle ev sahiplerinden şikayet ediyor. 2000 TL'ye evi kiraya verirken bir anda 3000 TL istemeleri bunda etkili. 3 kişi kalıyorsanız 3000 TL, 4 kişi kalıyorsanız 4000 TL gibi rakamlar söylenmeye başladı. Tabi bu da can sıkıcı bir durum. Ama genelde öğrencilerin ev bulmasında çok zorluk yaşıyoruz. Yurtlar yapılmadı. Yıkılanlar var depremden kaynaklı. Bu sıkıntıları hep beraber yaşıyoruz. Pandemiden önce 1000- 1100 TL olan ev kiraları, bir anda 2000- 3000 liralara kadar çıktı. Rakamlar hemen hemen yüzde 100- 150 arttı. 3+1 Buca'da yok zaten. Tüm bu anlattıklarım 1+1, 2+1 evler için. 3+1 evlerin fiyatları aileler oturduğundan normal düzeyde. Ama öğrenci başvurduğunda 2000 TL'lik ev 3000 TL, 4000 TL oluyor."

"EV YOK, KİRALAMAK İSTEYENİ SIRAYLA ÇAĞIRIYORUZ"

İzmir Buca'da 2 ayrı emlak ofisi bulunduğunu aktaran Güleroğlu, "İki ofisim var. İkisinde de kiralık daire yok. Bize ev gelse sıraya alıyoruz. Sırada kim varsa onu çağırıyoruz, veriyoruz. Şu anda talep yüksek ama arzı karşılayamıyoruz. Şu anda İzmir'e gelen öğrencilerin yüzde 50'si bu sıkıntıyı yaşıyor" dedi.

"32 YILDIR BU İŞİ YAPIYORUM, BÖYLE BİR ŞEY GÖRMEDİM"

Güleroğlu, böylesi bir kiralık ev kriziyle ilk kez karşılaştığını belirtirken, şunları söyledi:

"Ben doğma büyüme İzmirliyim. 32 yıldır da bu işi yapıyorum. 32 yıl boyunca böyle bir şey yaşamadım. Ara ara depremler olur, belli yerlerde kiralar yükselir ama bir süre sonra yine normal rutine gelir fiyatlar. Ama öğrencilerin bulunduğu Buca'da 32 senede ilk defa yaşadığımız bir durum bu. 3000- 3500 TL'yi bir öğrenci nasıl ödeyecek? Otomatikman başka yollara başvuracaklar. Ya 2-3 kişi bir arada kalacaklar. Ya bir kişi evi tutacak, 3 kişi evde kalacak. Sonuç itibariyle bu sene bu kriz zor aşılır. Yurt dışında aileler yanlarına öğrenci alıyor ya, aslında böyle bir uygulama olabilir. İyiliksever, vatansever insanlara ihtiyaç var. Ya da diyecekler ki "ben evimin bir odasını sana 500 liraya- 1000 liraya kiraya veriyorum'. Bunlar olacak. Başka türlü konut açığının kapanması mümkün değil."

"100 DAİRE OLSA 100'ÜNÜ DE BUGÜN VERECEĞİZ"

Buca'da emlakçı Deniz Yılmaz ise şunları anlattı:

"Gerçekten ev yok. Şu an ciddi anlamda daire kıtlığı var. Öğrenciler ev bulamıyor. Biz de kiraya verebilmek için daire arıyoruz, bulamıyoruz. Öğrenci geliyor, yok diyoruz. Elimizde 100 tane daire olsa 100'ünü de bugün vereceğiz. Geçen haftalarda yaklaşık 30 tane dairem geldi. Aynı günde 15 tanesini kiraya verdik. Şu an ciddi bir problem var. Üretim de yok, dairede yok. Geçen sene 1000 TL'ye 1200 TL'ye daire bulunabilirdi. Şu an 1+1'ler 2000 TL- 2500 TL arası. 2+1'ler 3000 TL'ye kadar yükseldi. Bayağı bir artış var. Bazı kişiler, ileriyi düşünerek hareket etti. 3 ay öncesinden gelip ev tuttular. Şu an piyasa değeri 2000 TL olan daireleri 1200 TL'den kiralayıp memleketlerine gittiler. Akıllılık ettiler. Ev bulamayanlar bize sitem ediyor.  Tepkilerle karşılaşıyoruz. Özellikle bayan öğrenciler, anneler buraya geliyor, 1 hafta 10 gün daire arıyor, bulamıyor. Bize kızıyorlar. Ofiste ağlayıp gidenler dahi oldu."

GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ

• Öğrencilerle röportaj  

- Tansel Alibaş

- Muhammet Hamza Yazıcı

- Güney Mengen

- Rozana Urkun

• İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu röportaj
• Emlakçı Deniz Yılmaz röportaj