DAVUT GÜLEÇ

Kayseri Cumhuriyet Meydanı’nda 18 yıldır pide lokantası işleten Asım Yaşar, ekonomik kriz nedeniyle çalışan sayısını 14’ten beşe düşürdüğünü söyledi. Yaşar, “Biz iki ortağız. İkimizin de arabası vardı. İkimiz de arabamızı sattık. 2 senedir ne vergi, ne sigorta ödeyebiliyoruz. Bir o kadar da borçlandık. Eve ne götürebileceğimizi siz düşünün artık” dedi.

Kayserili esnaf Asım Yaşar, kentin en eski ve işlek yerlerinden birinde pide lokantasına işletmesine karşın, durumunu iş yerindeki boş masaları göstererek anlattı. Yaşar, şunları söyledi:

"HER ŞEYE 300-400 ZAM GELİYOR, BİZ YÜZDE 10-20 İLE İDARE ETMEYE ÇALIŞIYORUZ"

“Biz Kayseri’nin köklü bir işletmesiyiz. 18 senedir buradayız. Normalde müşterimiz yer beklerdi. Ama ekonomik sıkıntılardan dolayı insanlarda yemiyor, bizde işimizi çeviremez konuma geldik. Esnafın hali içler acısı. Her şeye 300-400 zam geliyor, biz yüzde 10-20 ile idare etmeye çalışıyoruz. Zaten ne vergimizi ödeyebiliyoruz ne sigortamızı ödeyebiliyoruz. Devlet desteği diyorlar hiçbir devlet desteğinden de faydalanamadık şimdiye kadar. Sadece televizyonda söylemle kalıyor bu destekler.

"NEREYE KADAR İDARE EDEBİLECEĞİMİZİ BİZDE BİLMİYORUZ"

100 liraya aldığımız malzeme, 500 lira. 500 liraya aldığımız, oluyor 2 bin lira. Nereye kadar idare edebileceğimizi, biz de bilmiyoruz. Örnek olarak geçen sene 50-60 liraya aldığımız un 197 lira, en son aldığım. 300-350 liraya aldığım odun bin 300, bin 500 lira odununa göre değişiyor. 30-32 liraya aldığımız et, oldu 60-70 lira. İşçi giderimiz de öyle. Yevmiyeler geçen sene 80-90 lira iken, 175-200 liraya dayandı. Geçen sene kıymalıyı satıyorduk 12 liraya, 17 lira yapabildik sadece.

Esnafın dayanacak hiçbir gücü kalmadı. Örnek olarak biz 14 kişi olarak burada çalışırken, 5 kişiye düşürdük. Bir sene, pandemide kapalı kaldık. 1 sene de kiramızı ödeyemediğimiz için mahkemelik bile olduk yani. Bizim esnaf olarak ne direnecek ne yapabileceğimiz bir şey kalmadı. Devlet de zaten destek veriyoruz diye hiçbir destekten de faydalanamıyoruz. Prosedürleri aşamıyoruz.

"İNSANLAR İNTİHARIN EŞİĞİNDE"

Her şey güllük gülistanlık görünüyor ama, insanlar artık ya çoğu boşanacak ya intiharın eşiğinde ya da geçim sıkıntısından değişik yollara başvuracaklar yani.

"ARABALARIMIZI SATTIK, YİNE DE BİR O KADAR BORÇLANDIK"

Yani ben basit örnek vereyim. Biz iki ortağız. İkimizin de arabası vardı. İkimiz de arabamızı sattık. 2 senedir ne vergi, ne sigorta ödeyebiliyoruz. Bir o kadar da borçlandık. Eve ne götürebileceğimizi siz düşünün artık.

"OKUYAN ÇOCUĞUMUN OTOBÜS BİLETİNDE BİLE ZORLANIYORUZ"

Bir tane okuyan, benim çocuğum var. Masrafına yetişemiyorum ama her şeyimizden kısıp son senesi diye onu okutmaya çaba gösteriyoruz. Önceden her istediğimi rahatlıkla alabiliyordum, arabamla okula bırakıyordum, alıyordum, şu anda otobüs bileti bile bulmakta bazen zorlanıyoruz.

"ZAM YAPMAKTAN KORKUYORLAR"

Aldığımız hammaddede yüzde 500’e kadar yükselme oldu. Kuşbaşılımız 18 liraydı, 25 lira oldu. Kaşarlı lahmacun da yine 15 liraydı, 17 lira oldu. Zam yapmaktan çekiniyoruz çünkü müşterimiz zaten yok. Zam yaparsak hiç kimse gelmeyecek.

"DÜKKANI KAPATMA AŞAMASINA GELDİLER"

Şu anda zaten dükkânı kapatma aşamasına geldik. 18 senedir burada esnafım, 14 kişi çalışıyor 5 kişiye düşürdük. Artık ne direnecek gücümüz kaldı, ne imkanımız kaldı.”