DİLAN KUTLU

Besiciler, yüksek fiyatlar nedeniyle yem alamıyor. Süt hayvanları kesime gönderiliyor. Konyalı besici Hacı İyilik, "Size sesleniyorum devlet büyükleri; bu hayvanların aç kalmasının sorumlusu sizsiniz. Verdiğiniz fiyat 4,70. Yemin çuvalı 190 liraydı. Şu anda 290 lira. Benim maliyetim yüksek. Yem alacak durumum kalmadı. Bu hayvanları, karnı buzağılı kestireceğim. Kestirdiğim zaman ben vicdan azabı çekiyorum. İnşallah siz de çekersiniz. Önümüzdeki sene de başınıza geleceklerden siz sorumlusunuz” dedi.

Çiğ süt fiyatına yapılan yüzde 47 oranındaki zam, çiftçinin cebine girmeden eridi. Ulusal Süt Konseyi, 29 Kasım'da yaptığı toplantıda, maliyetlerdeki artışı dikkate alarak çiğ süt referans fiyatını litre başına yüzde 47 oranında artışla 3 lira 20 kuruştan 4 lira 70 kuruşa çıkarmış; yeni fiyat, 8 Aralık 2021 itibariyle geçerli olmaya başlamıştı.

Süt fiyatına yapılan artışın ardından, birçok yem firması yeme zam yaptı. Yemin torbası 260-300 TL arasında değişiyor. Buna göre; sütün litre fiyatının en az 7,5 lira olması gerekiyor. Yani bir süt üreticisi, 4 lira 70 kuruşla en fazla 900 gram yem alabiliyor. Tarımsal ürünlere günlük gelen zamlar nedeniyle yemciler vadeli değil peşin satış yapıyor. Fakat süt üreticisi, sütü sattığında parasını peşin değil, ancak 40 gün sonra alabiliyor.

Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD), çiğ süt fiyatının yeniden gözden geçirilmesi için çağrı yaptı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) ise ocak ayından bugüne kadar yem fiyatlarına yüzde 93,4 zam yapıldığını, "Süt-yem paritesi, 0,96-0,97 seviyelerine düşecektir. Bu parite, olması gereken 1,5 paritenin çok altındadır. Parite düzelmezse damızlık hayvanlar kasaba gitmeye devam edecektir” açıklamasında bulundu.

"YÜZDE 47’LİK ZAMDAN DOLAYI ÇİFTÇİ HAİN İLAN EDİLİYOR" 

Türkiye'nin farklı bölgelerinden süt üreticileri ve besiciler, süt ve yemdeki çıkmazı ANKA Haber Ajansı'na anlattı: 

Besici Fatih Yiğit Onursal, üç yıl önce üniversiteyi bırakarak eşiyle beraber bu işi yapamaya karar verdiğini belirterek şunları anlattı:

“12 tane sağmal hayvanım var. Sadece kendi mesleğimi yaptığımdan dolayı ülkemde hain duruma düşmüş haldeyim. Yüzde 47’lik zamdan dolayı çiftçi hain ilan ediliyor. Buradan beni duyan yöneticilere sesleniyorum. Hakkım sizlere haram olsun. Normalde Ulusal Süt Konseyi’nin açıkladığı rakam 4,70 kuruş olmasına rağmen, sütü bizden 4,10 kuruşa almaktalar. Zaten süt 3,20 iken 2,80’den alıyorlardı. Sırtımızdan para kazanan fabrikalara hakkımız haram olsun.”

"SÜT İNEKLERİMİ YEM İÇİN SATTIM"

İzmir’in Bayındır ilçesinde besicilik yapan Muammer isimli üretici ise “50 baş sağmalımız vardı, 40’a düşürdük. Sebebi de yem fiyatları. 5,3’e yem al, 4,70’e süt sat. Bu işin içinden çıkamadığımız için her gün ineklerimizi kesime gönderiyoruz” dedi.

Çorum’un Saraçlar köyündeki bir başka üretici ise “14 tane hayvanım vardı. Son zamanlarda yem fiyatlarının yükselmesi nedeniyle her ay bir ineğimi satarak diğerlerinin yemini almaya başladım. Süt ineklerimi yem için sattım. Bir çuval yemim kaldı. 2022’nin sonuna kadar bu inekleri de kaybetme tehlikesiyle karşı karşıyayım. Biz üretmezsek şehirdeki insanlar ne yiyecek, onu düşünüyorum” diye konuştu.

"ÖNÜMÜZDEKİ SENE DE BAŞINIZA GELECEKLERDEN SİZ SORUMLUSUNUZ"

Konyalı üretici Hacı İyilik de yem fiyatları nedeniyle hamile olan süt ineklerini kestireceğini belirterek şunları söyledi:

“6 liraya mal ettiğimiz sütü 4,70’e veriyoruz. Kaçtan ödeyeceklerinden de haberimiz yok. Böyle bir işin içerisindeyiz. Şu an dışarıda 30 santim kar var. Yarın, -15 derecede bu hayvanlara bakacağım. Bu hayvanlara yem vermezsem benim vicdanım bunu kabul etmez. Yem alayım desem 260 ile 300 arasında. Size sesleniyorum devlet büyükleri; bu hayvanların aç kalmasının sorumlusu sizsiniz. Verdiğiniz fiyat 4,70. Yemin çuvalı 190 liraydı. Şu anda 290 lira. Benim maliyetim yüksek. Yem alacak durumum kalmadı. Bu hayvanları, karnı buzağılı kestireceğim. Kestirdiğim zaman ben vicdan azabı çekiyorum. İnşallah siz de çekersiniz. Önümüzdeki sene de başınıza geleceklerden siz sorumlusunuz.”

GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ: 

Birinci konuşan- Çorum’un Saraçlar köyünden bir üretici

İkinci konuşan- Konyalı çiftçi Hacı İyilik

Üçüncü konuşan- Çiftçi Fatih Yiğit Onursal

Dördüncü konuşan- İzmir Bayındır ilçesinden çiftçi Muammer