TUĞÇE BİÇER

Sayıştay’ın; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı raporuna göre, “Bazı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri tarafından, şüpheli engelli sağlık kurulu raporlarıüzerinden, yardım ve destek koşullarını taşıdığışüpheli olan kişilere yardım ve destek ödemesi yapıldığı” tespit edildi. Ayrıca, “Sağlık Bakanlığı ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı verilerinin uyumlu çıkmadığı, bazı kişilerin yardım ve desteklerden faydalanma kriterlerini sağladığının teyit edilemediği” belirtildi.

Sayıştay, kamu kurumlarına ilişkin 2020 denetim raporlarını yayımladı. Rapora göre, şu an Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı olarak ayrılan bakanlığın, 2020 yılında Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığışeklindeki haline ilişkin hazırlanan Sayıştay raporunda pek çok bulgu sıralandı.

Rapora göre, Bakanlık; “18 Yaşını Tamamlamış Olan ve Gerekli Şartları Taşımayan Bazı Gençler İçin Sosyal ve Ekonomik Destek Ödemesi” yaptı.

“Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı herhangi bir eğitim kurumunda veya meslek edinme kurslarında öğrenci olma şartlarını taşımamalarına veya söz konusu şartların güncelliğinin sorgulanmamasına rağmen sosyal ve ekonomik destek ödemesi yapılmaya devam edildiği” görüldü.

Sayıştay raporunda, dikkat çeken “denetim bulguları” şöyle:

“KRİTERLERİ SAĞLAMAYANLARA YARDIM ÖDEMESİ: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı veri tabanında, yardım ve destek başvurusunda bulunan kişilerin başvurularının değerlendirilmesinde kullanılan bilgiler ile Sağlık Bakanlığı veri tabanında yer alan bilgilerin birbirini teyit etmemesi nedeniyle, bazı kişilerin yardım ve desteklerden faydalanma kriterlerini sağladığının teyit edilemediği tespit edildi.

ŞÜPHELİ ENGELİ RAPORLARI ÜZERİNDEN YARDIM VE DESTEK ÖDEMESİ YAPILDI: Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından Bakanlığa bildirilen sahte ve şüpheli engelli sağlık kurulu raporlarından bazılarının taşra teşkilatına bildirilmemesi, bazılarının geç bildirilmesi sebebiyle; bu bildirimlerin gereklerinin taşra teşkilatınca gecikmeli olarak yerine getirilmesi sonucu; bazı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri tarafından şüpheli engelli sağlık kurulu raporlarıüzerinden yardım ve destek koşullarını taşıdığışüpheli olan kişilere yardım ve destek ödemesi yapılmaya devam edildiği görülmüştür.

SAĞLIK BAKANLIĞI VERİLERİİLE UYUŞMADI: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı veri tabanında, yardım ve destek başvurusunda bulunan kişilerin başvurularının değerlendirilmesinde kullanılan bilgiler ile Sağlık Bakanlığı veri tabanında yer alan bilgilerin birbirini teyit etmemesi nedeniyle, bazı kişilerin yardım ve desteklerden faydalanma kriterlerini sağladığının teyit edilemediği görüldü.

KORUYUCU AİLELERE KANUNİ DAYANAĞI OLMAYAN ÖDEME YAPILDI: 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’na göre çıkarılan Koruyucu Aile Yönetmeliği’nin 24’üncü maddesinde kanuni dayanağı olmayan ödeme türüne yer verildiği görülmüştür. Sosyal Hizmetler Kanunu’nun ‘Koruyucu Aile’ başlıklı maddesinde koruyucu ailelere yapılacak ödemeler açıklanmıştır. Koruyucu Aile Yönetmeliği ile, anılan Kanun’da yer almayan farklıödeme türü getirilmiştir.

SOSYAL YARDIM ÖDEMELERİNDE KONTROL EKSİKLİKLERİ BULUNUYOR: Sosyal yardımlara ilişkin ödeme sürecinin, 5018 sayılı Kanun hükümlerine uygun bulunmadığı ve ödeme listelerine müdahale riski barındırdığı görülmüştür. Muhasebe yetkililerinin ödeme listelerini, hak sahiplerinin sayısı ve buna bağlı olarak TC Kimlik Numarası bilgisi, hak sahibinin banka hesap numarası ve ödeme tutarı bilgisi gibi unsurlar bakımından kontrol edememesi ile ödemeleri fiilen harcama birimlerinin yapması durumu birlikte göz önüne alındığında, binlerce hak sahibinin yer aldığıödeme listelerinde yanlışlıklar olması veya bu listelere sonradan müdahalede bulunulması riski yüksek bulunmaktadır.

ÜCRETSİZ SEYAHAT ÖDEMELERİ DENETİM MEKANİZMASINDAN YOKSUN:İlgili kanun uyarınca ücretsiz seyahat yükümlülüğü bulunan ve belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı ile özel deniz ulaşımı aracı için bunların işletmecilerine her ay gelir desteği ödemesinde bulunulmasında ve bu ödemenin hak sahiplerine ulaştırılmasında etkili bir denetim süreci bulunmadığı görülmüştür.”