ŞEYMA PAŞAYİĞİT
AKP tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulan torba teklifte, 15 Temmuz askeri darbe girişimi sonrası ilan edilen olağanüstü hal tedbirlerinden bazılarında tamamlanan uygulama süresinin uzatılmasıöngörüldü. OHAL döneminde uygulanan, OHAL'in tamamlamasının ardından çıkarılan torba yasayla uygulama süresi üç yıl süreyle uzatılan; gözaltı sürelerinin 12 güne çıkarılması, kamu görevlilerinin ihracı, TMSF'nin şirketlere kayyım olarak atanması gibi bazı tedbirlerin üç yıl daha uygulanabilmesinin önü açıldı. Yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara getirilen cezanın yürürlük tarihinin 1 Ocak 2022’ye ertelenmesi öngörüldü.
AKP milletvekillerini imzasıyla 25 maddelik torba teklif, bugün TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Teklifte, 18 farklı kanun ve 2 kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılmasıöngörüldü.
15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından 20 Temmuz 2016’da ilan edilen olağanüstü hal, 18 Temmuz 2018’de sona ermişti. Ancak olağanüstü hal döneminde kullanılan yetkilerden bazılarının uygulama süresinin, çıkarılan torba kanundaki düzenlemelerle üç yıl daha uzatılması sağlanmıştı. OHAL sonrasıçıkarılan torba kanun ile belirlenen üç yıllık süre tamamlandı. Bu ayın sonunda süresi dolacak olan bu yetkiler için AKP, torba kanun teklifi hazırladı. Kanun teklifinde bazı OHAL yetkilerinin üç yıl daha uzatılmasıöngörüldü.
Buna göre; OHAL'in tamamlanmasının ardından çıkarılan torba yasa ile üç yıl daha uygulanmasına karar verilen gözaltı süresini 12 güne çıkaran düzenlemenin bir üç yıl daha uzatılmasının önü açıldı. Uzatmanın gerekçesi ise "terörle mücadelenin etkin bir şekilde sürdürülmesi" gerekçesine dayandırıldı.
Teklifle, kamu görevlilerinin ihraç edilmesi veya Olağanüstü Hal Kararlarınıİnceleme Komisyonu kararı ile görevine iade edilmesinde, OHAL sonrasıüç yıl süreyle uzatılan uygulamanın üç yıl daha uzatılması da önerildi.
Yine OHAL'de ve OHAL sonrasıüç yılda Tasarrruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından şirketlere kayyım atanması uygulamasının da üç yıl daha sürdürülmesi öngörüldü.
Teklifte öngörülen diğer düzenlemeler de şöyle:
YETKİSİZ TÜTÜN TİCARETİ CEZASI ERTELENECEK
Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara yönelik getirilen cezanın yürürlük tarihi 1 Ocak 2022’ye ertelenecek.
Ticaret Bakanlığı tarafından salgın dolayısıyla ertelenen kooperatif genel kurul toplantıları, 31 Ekim 2021 tarihine kadar yapılabilecek.
Gümrük muhafaza personeline, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı personeline benzer şekilde para verilecek.
ÇEK CEZALARI ERTELENECEK
Engelliler Hakkında Kanun’unda düzenlenen erişilebilirliğin sağlanabilmesi için yapılacak yükümlülüklerin Covid-19 sebebiyle yerine getirilememesi nedeniyle ilk kez denetlenerek eksikliği olduğu tespit edilenler ile daha önce süre verilenlere, yükümlülüklerinin maliyet ve niteliğine göre ilave süre verilecek.
Çek düzenleme borçlularına yeni bir ödeme imkânı verilecek. Çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini ödemek için öngörülen süre 30 Haziran 2022’ye kadar uzatılacak. 30 Nisan 2021 tarihine kadar işlenmiş ve henüz infaz aşamasına geçilmemiş suçlarda borçlunun, çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini 30 Nisan 2022’ye kadar, kalan kısmını ise 30 Haziran 2020 tarihinden itibaren ikişer ayla on beş eyit taksitle ödemesi durumunda, mahkûmiyet kararı daha sonra verilmiş veya kesinleşmiş olsa bile taksitlerin geldiği aşama dikkate alınarak infaz durdurulabilecek ve ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldırılmasına karar verilebilecek.
HAVA AYRIŞTIRMA TESİSLERİ ORMANLIK ALANLARDA KURULABİLECEK
Güvenlik korucularının aylık ücretlerinin belirlenmesinde esas alınan rakam, asgari ücrete tamamlanacak.
Sağlık Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı arasında düzenlenmiş olan protokol kapsamında, diş protez teknisyenleri ile diş protez teknikerlerine yardımcı olmak üzere personel çalışabilecek.
Para ya da para yerine geçen belgelerin değiştirilmesi işlemi olan kambiyo mevzuatı uyarınca düzenleme yapılacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı; bu alanlarda yapılacak başvuru, verilecek izin ve belgeler için belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde bir mali yıl içinde 6 milyon lirayı geçmemek üzere ücret almakla yetkili olacak.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın izni ile fabrikalarda kullanılan oksijen, azot ve argon ihtiyacını karşılayacak hava ayrıştırma tesislerinin ormanlık alanlarda kurulabilecek.
ÖĞRETİM ÜYESİ MERKEZ BANKASI MECLİSİNDE GÖREV YAPABİLECEK
2020 yılında meydana gelen depremlerde, binaları zarar görenler için devletin konut kredisi açma ve bina yaptırma yükümlülükleri ile ilgili yapılacak iş ve işlemlerde olası mağduriyetlerin giderilerek hak kayıplarının söz konusu olmaması, afetzedelere eşit ölçüde yardım yapılması ve uygulama birliği sağlanması amacıyla düzenleme yapılacak.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu personelinin başka kurumlara geçişini önlemek ve kurumsal hafızayı sürekli kılmak için tabip ve eczacı olarak çalışanlara döner sermayeden ek ödeme yapılacak.
Sağlık Bakanlığı götürü bedel üzerinden sağlık hizmeti sunmak üzere kamu kurum ve kuruluşları ile protokol yapmasına imkan verecek.
Üniversitelerin ortaklığının bulunduğu kooperatiflerin yönetim kurullarında etkinlik sağlayabilmesi için Kooperatifler Kanunu’na eklenen maddeden sadece bir üniversite yararlanabildiği için ilgili madde yürürlükten kaldırılacak. Üniversiteler de diğer ortaklar gibi eşit olarak yönetime seçilecek.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Meclis üyeliği ile aynı anda yapılabilecek görevler arasına devlet üniversitelerindeki öğretim üyeliği de eklenecek. Öğretim üyeliği kadrolarına bağlı herhangi bir ödeme yapılmayacak.
TÜİK, ÖZEL BÜTÇELİ KAMU İDARESİ OLARAK TEŞKİLANDIRILACAK
Yol, meydan, otopark, çocuk bahçesi, yeşil alan, ibadet yeri ve benzeri yerlerde sağlıklı yerleşim alanı oluşturabilmek için imar planlarının uygulanmasında yüzde 45’e tamamlayan fark kadar ortaklık payı kesintisi yapılabilecek.
Rekabet Kurulu ve Rekabet Kurumu’nun başkan ve üyelerinin, üyeliklerini sona ermesinden iki yıl süreyle, görevden ayrılıkları tarihten önceki iki önceki iki yıl içinde gerçekleştirilen soruşturmaların konusu, sektörde faaliyet gösteren tüzel kişilerde görev almaları ve bu nitelikteki gerçek ve tüzel kişileri ile ilgili idari süreçlerde, kurum nezdinde temsil etmeleri yasaklanacak.
Gümrük Kanunu’nda yapılan değişiklikle, yükümlülerin ticaret politikasıönlemlerinden kaçınmak için kendi beyanlarıyla eşyanın gümrük kıymetini artırmaları ardından ödenmiş veya tahakkuk ettirilmiş vergilerin geri verilmesi kaldırılmasıönlenecek.
TÜİK’in özel bütçeli bir kamu idaresi olarak yeniden teşkilatlandırılması için gerekli değişiklikler yapılacak. TÜİK’in yeniden teşkilatlandırılması sonrası personelin mali haklarını mevut haliyle devamının sağlanacak.