BORA ERDİN
Devlet, Rekabet Kurumu’nun soruşturma başlattığı Cengiz Holding iştiraki Eti Bakır'a 1,6 milyar TL'lik proje bazlı destek sağlayacak.
Cengiz Holding iştiraki Eti Bakır'ın Samsun'da 1,6 milyar TL'lik katot bakır ve kimyasal gübre üretim tesisine proje bazlı devlet desteği sağlanacak. Resmi Gazete'de yayınlanan Cumhurbaşkanı kararına göre; sabit yatırım tutarı 1,6 milyar TL olarak belirlenen projenin 4 yılda tamamlanması ve 300 ilave, 20 de nitelikli personel istihdamı yaratmasıöngörülüyor. Rekabet Kurumu ise söz konusu şirket hakkında, gübre fiyatlarını diğer şirketler ile anlaşarak yüksek tuttuğu iddiasıyla geçen hafta soruşturma başlatmıştı.
Rekabet Kurumu’nun internet sitesinde yer alan açıklamada; gübre sektöründeki fiyat artışlarının Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un "Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar" maddesi kapsamında incelenmesi amacıyla yürütülen ön araştırmanın Rekabet Kurulu'nca karara bağlandığı bilgisi paylaşıldı. Ön araştırmada elde edilen bilgi, belge ve yapılan tespitleri müzakere eden Rekabet Kurulu, bulguları ciddi ve yeterli bularak içerisinde Cengiz Holding iştiraki Eti Bakır'ın da olduğu 7 gübre şirketi hakkında soruşturma açılmasına karar verdi.
KDV, SGK, STOPAJ, ARAZİ DESTEĞİ VERİLECEK
Öte yandan, hakkında rekabete aykırı tutum dolayısıyla soruşturma açılan Cengiz Holding’in, Samsun'da başlangıç tarihi 1 Mart olarak belirtilen katot bakır ve kimyasal gübre üretim tesisinin tevsi ve ürün çeşitlendirme yatırımına proje bazlı devlet desteği sağlanacak. Tevsi ve ürün çeşitlendirme yatırım süresi sonunda, işletmenin yıllık 15 bin ton katot bakır, 250 bin ton da DAP gübresi ek üretim kapasitesine ulaşması planlanıyor. Karar kapsamında; projeye, gümrük vergisi, KDV istisna ve iadesi, vergi indirimi, azami tutar sınırı olmaksızın 10 yıl süreli SGK işveren primi desteği, 10 yıl süreli gelir vergisi stopaj desteği, azami 20 milyon TL tutarında ve 5 yıl süreli nitelikli personel desteği, 75 milyon TL ile sınırlı 10 yıla kadar enerji tüketim harcamalarının yüzde 50 oranında enerji desteği ve yatırım yeri tahsisi teşvikleri sağlanacak. Eti Bakır, Samsun İşletmesi’nde bakır üretimine entegre bir gübre tesisi yatırımı yapacak. Tesis, 250 bin ton diamonyum fosfat (DAP) gübresi üretecek.
7 GÜBRE ŞİRKETİNE DE SORUŞTURMA AÇTI
Rekabet Kurumu, çiftçinin en çok mağdur olduğu gübrede, Eti Bakır dışında Bandırma Gübre Fabrikaları AŞ, Ege Gübre Sanayii AŞ, Gemlik Gübre Sanayi AŞ, Gübre Fabrikaları TAŞ, İstanbul Gübre Sanayii AŞ ve Toros Tarım Sanayi ve Ticaret AŞşirketlerine de soruşturma başlattı. Başlatılan kapsamlı soruşturma sonrasında rekabet şartlarına aykırılık tespit edilirse firmalara cirosu üzerinde ağır para cezası kesilebilecek. 7 gübre firmasına yönelik soruşturma açılırken bu soruşturmanın açılması doğrudan bu firmaların ceza alacakları veya yaptırımla karşı karşıya kalacakları anlamına gelmiyor. Ancak Rekabet Kurulu'nun ön araştırmanın ardından burada bir soruşturma açılmasına karar vermesi dikkat çekerken söz konusu bu gübre firmalarının rekabeti engellemeye yönelik bir faaliyetinin olup olmadığı mercek altına alınarak kapsamlı bir şekilde incelenecek olmasıönemli görülüyor. Soruşturma aşamasında 7 gübre firmasından yazılı ve sözlü savunmaları alınacak ve eldeki delillerle bunlar değerlendirilerek nihayi karar verilecek.