500 YILLIK KÖPRÜNÜN ÜZERİNE BETONATMIŞLAR!
*Kanuni Sultan Süleyman’ın Viyana Seferi’negiderken yaptırdığı, moloz ve çöp yığınları içinde kaderine terk edilen tarihiköprüye Esenyurt Belediye Başkanı Kemal Deniz Bozkurt sahip çıktı.
*Köprünün bakımı ve restorasyonu için başlatılan çalışma, 500 yıllık tarihiköprüden hiç kimsenin haberinin olmadığını da ortaya çıkardı. Ne İstanbul 1Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünde ne de KültürBakanlığının envanterinde hiçbir bilginin bulunmadığı köprü, yapılan başvuruile tescil altına alındı.
KanuniSultan Süleyman tarafından 16. yüzyılda yaptırıldığı tahmin edilen, ancak molozve çöp yığınları içinde kaderine terk edilen Esenyurt’taki tarihi ViyanaKöprüsü’ne, Esenyurt Belediye Başkanı Kemal Deniz Bozkurt sahip çıktı.
EsenyurtBelediyesi ve İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanlığının, köprünün restorasyonuiçin başlattığı ortak çalışma, 500 yıllık köprünün ne Koruma Kurulunun ne deKültür Bakanlığı’nın envanterinde bulunmadığını da ortaya çıkardı. Yapılan başvuruile İstanbul 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne tescilettirilen köprü, uzman bir ekibin desteğiyle restore edilip, ziyaret edilebilirhale getirilecek.
ÜZERİNE BETON ATILMIŞ!
Mevcut hali vegörüntüsü ile iç acıtan ve kaderine terk edilen köprüyü, bugüne kadar hiçbirkurum görmemiş! Bu da yetmemiş, tarihsel mirasın üstü beton atılarakdüzleştirilmiş.
“KÜLTÜREL MİRASA SAHİP ÇIKMAK BİZİMİÇİN BİR SORUMLULUK”
Yaklaşık 500 yıllıkgeçmişi olmasına karşın, çöp yığınlarının içinde bir başına bırakılan tarihiköprüyü gün yüzüne çıkartmak için harekete geçen Esenyurt Belediye BaşkanıKemal Deniz Bozkurt, kültür mirasına sahip çıkmanın kendileri için bir görevolmanın ötesinde, tarihsel de bir sorumluluk olduğunu söyledi.
“Bu köprü,bizim için çok değerli bir kültürel miras” diyen Başkan Bozkurt, “500 yıllık bumirası, maruz bırakıldığı mevcut halinden kurtarmak, restore edip gelecekkuşaklara aktarmak bizim için görev olmanın ötesinde tarihsel de birsorumluluk. Arkadaşlarımız, köprüye ilişkin çalışma başlattıklarında, köprüyedair hiçbir veriye ulaşamadılar. Koruma Kurulu olsun, Kültür Bakanlığı olsunhiçbir yerde kayıt ya da bilgi yok. Moloz ve çöp yığınları içinde bir başınabırakılan bu kültür mirasından kimsenin haberinin olmaması da dikkate değer birbaşka nokta. Öncelikle köprünün tescil altına alınmasını sağladık, sonrakiadımda ise bakım ve restorasyon var. Arkadaşlarımız, ilgili kurumlarlagörüşmelerini sürdürüyorlar. Yüzlerce yılı geride bırakıp bugüne ulaşan kültürmirasımıza, hak ettiği değeri verip gelecek kuşaklara ulaşmasını sağlayacağız” şeklindekonuştu.
VİYANA SEFERİ SIRASINDA YAPILDIĞITAHMİN EDİLİYOR
Esenyurt’uikiye bölen, Evren Mahallesi’ndeki Haramidere üzerinde yer alan tek gözlütarihi köprünün, 1529’da gerçekleşecek olan 1. Viyana Kuşatması’na hazırlananKanuni Sultan Süleyman tarafından 1527 yılında yaptırıldığı düşünülüyor. KanuniSultan Süleyman’ın sefere giderken kullandığı tarihi Viyana Yolu da bu köprüüzerinden devam ediyor.
MİMAR SİNAN KÖPRÜSÜ VE KAPI AĞASIKÖPRÜSÜ İLE AYNI DÖNEMİN İZLERİNİ TAŞIYOR
Köprünün birbenzeri, yine Haramidere üzerinde bulunuyor. ‘Kapı Ağası Köprüsü’ olarakbilinen dört gözlü bu köprünün de aynı yıllarda, Büyükçekmece’deki Mimar SinanKöprüsü gibi Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan’a yaptırıldığıtahmin ediliyor.
“ÇEŞMELERİMİZDEN DE SU AKACAK”
Başkan Bozkurt,Viyana Köprüsü’nün yanı sıra ilçenin iki ayrı mahallesinde bulunan tarihiçeşmelerin de restore edileceğini aktardı. İstanbul’daki iki kaz figürlüçeşmeden birisi olan Kıraç’taki Kazlı Çeşme ile ilçenin eski ismini taşıyan EkşinozÇeşmesi’nin de bakıma alınacağını belirten Bozkurt, “İlçemizde bulunan tümtarihi eserlere gözümüz gibi bakacağız. Tarihi çeşmelerimizi restore edereksularının tekrar akmasını sağlayacağız. Bunların yanı sıra Esenyurt sınırlarıiçerisinde bulunan ve kaderine terk edilen Bizans sarayı Aretas’ın kalıntılarıile yine aynı dönemden kaldığı düşünülen hamam kalıntılarını da korumayaalacağız” ifadelerini kullandı.
“YAPIM TEKNİĞİ MİMAR SİNAN’INESERLERİ İLE BENZERLİKLER TAŞIYOR”
Köprü üzerindeincelemelerde bulunan İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanlığından Mimar MeryemDoğutan ve Sanat Tarihçisi Zeynep Hatice Kurtbil tarafından hazırlanan raporda,köprünün yapım tekniğinin, Mimar Sinan’ın 16. yüzyılda Küçükçekmece veBüyükçekmece gölleri arasında inşa ettiği köprülerle benzerliğine dikkatçekilerek, aynı döneme ait olabileceği ifade edildi.
Raporda,köprünün tarihçesine ilişkin şu bilgilere de yer verildi: “Büyükçekmece gölünün doğusunda, eskiİstanbul-Rumeli kervan yolu üzerinde yer alan köprünün hangi tarihte ve kimtarafından yapıldığı bilinmemektedir. 14 Eylül 1509 depremi ve 20 Eylül 1560 sutaşkınları büyük tahribata neden olmuş, göllere akan sular taşmış vesahillerini su basmıştır. Büyükçekmece, Küçükçekmece ve Silivri köprülerinin budönemde yıkılmış olduğu, daha sonra kargir olarak yenilendikleri bilinmektedir.Köprünün de bu tarihlerde esaslı bakım-onarım görmüş olabileceği muhtemeldir.
“TEMİZ BİR İŞÇİLİK, MUNTAZAM KESMETAŞLAR”
Köprü, küçük ölçektetemiz bir işçilikle, muntazam kesme taşlardan tek gözlü olarak inşa edilmiştir.Köprünün açıklığı 8 metre, genişliği 5 metre civarındadır. Üzerinden geçen yolise yaklaşık 30 metre uzunluğundadır. Dere çukurunun orta noktasında, açıklığıgeçen kemerin her iki yanında sıralanan on bir adet muntazam kesme taş vekemerin en üst noktasına yerleştirilen bir yüzünde rozetli kilit taşıbulunmaktadır. Köprünün üzerine yakın dönemde beton dökülerek zeminin düzleştirildiğianlaşılmaktadır. Köprü, günümüzde sağlam bir durumda olup halen TEM’in yantarafındaki Atatürk Bulvarı’nın Sanayi Caddesi’ne bağlantı yolu olarakkullanılmaktadır.”