ŞEYMA PAŞAYİĞİT
İhracat alanında yeni düzenlemeler öngören torba kanun teklifi, TBMM Sanayi Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı. CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, “ihracatçılara destek” gerekçesiyle getirilen düzenleme için “Kasada para var mı” diye sordu. Tarhan, “İhracat hedefinin yarısına bile ulaşılamamış. Türkiye düşük katma değerli ürünleri ihraç ederken, yüksek katma değerli ürünleri ithal ediyor. Üreticiler zorlanıyor. Bugün görüştüğümüz kanun, sorunlara çare olmamaktır” dedi. HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu da “Yandaşları besleme kaygısı taşıyoruz... Meclis’imizin sadece büyük şirketleri değil küçük esnafı ve köylüyü de destekleyecek şekilde kanun çıkarmasını arzu ediyoruz” diye konuştu.
AKP tarafından hazırlanan 19 maddelik “İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı.
Torba kanun teklifine göre; Türkiye İhracatçılar Meclisi ve Türkiye İhracat Kredi Bankası AŞ.’nin kurduğu İhracatı Geliştirme AŞ’ye ihracatçı birlikleri tarafından gerekli sermaye katkısının sağlanması için düzenlemeye gidilecek. İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi’ne aktarılmak üzere, FOB ihraç bedelinin on binde üçüne kadar, hizmet sektörlerinde brüt asgari ücretin on katına kadar kesinti yapılacak. Hizmet sektörlerinden de İhracatı Geliştirme AŞ’nin sermayesine eklenmek üzere 16 yaşından büyükler için uygulanan asgari ücretin on katına kadar Ticaret Bakanlığı tarafından yıllık cirolara göre belirlenen tutarda ilave yıllık aidat tahsil edilecek. İhracatçı birliklerinin yedek akçe hesaplarında bulunan meblağlar ile TİM nezdinde faaliyet göstermekte olan Türkiye Tanıtım Grubu’nun varlıklarıİhracatı Geliştirme AŞ’ye aktarılacak. İhracatçılara sadece ihracat kredilerinde kefalet kurumu olarak hizmet verecek olan İhracatı Geliştirme AŞ. gelir, damga, harç ve KDV’den muaf olacak.
Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu'nda yapılan değişiklik ile meslek kuruluşu üyelerine; sadece kayıtlı olduğu meslek kuruluşu ile sınırlı kalmak kaydıyla Ticaret Bakanlığı e-esnaf ve sanatkar veri tabanıüzerinden; üyelerin adı soyadı, sicil numarası ile sabit iş yeri olanların iş yeri adresi bilgilerini içeren listeye erişim yetkisi verilecek. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda yapılan değişiklik ile kaçakçılık suçlarına konu eşya ve araçların tasfiye işlemlerinin hızlandırılacak. 31 Aralık’ta sona erecek olan çek ibraz yasağının süresi 2023 yılı sonuna kadar uzatılacak. Türk Ticaret Kanunu'nda yapılan değişiklikle de şirketlerin tasfiye sürecinde alacaklılara üçüncü kez yapılan çağrı tarihinden itibaren kalan varlığın dağıtılmamasına dair öngörülen süre üç aya indirilecek.
KOMİSYON BAŞKANI ALTUNYALDIZ: ÜRETİM KAPASİTEMİZİ ARTIRMAK ZORUNDAYIZ
Komisyon Başkanı ve AKP Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız, “2021 yılı büyümemizde ihracatın önemli payı olduğunu görüyoruz. Cumhuriyet tarihimizin en büyük ihracatını gerçekleştirdik. Ticaret Bakanı Sayın Mehmet Muş’un açıkladığı gibi ülkemiz, bir günde 1.5 milyar dolarlık ihracat yapmayı becerdi. Bu ihracat bir ayda gerçekleştirebildiğimiz ihracattı. Yıl sona itibariyle, şahsen, 220 milyar doları geçeceğimizi ya da yakalayacağımızı bekliyoruz. 2021 yılının ilk çeyreğinde yüzde 21 büyümemizdeki ihracatımızın payı 10.8. Üretim kapasitemizi artırmak zorundayız” dedi.
CHP’Lİ TARHAN: NE BULDULARSA TEKLİFİN İÇİNE ATMIŞLAR
CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Sanki başka bir ülkede hissettim kendimi. Bu kanun taslağı Meclis’ten geçince ihracatçılar finansmana ulaşımda tüm sorunlarıçözmüş olacak. Sanki bu şirket kurulunca tüm ihracatçılara kefil olacak. Şunu soruyorum: Var mı kasada para?
Buna dönüp bakmak gerekir. 2011 yılında Cumhurbaşkanı hedefleri açıklamıştı. ‘500 milyar hedefimiz, kişi başı gelir 25 bin dolar olacak demişti.’ İhracat hedefi 200 milyar dolar. Hedefin yarısına dahi ulaşılmamış. Türkiye tarihinde bu rakamlar ‘rekor’ olarak adlandırılıyor ama ham madde fiyatlarını göz önünde bulundurduğumuzda gerçekleri görmüş oluruz. 2002 yılında ihracat 36 milyar dolar. İhracatın milli gelire oranı sadece yüzde 28. Türkiye düşük katma değerli ürünleri ihraç ederken, yüksek katma değerli ürünleri ithal ediyor. Üreticiler zorlanıyor. Bugün görüştüğümüz kanun, bu sorunlara çare olmamaktır. Piyasanın gerekliliklerine uygun kanunlar hazırlamamız gerekir.
Kanun genelini olumlu buluyoruz ancak Anayasa’ya uygunluk incelemesi yapılmasını istiyoruz. Torba kanunun, kanun yapma tekniğini zedelediğini söyledik. Meclis’te 50. torba teklif olarak yapılan teklifte, 13 kanun ve 17 maddede değişiklik yapılıyor. Teklif içine ne buldularsa atmışlar. Yasaların bu şekilde yapılmasını uygun bulmuyoruz. Maddelere baktığımızda amaç, ihracatçılara finansman sağlamak. İçeriğine girdiğimizde ise şirket kuruluyor ancak bu şirket çoktan kurulmuş. Şirket önce kuruluyor sonra yasal alt yapısı oluşturuluyor. Şirketin yönetim kurulu üyelerine baktığımızda Ticaret Bakan Yardımcısı. Böyle bir şey olamaz. ‘İhracatta finansmana ulaşımı gerçekleştireceğiz’ diyorsunuz; krediyi veren de kefil olan da ayrı.”
İYİ PARTİLİÖZTÜRK: MÜLKİYET HAKKI İHLALİ
İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk, “İhracatı artırma hepimizin isteği. Madde 1’de giriş aidatlarının 20 katına kadar çıkarılması. ‘Hem destek olalım’ diyoruz hem ‘giriş aidatını 20 katına çıkaralım’ diyoruz. Madde 2’de de ihracatçıların yedek akçelerinin yeni kurulan şirkete aktarılmasını, mülkiyet hakkının ihlali olarak görüyoruz” dedi.
HDP’Lİ KENANOĞLU: YANDAŞI BESLEME KAYGISI TAŞIYORUZ
Komisyon Üyesi ve HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, şöyle konuştu
“İhracatçılarımızın desteklenmesi önemli. Anladığımız kadarıyla sektör temsilcileri de memnun. O anlamıyla olumlu görünüyor. Çeşitli kaygılar var. Bir defa oluşturulan kaynakların ve imkanların doğru kullanılması meselesi var. Yandaşları besleme kaygısı taşıyoruz. Çünkü bu şekilde oluşturulan imkanlar belirli kişi ve şirketlere yarıyor. Bu kanun teklifinden önce şirketin kurulması, bu kanun buradan geçip geçmeme belli olmadan yapılması sıkıntıdır. Bütün bu adımların kanun çıkmadan yapılmaması iyi olur. Bu kurulan şirket ve şirkete başka yerlerden yönetici olması meselesi, kamuoyu vicdanını sıklıkla rahatsız ediyor. ‘Üç beş maaş burada da olacak mı’ diye aklımızdan geçiyor. Pandemiden kaynaklı olarak vatandaşın sıkıntıçektiği süreçte, kimi insanların ayrıcalıklı olması vicdanları yaralıyor. Meclis’imizin sadece büyük şirketleri değil küçük esnafı ve köylüyü de destekleyecek şekilde kanun çıkarmasını arzu ediyoruz”
MHP’Lİ ABDURRAHMAN BAŞKAN: ÖNÜMÜZDEKİ SÜREÇTE BU KANUN TEKLİFİ BİLE EKSİK KALACAK
Komisyon Üyesi ve MHP Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan, “Pandemi süreci, Türkiye’ye pozitif ayrımcılık sağladı. Çin ile birlikte ilk büyüyen dünya ülkesi Türkiye oldu. Bunun nedeni de ihracatçılarımızın başarılı olması. İhracatın inanılmaz derecede artacağını düşünüyorum. Küçük şirketler ürünlerini yurt dışına ürün satabilme imkanına kavuştu. Önümüzdeki süreçte, bu kanun teklifinin bile eksik kalacağını düşünüyorum. Komisyonda da muhalefet anlamında bir şey yok” dedi.
ANAYASA’YA AYKIRILIK TARTIŞMASI
AKP Gaziantep Milletvekili Mehmet Erdoğan, Tahsin Tarhan’ın torba tekliflerin “Anayasa’ya aykırı” olduğunu ifade etmesine yönelik “Anayasa’ya aykırılığı ile ilgili CHP olarak Anayasa Mahkemesi’ne götürdünüz mü” diye sordu. Tahsin Tarhan, “Götürsek de bir şey olmuyor” yanıtı verdi. Erdoğan da “Anayasa’ya götürmeden Anayasa’ya aykırı dediğiniz zaman, duyan güler” dedi.