Haber: TAMER ARDA ERŞİN - Kamera: FATİH NAZIM EFE
CHP Esnaf Masası, Kayseri’de esnafın ve vatandaşın sorunlarını dinliyor. Bin 800 lira emekli maaşı aldığını söyleyen Kayserili bir emekli, CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “600 tane milletvekilimiz var. Bin 800 liraya bir tanesi geçinsin, ben her ay maaşımı ona vereceğim” dedi.
Veli Ağbaba başkanlığındaki CHP heyeti, Kayseri’deki bir kahvehanede yurttaşların sorunun dinledi. Emekli olmasına rağmen inşaata giderek günlük yevmiye ile çalıştığını, Bin 800 lira emekli maaşıyla geçinemediğini söyleyen bir yurttaş, “Siz de vekilsiniz, 600 tane milletvekilimiz var. Bin 800 liraya bir tanesi geçinsin, ben her ay maaşımı ona vereceğim. Ülkenin hali harap. Geleceğimizi hiç iyi görmüyorum” diye konuştu.
Ağbaba, iktidara geldiklerinde emekliye en az asgari ücret oranında emekli maaşı vereceklerini söyledi. Emekli, “Doğal gaz param var; şu anda kış geldi, 400 lira verdik. Bin 400 lira kaldı. Elektrik, su, cari giderlerimiz ufak tefek, 300- 400 de öyle gitti. 500 lira ile bir milletvekili, -size de söylüyorum ben- 600 kişiden bir tanesi desin ki 500 lirayla geçinirim, gelsin alnından öpeyim. Oraya varıp da konuşmasınlar” dedi.
“KENDİ ETİMİZİ YEMEYE BAŞLADIK”
Başka bir yurttaş da sadece simit yiyebildiklerini söyleyerek, “Akşama kadar ancak simit yiyoruz, başka bir şey yediğimiz hiç yok” dedi. Ağbaba, yurttaşa ne iş yaptığını sordu. Yurttaş, “Boş geziyoruz. Amelelik yapıyorum” diye yanıt verdi. Emeklilikte yaşa takıldığını dile getiren yurttaş, “Halimiz perişan artık. Devlet de millet de görsün, halimiz perişan. 5 nüfusum var” diye konuştu. Yurttaş günlük yevmiye ile 5 kişiyi geçindirdiğini belirterek, gülerek, “Et diyorlar, eti görmez olduk. Kendi etimizi yemeye başladık. Kendi etimizi yiyoruz” diye konuştu.
Arkeoloji mezunu olduğunu ve atama olmadığı için günlük işlere giderek müzisyenlik yaptığını bir genç ise Ağbaba’dan atama sorunlarını Meclis’te dile getirmelerini istedi. Kayserili genç, “Geçinemiyorum. Müzisyenlik yapıyorum. Haftada çıkarsa harçlığımızı çıkarıyoruz. Babamızın eline bakıyoruz. 30 yaşındayım” dedi.
CHP heyeti daha sonra Kayseri İli Kocasinan-İncesu-Melikgazi İlçeleri Kırmızı Et Üreticileri Birliği’ni ziyaret etti. Birlik Başkanı Ercan Aras, sorunlarını şöyle aktardı:
“Biz zarar ediyoruz. Alıyoruz, yediriyoruz. Aldığımız bütün hammaddelere yüzde 60-70’e yakın zam geldi. Bugün bile yeme zam geldi. Bizim etimiz, 46-47 lira, yağlı karkas kesim yapıyoruz. Zarar ediyoruz. Bizim maliyetimiz 55-60 lira arasında olması gerekirken… Şu anda ekonomik durumlar da çok iyi olamadığı, insanların alım gücü düştüğü için et tüketimi düşük. Şu anda hayvancılık olarak çok zarar ediyoruz. En az 8-10 lira civarında zarar ediyoruz.
“ÜRETİCİ BESLEMEYİ DÜŞÜNMÜYOR”
Geçen yıla göre (et fiyatlarında) yüzde 15 artış oldu. Et, yaklaşık olarak 37-38 liraydı, 47-49 lira bandına çıktı. Yem de yüzde 70-80 civarında arttı. Yüzde 200 artan mamuller var. Samanı, artış oldu; siraj, artış oldu. Arpa konusunda devlet destek veriyor; 2 bin liraya alıyor, 2 bin 800 liraya veriyor. Desteği var ama bizim için çok yetersiz. Girdi maliyetlerini çok düşürmüyor. Üretici, besici olarak zarar ediyoruz. Ahırların kapasitesi yüzde 40 oranında düştü. Beslemesi kolay ama zarar ediyorsunuz. Üreticinin kafası karışık. Beslemeyi düşünmüyor.”
“VERİLEN DESTEK VERGİYE GİDİYOR”
Aras, 2017-2019 yılları arasında 300 lira olan hayvan başına destek ödemelerinin şu anda 250 liraya düştüğünü belirterek, “2-3 yıldır 250 lira olarak veriliyor. Daha önceki dönemlerde bir besi desteklemesiyle 4 torba yem alırken, 250 liraya bugün 1-1,5 torba yem alıyoruz. Verilen destek de zaten vergiye gidiyor” dedi.
Aras, üreticinin aldığı destekleme ödemesini vergiyle tekrar devlete verdiğini vurgulayarak, “Desteklemenin en az 750-800 lira olması lazım” diye konuştu. Aras, üreticinin artık destekleme ödemesine dahi başvurmadığını ve destekleme aldığı zaman müstahsile de para verdiğini kaydederek, “Müstahsil, stopaj için parasını peşin veriyor, (destekleme ödemesini) devlet 1, 1,5 sene sonra veriyor. Ne gerek var. Yapmıyor yani. Üreticinin desteklenmesi için destelemenin en az 750-800 lira verilmesi gerekirdi” dedi.
CHP heyeti, Kayseri Ticaret Odası’nı da ziyaret etti. Kayseri Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Erol Sırıklı, iş dünyasında sıkıntıları, “41 meslek komitemiz var, sadece gıda ile uğraşan 3 meslek komitemiz ‘Ya şükür halimize’ diyor” sözleriyle anlattı.
Sırıklı, “En büyük problem, eleman bulunamaması, eleman bulunamadığı için sanayide tam kapasite çalışamayın bir kesim var. Bir tarafta genç işsizler ordusu, üretmeden uzan kesim var” dedi.