Haber: BORA ERDİN - Kamera: ADEM KARABAYIR
Kurban Bayramıöncesinde İstanbul’da kurbanlık satış noktaları kurulmaya, Anadolu'dan kurbanlıklar gelmeye başladı. Kağıthane'de kurulan pazar yerinde en pahalı kurbanın fiyatı 33 bin TL, büyükbaş hayvanların kesim fiyatı ise bin 200 TL. Yem, mazot, nakliye giderlerindeki artışa dikkat çeken üreticiler, kurban fiyatlarının maliyet artışının gerisinde kalmasından şikayetçi.
Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla birlikte İstanbul’da kurban satış merkezleri kurulmaya başlandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) denetiminde kent genelinde 6 kurban satış noktası oluşturuldu. Kurban merkezleri her ne kadar İBB tarafında belirlense de alanlarda yerel belediyeler hizmet veriyor. Kağıthane ilçesindeki kurban satış merkezinde hummalı bir çalışma sürüyor. Pazar henüz kurulma aşamasındayken bile kurban pazarlıkları devam ediyor.
"KURBANLIK FİYATLARI GEÇEN YILA GÖRE NEREDEYSE AYNI, MALİYETLER İKİ KAT ARTI"
Kağıthane kurban satış noktasına çoğunlukla Sivaslıüreticiler geldi. Üreticiler, kurbanlık fiyatlarının geçen yıla göre neredeyse aynı kalmasına rağmen maliyetlerin iki kat arttığını söyledi. Bu yıl maliyetler üzerinde yem fiyatlarının dışında artan mazot ve köprü, otoyol masraflarının da etkili olduğunu belirten satıcılar nakliye, kan tahlili, yer kirası gibi kalemlerle hayvan başına 2 bin lira ek fiyat artışı olduğunu bildirdi.
YEM 80 TL’DEN 160 TL’YE ÇIKTI, TAHTA FİYATI BİLE 2 KAT ARTTI
Sivas’tan kurbanlık getiren üretici Cafer Akpınar, “Geçen sen yem 80 TL idi bu sen 160 TL. Geçen sene 4 (bin) TL’ye aldığımız danayı bu sene 7,5-8 (bin) TL’ye alıyoruz. Saman fiyatı geçen sen 700 TL’ydi şu an burada bin 400 TL oldu” diye konuştu.
Nakliye maliyetlerinin arttığını belirten Akpınar, “Nakliyemiz 6 (bin) TL’ydi, 9 (bin) TL oldu. Yerimiz 9 TL’ydi 13 TL oldu” dedi. Hayvanların satışı için hazırlanan alanda kullanılan tahtaların fiyatları ile ilgili de bilgi veren Akpınar, “Tahta fiyatı (metreküpü) bin TL idi geçen sene, şimdi 2 bin 250 TL oldu. Hayvanlarımız para etmiyor” ifadesini kullandı.
Geçen yıl kurban döneminde canlı hayvanın kilogram fiyatının 26 TL olduğunu söyleyen satıcı, bu yıl 33 TL fiyat verdiklerini, ancak müşterinin fiyatları yüksek bulduğunu belirtti.
"HAYVAN BAŞINA 2 BİN TL YOL VE TAHLİL MASRAFI OLUYOR"
Kurbanlık satış noktasına yine Sivas’tan gelen başka bir üretici Yunus Emre Toptan, hayvan fiyatlarının üzerindeki en büyük maliyetin yol masrafı olduğunu söyledi. 23 tane hayvan getirdiklerini bildiren Toptan, “En büyük maliyetlerimiz yol ve kan tahlilleri oluyor. Sivas’ın Gürün ilçesinden buraya sadece 23 hayvanı getirmesi 23 bin TL’ye mal oldu. Yer parası verilen yere nazaran büyük bir para. Ben burada 13 gün kalacağım 13-14 bin TL para ödüyorum. Bu da hayvan başına 700-800 TL tutuyor. Hayvanın fiyatı için direk 2 bin TL fark otomatik olarak oluşuyor” diye konuştu.
"YEM FİYATI YÜZDE 100 HAYVAN FİYATI YÜZDE 20 ARTTI"
Yunus Emre Toptan, üretici maliyetlerindeki artışın altında kalan satış fiyatlarını eleştirdi. Toptan böyle giderse hayvan üretimine devam etmeyeceklerini aktardı. Toptan, “Yem fiyatlarına da bakalım. Geçen yılki yem fiyatları 70-75 TL civarındaydı. Buraya geldiğimizde 160 TL’ydi. İki katı fiyat var. Geçen yıl 28 TL olan canlı kesim şimdi 35 TL. Bizdeki artış yüzde 20’lerde yemdeki artış ise yüzde 100’lerde seyrediyor. Bunu dengelemek çok zor” dedi.
BİR TONLUK DANANI FİYATI 33 BİN TL
Her bütçeye göre farklı kilogramlarda bulunan kurbanlıkların en ucuzu 18 bin TL en pahalısı ise 33 ila 35 bin TL arasında fiyatla alıcısını bekliyor. Sivas’tan gelen ve pazarın gözdesi olan bin tonluk dana için sahibi 33 bin TL fiyat belirlediklerini söyledi. Toptan, “Nasip olursa bunu satmayı planlıyoruz. Kafamızda 33 bin ila 35 bin TL arasında bir fiyat var. Alıcı da fiyat verecek” dedi.
KASAPLAR DA KESİM BEDELLERİNİN GEÇEN YIL İLE AYNI KALMASINDAN ŞİKAYETÇİ
Kurban satış merkezinde sadece satıcılar ve alıcılar değil ayrıca kasaplar da müşteri arıyor. Kasap Abdulvahap Aydın, “Ben kasabım burada müşterilere kesim bedelinin bin 200 TL olduğunu söylüyorum. Geçen yıl da bin 200 TL’ye kestim. Bu fiyatı duyan büyük bir meblağ gibi davranıyor. Ancak ben hayvanı alıp 200 TL’ye nakliyesini sağlıyorum. 200 TL otopark ödüyorum toplamda buraya kadar 400 TL yapıyor. 200 TL kesim bedeli ödüyorum ediyor 600 TL. 200 TL de soyma ve parçalamaya veriyorum. Toplamda 800 TL ediyor ben de yılda bir gün 400 TL kazanmasam ben bu işi niye yapayım ki?” dedi.