ESMA TURAN
Milas Ziraat Odası Başkanı İsmail Atıcı, Milas Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) kiralanmasına tepki gösterdi. Atıcı, “TMO, tüccar mıdır? Buradan elde edilecek kira gelirine ya da giderlerden tasarruf etmeye ihtiyacı var mıdır? Kiralama ya da özelleştirme politikasının çiftçilerimizi nasıl bir duruma sokacağı, ekonomik ve sosyal sonuçları hiç düşünülmüş müdür?” değerlendirmesini yaptı.
Milas Ziraat Odası Başkanı İsmail Atıcı, Milas Toprak Mahsulleri Ofisi’nin 17 dönümlük arazi ve tesisinin 19 yıllığına kiraya verilmesini değerlendirdi. Atıcı’nın yazılı açıklaması şöyle:
“HEDEFLERİYLE ÖRTÜŞMEYEN ÖZELLEŞTİRME KARARI”
“Muğla’nın Milas ilçesinde 1986 yılında yapımına başlanan Milas TMO, 1990 yılından itibaren mısır kurutma tesisi dahil imalatı tamamlanarak, Milas ve Yatağan havalisinde arpa, buğday ve mısır alımı yapmaya başlamıştır. Milas Muğla yolu çıkışında 11 dekarlık alanda siloları lojmanları (şu anda yıkılarak kaldırılmıştır), elektronik kantarı, işletme binaları ve mısır kurutma tesisi ile çiftçilerimize uzun yıllardan bu yana müdahale kurumu olarak destek vermiş, arz ettiği ürünleri satın almıştır. Ancak 2005 yılında, milli ekonominin temeli olan tarımı Milas ve Yatağan bölgesinde destekleyen Milas TMO, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü'nün amaç ve hedefleriyle örtüşmeyen bir özelleştirme kararıyla karşı karşıya kalmıştır.
Çiftçilerimizin o dönemki tepkileri ve kararın çiftçileri yaralayacağını anlatan Milas Ziraat Odası’nın girişimleriyle, bu özelleştirme kapsam dışına çıkarılmıştır. Kurum, uzun bir süre yine çiftçilerimizin kara gün dostu olarak hizmet vermiştir. Daha sonra 2019 yılında tekrar özelleştirme kapsamına alınmış yine Odamızın girişimleriyle özelleştirilme süresiz olarak durdurulmuştur.
“KİRAYA VERİLDİKTEN SONRA HABERİMİZ OLDU”
Bu süreç 2021 yılına gelindiğinde ise Toprak Mahsulleri Genel Müdürlüğü’nün özelleştirme/kiralama politikasını sürdürmesi sonucu Milas TMO’nun sektör dışından özel bir teşebbüse kiraya verilmesi ile devam etmektedir. Milas TMO’nun kiralanmasıyla ilgili kamuoyuna TMO Genel Müdürlüğü’nce yapılan duyuruda, kiralama ihalesi hakkında gerekli duyuruların, bilgilendirmelerin yapıldığı açıklanmıştır.
Ancak Milas’ta çiftçileri temsil eden 6964 Sayılı Yasa ile kurulan, uzun yıllardan beri Milas TMO’ya sahip çıkan ve tesisli ekip olarak açık tutulması için her türlü gayreti gösteren, Anayasal tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğindeki Milas Ziraat Odası Başkanlığı’na bu konuda bir duyuru, bilgi ya da bilgilendirme yapılmamış, ancak kiraya verildikten sonra haberimiz olmuştur.
“ARTIK ÇİFTÇİMİZİN GÖZÜNDE TMO KARA GÜN DOSTU DEĞİL”
Yine bahse konu açıklamada, Milas TMO’nun ‘atıl durumda’ olduğu ileri sürülmektedir. 2017 yılından bu yana üreticilerden herhangi bir ürün arzı olmaması; üreticilerimizden kaynaklanan bir sorun değildir. Bu sorun Milas TMO’nun aktif olarak piyasaya çiftçi lehine müdahale etmeme veya geç müdahale ederek çiftçilerimizi tüccar esnafına terk etmesinden, ürün alımlarında çiftçilerimizi yıldırıcı yönetim anlayışından kaynaklanmıştır.
Ne yazık ki 5 yıldan bu yana bu yanlış alım politikaları, alımlarda sürekli sorun çıkarılması ve mısır kurutma tesisinin sökülerek başka bir yere götürülmesi sonucu çiftçimizin gözünde TMO, artık bir kara gün dostu gibi görülmemeye başlamış, çiftçi TMO’dan bilinçli şekilde soğutulmuştur.
“ÜRETİCİYİ SIKINTIYA SOKACAK”
Tarımsal üretim potansiyeli ile Muğla’nın 13 ilçesi arasında çok özel bir yere sahip olan Milas’ta, 2021 yılı ekiliş verilerine göre; 7.449 dekar alanda arpa, 21.852 dekar alanda buğday, 5.132 dekar alanda ise mısır üretimi gerçekleştirmiştir. Hububat başta olmak üzere faaliyet alanındaki ürünlerin taban alım fiyatını açıklayan, alımlar yapan TMO’nun, ilin tarımsal üretim merkezi olan Milas’ta aktif bir şekilde çalışıyor olması üretimin sürekliliği, çiftçilerimizin korunması için çok önem arz etmektedir.
Milas TMO’nun ilçemizdeki varlığı bile, piyasada çiftçilerimiz aleyhine oluşabilecek fiyat dalgalanmalarını başlamadan önlemektedir. Stratejik ürünlerden olan arpanın, buğdayın, mısırın müdahale kurumu olarak TMO tarafından satın alınmaması, sadece üreticiyi değil, bu sektördeki sanayi kuruluşlarını ve tüketiciyi de sıkıntıya sokacaktır. Çünkü ürün yokluğu yaşandığı durumlarda, ihtiyaç durumlarında TMO’nun stoklarını açması ve piyasaya ürün sunması, talebin karşılanması için çok önemlidir.
Bu sebeplerle çiftçilerimizin de talepleri doğrultusunda konuyla ilgili Cumhurbaşkanlığı’na, Tarım ve Orman Bakanlığı’na ve TMO Genel Müdürlüğü’ne çiftçilerimiz adına 10 Kasım 2021 tarihinde başvuru yapılarak, Milas TMO’nun özelleştirilmesinin, kiralanmasının iptal edilmesi istenmiştir.”
“TMO TÜCCAR MIDIR?”
Atıcı, Milas ilçesinde bulunan 14 bin çiftçi adına Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürlüğü’ne şu soruları sordu:
“TMO, tüccar mıdır? Buradan elde edilecek kira gelirine ya da giderlerden tasarruf etmeye ihtiyacı var mıdır? Kiralama ya da özelleştirme politikasının emek emek üreten çiftçilerimizi nasıl bir duruma soktuğu/sokacağı, ekonomik ve sosyal sonuçları hiç düşünülmüş müdür?
10 yıllık kiralama döneminde tarımsal faaliyet ve depolama amacı dışında kullanımı mümkün olmadığı ifade edilen Milas TMO, kiralama döneminden sonra nasıl değerlendirilecek? Yine kiralama/özelleştirme politikası sürdürülecek midir?
Milas TMO’yu yani kendi tesisini kiraya veren TMO Genel Müdürlüğü, Milas’ta ürün arzı olması halinde, TMO’nun alım faaliyetlerini eksiksiz olarak nasıl gerçekleştirecektir? Peki, böyle bir hizmet sunma düşüncesi TMO’ya gelir, tasarruf bakımından ekonomik olarak yük getirmeyecek midir? 1990’lı yıllarda çiftçimizin kara gün dostu olarak kurulan bu tesisin asıl sahibinin Milaslı çiftçilerimiz olduğu asla unutulmamalıdır.”
“ÖZELLEŞTİRME KAPSAMINDAN ÇIKARILMALI”
Çiftçilerin talepleri ile ilgili olarak da Atıcı, şunları söyledi:
“Milas TMO’nun aktif olarak piyasaya girmesi, sökülen mısır kurutma tesisinin tekrar yerine kurularak dane mısır alımlarına aktif olarak girerek, çiftçilerimizin kara gün dostu olmasını göstermesidir. TMO’nun yapamadığını özel bir firmanın yapmasını beklemek, çiftçilerimize yapılacak bir darbedir. Özel firmaların kâr amacıyla kurulmuş olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle TMO Genel Müdürlüğümüzün Milas TMO’yu özelleştire kapsamından çıkararak, üreticilerimiz tarafından üretilen arpa, buğday ve dane mısır gibi ürünleri Tarım ve Orman Bakanlığımızın açıklayacağı taban fiyatları üzerinden satın alarak çiftçilerimizi piyasaya ezdirmemelidir. Çiftçilerimiz her ne olursa üretmeye devam etmek istiyorlar.
“MİLASLI ÇİFTÇİLER KARA GÜN DOSTUNU KAYBETTİ”
Devletimiz, birçok il ve ilçede olduğu gibi (kuru üzüm, fındık, pirinç) gerektiğinde taban fiyatı açıklayarak, üreticilerimizin mağdur edilmesine izin vermemelidir. Bu bakımdan TMO Genel Müdürlüğümüzce çiftçilerimiz adına kiralama sözleşmesinin iptal edilerek Milas TMO’nun tesisli ekip ve müdahale kurumu olarak üreticilerimizin hizmetine devam etmesini istiyoruz. Eğer kiralama ve özelleştirmede ısrar edilirse, Milaslı çiftçiler kara gün dostunu kaybetmiş, tüccarın insafına bırakılmış olacaktır.”