ŞEYMA PAŞAYİĞİT
Muhalefet partileri, Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) TBMM denetimlerine yönelik ek görüşlerini tamamlandı. Muhalefet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığını yaptığı Varlık Fonu denetimlerinin Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu denetçileri tarafından yapılmasını ‘denetim etiği’ açısından eleştirdi.
Muhalefet partileri, Türkiye Varlık Fonu’nun denetimlerine yönelik muhalefet şerhi niteliğinde ek görüş raporları hazırladı.
‘VARLIK FONU İLE CUMHURBAŞKANI MAKAMI ARASINDAKİ İLİŞKİ SONLANDIRILMALIDIR’
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nun CHP’li milletvekilleri tarafından hazırlanan ek görüş raporunda, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Varlık Fonu’nun başkanı olması sebebiyle TBMM’deki toplantılara katılması gerektiği ifade edildi. Ek görüş raporunda, denetimlerin Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu denetçileri tarafından yapılması ‘denetim etiği’ açısından eleştirildi. Raporda, “Türkiye Varlık Fonu, Türkiye’nin son dönemde etkisine girdiği otokratik yapının ve merkeziyetçi siyaset anlayışının sembol yapılarından biri haline gelmiştir. Türkiye Varlık Fonu ile Cumhurbaşkanlığı makamı arasındaki ilişki sonlandırılmalıdır” değerlendirmesi yapıldı.
‘KAR ORANI YÜZDE 16, BORÇ ORANI YÜZDE 53 ARTTI’
Türkiye Varlık Fonu’nun, konsolide tablolar üzerinden yapılan değerlendirmeler sonucunda 2020 ve 2019 yılları açısından kar oranında yüzde 16, borç oranında yüzde 53 artış olduğu belirtildi. Türkiye Varlık Fonu bünyesine alınan bazı kuruluşların kar ve zarar göstergelerinde olumsuzluklara rastlandığı ifade edilen ek görüş raporunda; ÇAYKUR’un 547 milyon TL, BOTAŞ’ın 26 milyon TL, PTT’nin 741 milyon TL zarar ettiği örneği verildi. Konuya ilişkin, “Türkiye Varlık Fonu bünyesine alınan kuruluşların mali performansları sorgulanmalıdır. Kuruluşların mali bünyeleri, bazı finansal rasyolar ve kar-zarar durumu açısından da herhangi bir ilave değerlendirmeye tabi tutulması, performanslarının hazırlanan denetim raporunda mutlaka sorgulanması gerekir” uyarısı yapıldı.
HDP: ‘VARLIK FONU KAPATILMALIDIR’
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nun HDP’li milletvekilleri tarafından hazırlanan ek görüşte ise TBMM’nin Varlık Fonu’nu denetleyemediğine vurgu yapıldı. Ek görüşte, “Türkiye Varlık Fonu meşru değildir. Varlık Fonu, iktidarın paralel hazinesidir. Çünkü ülkede zaten aynı amacı gerçekleştirebilecek bir kurum olarak Hazine varken onun yanına bir de fon kurmak, bu fonun paralel bir hazine gibi çalışacağını göstermektedir. Varlık Fonu, bunu bünyesine aktarılmış büyük kamusal varlıkları teminat göstererek yapma amacındadır, ancak halihazırda Hazine’den daha ucuza borçlanabilmesi olası gözükmemektedir. Dolayısıyla ülkenin hazinesinin yapmak isteyip yapamayacağı neleri yapabileceği sorusu yanıtsızdır” değerlendirmesi yapıldı.
Bağlı kurumların borçlarının ayrıca ele alındığı ek görüşte, “Türkiye Varlık Fonu bir an önce kapatılmalıdır. Kamu yararı ilkesiyle çalışmayan, iktidarın paralel hazinesi konumunda olan, Cumhurbaşkanı’nın ekonomideki eli gibi faaliyet gösteren, batık yandaş şirketleri politik saiklerle kurtarma fonu olarak icraatlarda bulunan, İstanbul Finans Merkezi’ne ortak olmak gibi işlere girişen Varlık Fonu derhal kapatılmalıdır. Ülkenin böylesi ne idüğü belirsiz, pek çok denetim ve yasadan muafiyet tanınmış, kamusal faydası olmayan bir fona ihtiyacı yoktur” denildi.