Nobel Tıp Ödülü'nün 2021 yılı kazananları David Julius ve Ardem Patapoutian oldu. İki bilim insanının Somatosensoriyel sistem konusundaki çalışmaları dolayısıyla bu ödülü kazandığı belirtildi. Nobel kazanan çalışma, sıcaklık hissinin moleküler temellerine ışık tutuyor.
Bu hafta boyunca her gün tek tek farklı kategorilerde açıklanacak Nobel ödüllerinin ilki bugün tıp alanında açıklandı. Ödülü, Lübnan doğumlu Ardem Patapoutian ile ABD’li bilim insanı David Julius aldı.
Norveç Nobel Komitesi'nden yapılan açıklamada, verilen ödülle ilgili olarak şu açıklama yapıldı:
"Fiziksel dünyayı somatik duyum yoluyla nasıl algıladığımız sorusu binlerce yıldır insanlığı büyülemiştir. 20. yüzyılın ilk yarısında sıcaklık ve basıncın derideki farklı sinirleri harekete geçirdiği ortaya çıktı. Duyusal sinir sisteminde ısıyı, soğuğu ve dokunmayı algılayıp sinir uyarılarına dönüştürmekten sorumlu moleküler dönüştürücülerin kimliği, bu yılki Nobel Ödülü'ne layık görülen keşiflere kadar bir sır olarak kaldı.”
Açıklamaya göre, David Julius; acının mekanizmaları hakkında temel bilgiler sağlayabilmek adına acı biberde bulunan “kapsaisin'in” hücresel hedefini belirlemek istedi. Bu çalışma ile TRPV1'in (kapsaisin ve vanilloid reseptörü) ağrılı olarak algılanan sıcaklıklar tarafından aktive edildiğini gösterdi.
TRPV1'in keşfinin ardından, David Julius ve Ardem Patapoutian birbirlerinden bağımsız olarak, ilgili bir soğuğa duyarlı reseptör olan TRPM8 proteininin keşfiyle önemli bir ilerleme daha kaydetti. Daha sonra bulunan birkaç TRP reseptörü daha tanımlandı ve bunların somatosensoriyel sistemdeki termal bilgiyi ilettiği gösterildi. Böylece, David Julius tarafından TRPV1'in keşfi, termosensasyonun (ısı hassasiyeti) moleküler bir anlayışına kapı açtı.
Ardem Patapoutian da PIEZO1 ve PIEZO2 adlı mekanik olarak aktive edilen iki iyon kanalını tanımlayarak bunların tamamen yeni bir iyon kanalı sınıfını temsil ettiği gösterildi. İki bilim insanının çalışmaları; iç ve dışçevremizi hissetme, yorumlama ve etkileşim kurma yeteneğimiz için temel olan sıcağı, soğuğu ve mekanik kuvveti algılamanın moleküler temelini açıklayarak doğanın sırlarından birinin kilidini açtı.
Bu yılki Nobel Ödülü sahiplerinin TRPV1, TRPM8 ve PIEZO kanallarını keşfetmeleri, ısının, soğuğun ve mekanik gücün nasıl algılandığını ve çevremizdeki dünyayı algılamamızı ve ona uyum sağlamamızı sağlayan sinirsel dürtülere nasıl dönüştüğünü anlamamızı sağladı.
Bu yılki Nobel Ödülü'ne layık görülen keşiflerin kaynaklık ettiği ve yoğun şekilde devam eden araştırmalar, bu reseptörlerin çeşitli fizyolojik süreçlerdeki işlevlerini aydınlatmaya ve kronik ağrı da dahil olmak üzere çok çeşitli hastalık koşulları için tedaviler geliştirmeye odaklanıyor.