Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Yerli Covid-19 inaktif aşımız Turkovac bugün itibarıyla acil kullanım onayına müracaat etmiştir. Yıl bitmeden yaygın kullanıma gireceğini ümit ediyoruz” dedi. Koca, Covid-19 pandemisi kapsamında; Covid-19 aşılarının alımı için 17 milyar TL olmak üzere toplamda 20,7 milyar TL harcama yapıldığı bilgisini verdi. Koca, “SMA taramalarını; evlilik öncesi ve yeni doğan olmak üzere hazırlıklarımızı tamamladık, ülke sathında taramalarımız yıl bitmeden başlıyor” açıklamasını yaptı.
Sağlık Bakanlığı’nın 2020 kesin hesabı ile 2022 bütçesi üzerindeki görüşmeler, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda başladı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın sunumundan önce, usul üzerine kısa konuşmalar yapıldı.
Usul hakkında söz talep eden CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, “Geçen yıl da Sağlık Bakanlığı ile ilgili epey bulgu vardı. Sayın Bakan hiç bilgi vermediniz. Bugün özellikle sabah bölümünde bulgular ile ilgili bilgi verirseniz, memnun olacağız. Aksi takdirde kesip hesap ile ilgili yapılan harcamalar konusuna giremiyoruz” dedi.
HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı ve Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan ise şunları söyledi:
“Bütçe maratonunun sonuna geliyoruz hepimiz yorgunuz ancak elimizden geldiğince denetim görevini yerine getirmeye çalışıyoruz. Sayın başkan, bakanlara yarım saat söz veriyorsunuz sonra yazılı istiyorsunuz… Hükümet bütçeyi gönderiyor; ‘Meclis’in bir yetkisi yok, fermanı yazmışım, aynen geçecek’ diye emin. Çağrımdır. Gelin bütçe görüşmelerini durdurun. Bu bütçe cevaplar gelmeden geçmeyecek deyin, bakın o zaman yarın sabah nasıl geliyor. İktidardan gidiyorsunuz, yarın buradan soru cevaplayacaksınız, muhalefete hazırlanın.”
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz, “Sadece bütçeyi değil kesin hesabı da konuşuyoruz. Sorularla ilgili de defalarca her gün hemen hemen takibini yapıyoruz. Siz yeterli bulup bulmazsınız, buna bir şey söyleyemem. Bir sonraki seçimlerde de halkımız demokratik olarak tavrını ortaya koyacaktır. Milletin tercihini şimdiden ‘böyledir’ diyemeyiz” dedi.
Usul üzerindeki açıklamaların ardından Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sunumuna başladı. Bakan Koca’nın sunumundan öne çıkanlar şöyle:
“TURKOVAC ACİL KULLANIM ONAYINA MÜRACAAT ETMİŞTİR: Konuşmama başlamadan önce milletimiz için önemli bir müjdeyi vermek isterim. Yerli Covid-19 inaktif aşımız Turkovac bugün itibarıyla acil kullanım onayına müracaat etmiştir. Yıl bitmeden yaygın kullanıma gireceğini ümit ediyoruz. Hücreden aşıya kadar her aşaması ülkemizde ve ülkemiz bilim insanlarınca geliştirilen milli aşımızın ülkemize, milletimize ve tüm dünyaya hayırlı, uğurlu olmasını dilerim.
DOKTORLARIN NÖBET YÜKÜNÜ HAFİFLETMEK İÇİN DÜZENLEMELER YAPMAKTAYIZ: Sağlık çalışanlarımızın çalışma şartlarını iyileştirmek için elimizden geleni yapıyoruz. Hastalarımız ile çalışanlarımızın buluştuğu hastane ortamlarını çağdaş normlara ulaştırmak için yatırımlarımızı artırarak devam ediyoruz. Başta asistanlarımız olmak üzere doktorlarımızın nöbet yükünü hafifletmek için düzenlemeler yapmaktayız. Sağlık çalışanlarımızın özlük haklarını daha iyiye götürebilmek için büyük uğraş veriyoruz.
ÇALIŞANLARIMIZIN ÇIPLAK MAAŞININ EMEKLERİNİN KARŞILIĞI OLMADIĞININ FARKINDAYIZ: Çalışanlarımızın çıplak maaşının emeklerinin karşılığı olmadığının bilincindeyiz. Onları verilen hizmete layık, toplumda hak ettikleri hayat standardına kavuşturacak bir gelire kavuşturmak azmindeyiz. Doktor dışı sağlık personelimizin sabit ek ödemelerinde toplu sözleşmeyle artış sağladık. Doktorların sabit ek ödemelerinin artırmak ve bütün sabit ek ödemelerin genel bütçeden yapılmasını sağlamak istiyoruz. Bu konuda sayın vekillerimizin desteğine ihtiyacımız var.
HEKİM SAYIMIZDA GERİDE OLDUĞUMUZUN FARKINDAYIZ: Artan tıp fakültelerimize ve kontenjanlara rağmen hekim sayımızda OECD ülkelerine göre geride olduğumuzun farkındayız. Hemşire ve ebe sayımız yaklaşık 2 buçuk kat artmıştır. Hala istihdam artışı sağlanmaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi, vatandaşlarımızın sağlıklarını korumak ve iyileştirmek için harcanan kaynağın yıldan yıla artış göstermesi bir zorunluluktur. Kişi başı toplam kamu sağlık harcamamız yıllar içinde artmaya devam etmektedir. Buna rağmen OECD ortalamasının oldukça altındayız. Daha iyi bir sağlık hizmeti için sağlığa ayrılan kaynakları önceliklendirmemiz gerektiği ortadadır.
SMA TARAMALARI HAZIRLIKLARIMIZI TAMAMLADIK: Başka yeni hastalıkları da tarama paneline eklemek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. SMA taramalarını; evlilik öncesi ve yeni doğan olmak üzere hazırlıklarımızı tamamladık, ülke sathında taramalarımız yıl bitmeden başlıyor.
TÜTÜN KULLANIMINI AZALTMADA ARZU ETTİĞİMİZ SEVİYEYİ YAKALADIĞIMIZI SÖYLEYEMEYİZ: Sigara bırakma polikliniklerini ülke genelinde yaygınlaştırdık. Bu merkezlerde sigara bırakma tedavisinde kullanılan ilaçları ilgililere ücretsiz olarak ulaştırıyoruz. Ancak tüm çabalarımıza rağmen tütün kullanımını azaltmada arzu ettiğimiz seviyeyi yakaladığımızı söyleyemeyiz. ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı aracılığıyla tütün ürünü bırakmak isteyen vatandaşlarımıza destek olmaya devam ediyoruz. Toplumun ruh sağlığının korunmasını ve geliştirilmesine yönelik olarak çok sayıda programla hizmetlerimize devam ediyoruz. Ruh Sağlığı Eylem Planı’mızı revize ettik. Çok önem verdiğimiz Davranışsal Bağımlılıkla Mücadele Eylem Planını da uygulamaya başladık.
20,7 MİLYAR TL CARİ HARCAMA YAPILMIŞTIR: Sadece hizmete değil, kısa sürede sonuca ulaşacak AR-GE faaliyetlerine hız verdik. TÜSEB tarafından toplam 7 adet aşı AR-GE projesine destek verildi. Ülkemizdeki ilk yerli inaktif Covid-19 aşı adayı olan TURKOVAC’ın klinik çalışmaları TÜSEB desteği ile yürütülmektedir. Tamamlanma aşamasına gelinmiştir. Bu çalışma Türkiye’nin en geniş kapsamlı, tamamen yerli imkanlarla yürütülen ilk faz 3 klinik araştırma olma özelliğini taşımaktadır. Covid-19 pandemisi kapsamında; Covid-19 aşılarının alımı için 17 milyar TL; koruyucu malzeme, ilaç ve tıbbi sarf malzeme vb. alımları için 2 milyar TL, Covid-19 personel ek ödemeleri için ise 1,7 milyar TL olmak üzere toplamda 20,7 milyar TL cari harcama yapılmıştır.
YOĞUN BAKIM ARTIŞ YÜKÜNÜ OMUZLAYAN PERSONELİMİZ SAYESİNDE SORUN YAŞANMAMIŞTIR: Salgın döneminde yoğun bakım yataklarını, günümüz ihtiyaç ve beklentilerine uygun olarak hızlı bir şekilde artırdık. Tüm dünya yoğun bakım krizi ile boğuşurken, yoğun bakım artış yükünü omuzlayan sağlık personelimizin özverili çalışması sayesinde, ülkemizde bu konuda bir sorun yaşanmamıştır.
SUDAN, SOMALİ, NİJER, ARNAVUTLUK, KIRGIZİSTAN VE BANGLEDEŞ’TE HİZMET SUNMAYA DEVAM EDİYORUZ: Ülkemizin girişimci ve insani dış politika vizyonu çerçevesinde sağlık diplomasisi faaliyetlerimize ara vermeden devam ettik. Bu kapsamda 90 ülke ve uluslararası kuruluş ile 242 anlaşmamız bulunmaktadır. Sudan, Somali, Nijer, Arnavutluk, Kırgızistan ve Bangladeş’te hastanelerimizde toplamda 896 yatakla hizmet sunmaya devam ediyoruz. Bangladeş’in Cox’s Bazaar Şehrinde kamp yangınında tahrip olan hastanenin yerine 70 Yataklı Ağır İklim Sahra Hastanesi sevk edilerek hizmet sunumuna başlanmıştır. Suriye’de insani yardım hastanelerimizle bölge halkının yaralarını sarmaya devam ediyoruz. Cerablus, Afrin, Elbab, Çobanbey, Mare, Azez, Telabyad ve Rasulayn’da 8 hastane, 1 ağız diş sağlığı merkezi, 61 sağlık ocağı, 5 dispanser ve 3 mobil sağlık ünitesiyle sağlık hizmeti sunuyoruz.
9 ŞEHİR HASTANEMİZİN İHALE SÜRECİ TAMAMLANMIŞ OLUP İNŞAAT ÇALIŞMALARI DEVAM ETMEKTEDİR: Son 3 yılda sağlık KÖİ modeliyle, alanında hizmette kalite çıtasını yükselten 18.258 yataklı 13 şehir hastanemizi vatandaşlarımızla buluşturduk. Aynı modelle 5 adet şehir hastanesi inşaatlarımız da devam ediyor. Genel bütçe kaynaklarımızla yaptığımız şehir hastanelerimizi de bir yandan hizmete almaya devam ediyoruz. Bu kapsamda; 15 bin 24 yatak kapasitesine ulaşan 9 şehir hastanemizin ihale süreçleri tamamlanmış olup inşaat çalışmaları devam etmektedir.
ANTİBİYOTİK TÜKETİMİ 42 BİRİMDEN 24 BİRİME DÜŞTÜ: 2020 yılında ülkemizde ruhsatlı, pazarda satışı bulunan ilaç tüketim miktarı 2,2 milyar kutu olarak gerçekleşmiştir. Akılcı ilaç kullanımı konusunda son yıllarda yürüttüğümüz etkili saha çalışmaları ile bin kişi başına düşen günlük antibiyotik tüketimi 42 birimden 24 birime düştü. 2019 yılında tüketilen her 100 kutu ilacın 88’i ülkemizde üretilmiştir. 2020 ve 21 yıllarındaki duraklamanın salgın nedeniyle farklı olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Katma değeri daha yüksek ürünleri yerel üreterek değer bazında daha yüksek rakamlara ulaşmak zorundayız.
İTHALATIMIZ 2,5 İHRACATIMIZ 2,3 MİLYAR DOLAR: 2020 yılında tıbbi cihaz ithalatımız yaklaşık 2,5 milyar dolardır; ihracatımız ise 1,2 milyar doların üzerine çıkmıştır. İthalatın ihracatı karşılama oranı son 5 yılda yüzde 30’dan fazla artış göstermiş ve 2020 itibarıyla yüzde 50’ye ulaşmıştır."