GÖKHAN TUZLADAN
Mimar Sinan'ın “ustalık eserim” dediği ve 447 yıl önce inşa edilen Edirne Selimiye Camisi’nde restorasyon çalışmaları başlıyor. Camide son cuma namazı bugün kılındı.
Sultan II. Selim tarafından yapılması talimatı Mimar Sinan’a verilen, inşaatına 1568 yılının mayıs ayında başlanan ve 1574’ün aralık ayında tamamlanarak ibadete açılan Selimiye Camisi’ndeki en kapsamlı restorasyon çalışması başlıyor.
UNESCO Dünya Mirası Listesine alınan ve yaklaşık 20 bin metrekare alan üzerine kurulan Selimiye Camii ve külliyesinde en son restorasyon 1980'li yıllarda yapılmıştı. Geçen sürede caminin kurşun örtüsünde yer yer açılmalar olması nedeniyle cami kubbesinde oluşan nemden dolayı caminin tavanlarında bulunan kalem işlerinde bozulmalar oluşmuş, yine geçmiş onarımlarda dönemin restorasyon anlayışı olarak kabul gören, ancak günümüzde sakıncaları nedeni ile tümüyle tarihi yapıya zarar verdiği kabul edilen kubbelerdeki sıvalar, derz tamirleri, döşemelerdeki çimentolu şap, beton dışlıklar gibi ‘portland çimentolu’ uygulamaların restorasyon çalışmaları sırasında da elden geçirilmesi planlandı.
Yüklenici firmanın yer teslimi sonrasında başladığı çalışmalarda bugün itibari ile son cuma namazı kılınarak iç kısmın restorasyon çalışmalarına başlanıyor.
Konu hakkında bugün açıklama yapan Edirne Valisi Ekrem Canalp, 3,5 yıl sürecek olan çalışmalarda caminin iç kısmının ibadete kapatılacağı ve kubbenin altında namaz kılmanın mümkün olamayacağı belirtildi.
45 GÜN SONRA GEÇİCİ İBADET ALANI AÇILACAK
Vali Canalp açıklamasında şunları söyledi:
“3,5 yıllık süre içerisinde ibadetlerimizi esas itibariyle mihrabın ve minberin olduğu bölümde her iki taraftan da caminin girişinin olduğu ibadet alanında yapılacak. Ama önümüzdeki 45 günlük süre boyunca buradaki geçici ibadet alanı hazırlanana kadar caminin ana girişindeki bölümünde üstü kapalı bir ibadet alanı olacak ve 45 günlük süre için geçerli olacak. Bu süreden sonra buradaki geçici ana ibadet alanı açılmış olacak. Bu ana ibadet alanı da hem ibadet için hem de ziyaret için 3,5 yıllık süre boyunca açık olacak. Bu süre içinde 6 aylık dönem hariç, gelen ziyaretçiler buradan baktıklarında iskeleyle birlikte dahi olsa kubbeyi de o muhteşem yapıyı da restorasyon çalışmalarında kısmen de olsa görme imkanına kavuşmuş olacaklar."
Restorasyon aşamalarını da gazetecilerle paylaşan Canalp, “Yapılacak olan bu restorasyonlarda kubbenin kurşunları sökülecek. Horasan harçlar sökülecek, problem oluşturacak bir husus tespit edildiğinde bunlarda da gerekli müdahaleler yapılmak suretiyle kubbe güvenli statik bir yapı haline getirilmiş olacak” dedi. Minarelerin de ele alınacağını ve tüm temel taşlarının elden geçeceği söyleyen Canalp, "Caminin minarelerini de aynı şekilde ana temel yapısını etkileyecek bir şekilde taş yenilemesi gerektiren durumlar ortaya çıkarsa bu yenilemeler yapılacak, özellikle şerefelerde kopmuş olan bazı taş parçalar var. Kopan parçaların yerine de yeni parçalar yerleştirilecek. Bütün minarelerin içindeki kaplama işleri de yeniden yapılacak.”
"KUBBELERDE DE YENİLEME ÇALIŞMASI YAPILACAK"
Devasa kubbenin bütün sıvalarının kazınarak kurşun kubbenin açılacağını söyleyen Canalp konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Cami içindeki ana kubbenin olduğu bölümde de kubbenin içindeki bütün sıvalar kaldırılacak, altında özellikle daha önce restorasyon döneminde normal olan beton sıva ve kaplamalar ortadan kaldırılarak aslına uygun yenileme çalışması yapılacak. Caminin içindeki bütün camlardaki ahşap işleri yenilenecek. Caminin ana kapıları da restore edilecek. Avlunun kenarındaki kubbelerde de yenileme çalışmaları yapılacak. Bütün kurşun kaplamalar kaldırılıp üzerine yenileri yapılacak."
"BİR ASIR DAHA GELECEĞE TAŞINACAK"
Yarın itibari ile cami halılarının kaldırılmaya başlanacağını söyleyen Canalp, "Bu uzun bir restorasyon süreci, 3,5 yıllık süreçte olacak. Ama bu süreç boyunca da bizler Edirneliler olarak Türk İslam medeniyetinin en muhteşem eseri olan Selimiye’ye böyle bir restorasyonu yapabilmenin orunu şerefini gururunu hep birlikte yaşıyor olacağız. Caminin ana statiği ile ilgili hiçbir problem yok, yapacağımız restorasyon da Selimiye’yi bir asır daha geleceğe taşıyacaktır” dedi.
Öte yandan caminin orijinalinde bulunan yerden ısıtma sisteminin de dış kısımda bulunan hamamın aktif hale getirilerek günümüz teknolojisi ile harmanlanacağını belirten Vali Canalp; cami altında bulunan kanal odalarına kameralarla bakıldığını yer yer sorunların görüldüğünü, bunların elden geçirilerek ısınma sorununu da orijinal haliyle yapacaklarını belirtti.