YUSUF EREN
Siirtli esnaf Cüneyt Koç, tezgahını gösterdi ve “Satamıyoruz. Salatalık hepsi kalmış. Patlıcanın haline bak, solmuş gitmiş. Bir haftadır bir kasa getirmişim, satamıyorum. Milletin imkanı yok. Adam ne alıyor ki? Maaşı yine aynı ama neye baksan hepsi iki katı olmuş” dedi.
Siirtli pazar esnafı Cüneyt Koç, fiyatların yüksek olması nedeniyle mallarını satamamaktan şikâyet etti. Koç, şunları söyledi:
''Pazartesi gidiyorum hale. Bak şimdi gördüğün gibi tezat boş. Bir haftadır tezgah yeni boşaldı. Hiç mal satılmıyor zaten. Fiyat bayağı pahalı. Bu mal uygun değil ki. Biraz limon uygun, diğerleri hepsi pahalıdır yine. Bir kilo ıspanak şimdi şu an 7 buçuk 8 lira, çok pahalı bence. Bu mevsimde yani. Pırasa 4 liradan 7 buçuk olmuş. Bayağı pahalı, yüzde yüz yani'.'
"BAK, PATLICANIN HALİNE BAK"
“Alamıyoruz. Bana diyelim 5 kasa domates lazım ben iki kasa getireceğim. 2 kasa, 2 parça. Diyelim bir parça salatalık bize lazım mesele. Satamıyoruz biz de. Salatalık hepsi kalmış. Patlıcanın haline bak, solmuş gitmiş. Bir haftadır bir kasa getirmişim satamıyorum. Milletin imkanı yok. Adam ne alıyor ki? Maaşı yine aynı. Ama neye baksan hepsi iki katı olmuş. Akşam oluyor bayanlar geliyor mesela, yarı yarıya fiyat veriyoruz onlara. Sırf evimize bir şeyler götürmek için. Domatesi 5 liraya alıyoruz, onlara 3 kilo 10 TL’ye sayıyoruz.''
"BİRİLERİNİN BUNA DUR DEMESİ LAZIM"
Aynı pazarda alışveriş yapan Abdülbari Birsen ise şöyle konuştu:
"Pazarda kimse yok. Pazarcılar satış yapmıyor. Her şey ateş pahası. Herkes zammını kendisi veriyor. Şekerin, fabrikaların. Devlet ilgilenmiyor. Biz üzülüyoruz. Geliri hiç olmayanlar; Allah yardımcıları olsun. 2 kilo nar 10 TL misal. Bu arkadaş 3 kilo 10 TL yapmış ama millet alamıyor. Biliyorsun bizde nüfus kalabalıktır. Bir iki kiloyla olmuyor. Alsak 10 kilo alıyoruz, 5 kilo alıyoruz. Allah milletin yardımcısı olsun.
"SABAH ZAM AKŞAM ZAM"
Şimdi ‘Nereden nereye geldik’ diyor bizim başkan. Halbuki o başkan olduğu zaman bir daire Siirt’te eski parayla 500 bindi, şimdi 600 milyar. Siirt’te bir daire 600 milyar olmuş. Yani sadece bir kalem değil. Eğer sadece bir kalem olsaydı hepimiz alabilirdik. Geçim çok zorlaşmış. Allah fakir fukaranın yardımcısı olsun. Allah devletimize zeval vermesin, güç versin; yalnız durum kötüdür. Yani birilerinin buna dur demesi lazım. Ben toptancılarda duruyorum. Bu ayda 6 sefer zam gelmiş ona. Pirince zam geliyor. Yani hiç devlet bilmiyor. Fabrikalar veriyor zammı. Eskiden böyle değildi. Eskiden yıl başında hafif bir zam geliyordu. Onsan sonra yılda bir zam gelmezde. Yannız şimdi her sabah zam akşam zam, sabah zam akşam zam. Bir torba un 220 TL’ye çıkmış. Bir teneke yağ 350-400 TL’ye çıkmış. Allah yardımcımız olsun.''
Satışların eskiye oranla çok azaldığını söyleyen pazar esnafı Beşir Erkek, "Şimdi gelen alabilseydi, gelecekti. Demek ki alamıyor. Satıyoruz ama eskisi gibi değil. Eskinin yarısı da değil. Adamda para kalmadı ki. Adam ne alsın? Adam toptancıya gidiyor bir saat bir saati tutmuyor, fiyat aynı değil. Geçen sene 1,25 TL’ydi, biz de 2’ye satıyorduk. Şu anda 2 buçuk 3 TL’dir, 3 kilo olarak satıyoruz. Para çıkmıyor ki” dedi.
"MİLLET RESMEN PERİŞAN"
Mazota gelen zamların fiyatlara yandığını vurgulayan semt pazarı esnafı Nezir Ayten, şunları dedi:
“Hiçbir şey satılmıyor. Millet resmen perişan. Marul 5 lira, maydanoz 1 lira, ıspanak 7 lira satılmıyor. Millet almıyor. Bak domates 5 lira. Halde 5 buçuk, burada 5 lira. Hiç kimse alamıyor. Eskiden Ahlat’tan gelen mal, köylü malı eğridir, yakından geliyordu; şimdi Mersin’den geliyor. Mazotun litresi olmuş 10 TL. Millet alamıyor. Pahalıdır, hiçbir şey de alamıyor. Hepsi çöpe gidiyor. Vallahi kasa kasa çöpe atıyoruz. Hiç kimse almıyor, yemiyor.”
"5'E ALMIŞIM 5'E VERİYORUM KİMSE ALMIYOR"
Semt pazarı esnafı İsa Baksan ise şöyle konuştu:
"Piyasa boş, işler pahalıdır. Meyveler, sebzeler pahalı olduğu için millet alamıyor. Fiyatlar yükselmiş. Mandalina 4 TL’dir, kim alacak? Nar 5 TL, elma 6 TL, domates 7 TL, salatalık 5 TL. Kim akacak? bir marul 2 TL’yken şu anda 7 TL’dir. Millet ne alacak? En ucuz olan kara lahanaydı 1-2 TL’ken şu an 8 TL’dir. İşte insanlar gördüğün gibi gelip bakıyorlar, gidiyorlar. Piyasa boş sabahtan beri oturuyoruz, daha 50-100 TL’lik iş yapmamışız. 5’e almışım, 5’e veriyorum, kimse almıyor. Tezgâh boştur, alamıyoruz. Aldığımız zaman da satamıyoruz.
"SEBZE ALSA MEYVE ALAMIYOR, BİZ DE BOŞA BEKLİYORUZ"
Eskiden çok alıyorlardı. Yeşil soğan, domates, biber, patlıcan ucuzdu. Millet gelip alıyordu. Aile kalabalık olduğu için. Nüfus kalabalıktır. Şu an her bir ailenin 7-8 tane nüfusu var. 5 kilo mandalina alsa 25 TL, 5 elma alsa o da 25 TL. Beşer kilo olsa 150 TL masraf gider. Bu sefer sebze alamıyor. Sebze alsa meyve alamıyor. Gördüğün gibi biz de boşa bekliyoruz.”
ÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ:
* Cüneyt Koç (Semt pazarı esnafı)
* Abdulbari Birsen (Siirtli vatandaş)
* Beşir Erkek (Semt pazarı esnafı)
* Nezir Ayten (Semt pazarı esnafı)
* İsa Baksan (Semt pazarı esnafı)