MUSTAFA USTA
Sinop’ta torna ustası Uğur Kalemtaş; eski tır, kamyon, traktör ve pikap motorlarını deniz araçlarına ana makine ve jeneratör olarak geri kazandırıyor. Yenilenen motorlar, kayıklar ve balıkçı teknelerinde kullanılıyor.
Bu motorların her tür alanda kullanılabilecek özelliğe sahip olduğunu belirten Kalemtaş, şunları söyledi:
“Biz mesela kamyon motorlarını alıyoruz onları denize uyarlıyoruz. Marin yapıyoruz. Arkasına hidrolik şanzıman takıyoruz. Değişik torna işleri denizle ilgili makaralar, soğutma kondenseleri, denizle ilgili aklınıza ne gelirse yapıyoruz. Burada yanımızda altı tane eleman çalışıyor. Torna, motor, kaynak işleri. Bu işten çok insan ekmek yiyor. Parçacısı, tamircisi, rektifiyecisi, satıcısı. Öbür taraftan makineler dışarıdan geliyor bir kişi kazanıyor. Bunda 10 kişi ekmek yiyor. Biz eski motorları tamir ediyoruz. Rektefiye yapıyoruz. Arkasına hidrolik şanzıman takıyoruz. Motorun gücüne göre jeneratör yapıyoruz ana makine yapıyoruz. Katma değer kazandırıyoruz yani. Biz eski sanatkar olduğumuz için kıyamıyoruz bu makinelere. Sırf denizde değil mesela su pompalarına konuyor. Her çeşit şeyde yardımcıırgat oluyor. Mesela arkasına yağ pompası bağlıyorsun denizde hidrolik sistemleri çalıştırıyorsun bu makinelerle. Çeşitli şeylerde kullanabiliyoruz yani. Devlet bize imkanlar versin. Bizim sanayicimiz her şeyi yapar.”
“ONLARI JENERATÖRE ÇEVİRİYORUZ”
Dışarıya para vermekten çok daha uyguna eski motorların gemiler için dönüşümünün yapılabildiğini belirten Kalemtaş, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kamyon motoru, tır motoru, pikap motoru bunları her türlü sahada kullanabiliyorsun. Mesela piyasada alacağın 200 bin TL'lik makineyi 50 bin TL'ye alabiliyorsun. İlgi var tabi. Şimdi Karadeniz balıkçı kenti, çoğu balıkçılara yönelik yapıyoruz. Ana makine olarak kayığı götürüyor yani. Gücüne göre yani 500 beygiri var, 300'ü, 200'ü var. İstersen 30 metre kayığı götüren makinelerimiz de var. 10 metre kayığı, 5 metre kayığı götürebilecek ufak makinelerimiz de var. Şimdi depoda yeni makinelerimiz var. Sandık içinde yeni geldi. Bunlar mesela 55 beygir traktör motoru. Biz onları jeneratöre çeviriyoruz. Biz bunları alıyoruz gücüne göre jeneratör bağlıyoruz. Bunları ekonomiye kazandırıyoruz. 60 beygir motor mesela arkasında 35 kw dinamo takıyoruz. Bunları da kayıklarda, sanayide, her yerde, otellerde kullanabiliyorsun. Elektrik kesildiğinde otomatik devreye giriyor o sistemi de yapabiliyoruz. 35 kw jeneratörümüz şu anda fiyatı 25 bin TL ama komple yeni almaya kalksan 60 bin TL gerekir. Arkada 150 kw jeneratörümüz var. Onun da maliyeti 50 bin TL. Bunları hep kayıklarımız kullanabiliyor. Eskiden kara düzen devam ediyordu şimdi hep elektrik oldu hidrolik oldu. Elektrik motorlarıyla beraber çalışıyor.”