CEM HAYAT
Türkiye 2021 yılını geride bırakırken, Covid gölgesinde geçen 365 günün sağlık alanındaki yansımalarını ANKA Haber Ajansı derledi. Bu süre içerisinde Covid-19'un yeni varyantları tüm dünyada ve Türkiye'de etkili olurken, aşılar da yine ilk kez bu yıl içinde uygulanmaya başladı. Türkiye, Covid-19 nedeniyle eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ve Saadet Partisi Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Oğuzhan Asiltürk gibi kamuoyunun yakından tanıdığı isimlerin vefatına da 2021 yılında tanık oldu.
Diğer yandan 2021 yılı sağlık çalışanlarının ve vatandaşların sağlık talepleriyle geçti. SMA'lı çocukların aileleri defalarca kez Ankara'ya geldiler ve SMA tedavisinin ödeme kapsamına alınmasını istediler. Sağlık Bakanlığı SMA Bilim Kurulu ise bu yıl evlilik öncesi SMA taramasını tarama programı içine dahil etti. Bunun dışında Türkiye atama bekleyen sağlık teknikerlerinin eylemlerine şahit oldu. Hekimler ve sağlık çalışanları ise özlük ve ekonomik haklarının iyileştirilmesi için talepte bulundular. Pratisyen hekim maaşlarına 2 bin 500 TL, diş hekimleri de dahil olmak üzere uzman hekim maaşlarına 5 bin TL ek gösterge zammı öngören düzenleme TBMM’den geçmeden geri çekilse de çalışanlar arasında ayrımcılık yapıldığı gerekçesiyle tepkiye yol açtı.
Türkiye'nin 2021 yılındaki sağlık yolculuğu şöyle:
1 Ocak 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İngiltere'den Türkiye'ye giriş yapan 15 kişide mutasyonlu virüsün tespit edildiğini ve karantinaya alındıklarını açıkladı. Bakan Koca, "İngiltere’den yurda girişler geçici olarak tamamen durdurulmuştur" dedi.
13 Ocak 2021: Çinli Sinovac firması tarafından üretilen ve Türkiye'ye getirilen 3 milyon dozluk Coronavac aşısının Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu laboratuvarlarındaki test sürecinin tamamlanmasının ardından, "mhrs.gov.tr" adresi ve ALO 182 üzerinden randevular verilmeye başlandı. İlk aşamada aşı sağlık çalışanları ve 65 yaş üstü vatandaşlara aşı yapılacağı belirtildi.
13 Ocak 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Koronavirüs Bilim Kurulu, Çin’den getirilen koronavirüs aşısına onay verilmesinin hemen ardından canlı yayında ilk aşıyı kendileri yaptırdı. Bakan Koca, bir sonraki günden itibaren sağlık çalışanlarının aşılanmasına başlanacağını duyurdu.
14 Ocak 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, koronavirüs aşısını yaptırdıktan sonra "Başta siyasi liderler olmak üzere tüm milletvekillerimiz bu kampanyayı güçlü kılma noktasında onlar da bu aşıyı teşvik ederlerse çok isabetli olacağına inanıyorum" çağrısında bulundu.
"HAKKINIZI ÖDEMEK MÜMKÜN DEĞİL"
17 Ocak 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "Hakkınızı ödemek mümkün değil" diyerek 2021'i sağlık çalışanlarının yılı ilan etti.
3 Şubat 2021: Koronavirüs nedeniyle hayatını kaybeden ve çaldığı yan flüt ile hafızalara kazınan Genel Cerrah Doktor Salih Cenap Çevli’nin ailesine Türkiye’de ilk kez Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ölüm geliri bağlandı. Çevli’nin kardeşi Gamze Yıldırım, halen sağlık çalışanlarında illiyet bağı aranmasına tepki göstererek, “Türk Tabipleri Birliği’nin talepleri kabul edilsin” dedi.
12 Şubat 2021: CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, kendi yaş grubundaki vatandaşlar ile birlikte Covid-19 aşısının ilk dozunu yaptırdı.
13 Şubat 2021: Covid-19'a bağlı gelişen etkiler nedeniyle tedavi gören eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, hayatını kaybetti.
“RİZE’DE SALON LEBALEP DOLU”
15 Şubat 2021: Partisinin Rize kongresine katılan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Bakın bir kongre yapıyoruz, salgının olduğu bir dönemde kongre yapıyoruz ve Rize’de salon lebalep dolu" dedi.
23 Şubat 2021: Pandemi sürecinde dayanılmaz boyutlara ulaşan nöbet sayılarının fazlalığından, nöbetlerin ardından verilmeyen izinlerden ve mobing uygulamalarından şikayet eden asistan hekimler, İstanbul Tabip Odası'nda açıklama yaptı ve "Tükeniyoruz, çığlığımızı duyun. Çalışma ve eğitim koşullarını iyileştirin" dedi.
24 Şubat 2021: Öğretmenlerin aşılanma süreci başladı. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Çorum'un Sungurlu ilçesindeki Arifegazili İlkokulu'nda öğretmenlerle birlikte aşı uygulaması programına katıldı ve aşısının ilk dozunu oldu.
1 Mart 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 65 yaş üstü ve 20 yaş altı için düşük ve orta riskli illerde sokağa çıkma kısıtlamasının kaldırılacağını, yüksek ve çok yüksek riskli illerde ise sokağa çıkma süresinin arttırılacağını açıkladı.
8 Mart 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin 2020 yılında elde ettiği yüzde 1,8'lik büyüme oranıyla Çin'den sonra ikinci sırada yer aldığını belirterek, "Türkiye, uyguladığı ekonomik ve sosyal politikalarla salgının (Covid-19) ilk yılını en az hasarla atlatan nadir ülkelerden biridir" dedi.
10 Mart 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, mutant virüslerin yayılım hızının arttığına dikkat çekerek, Türkiye'deki dağılımını paylaştı ve "Bugüne kadar 76 ilimizde toplam 41 bin 488 İngiltere mutantı, 9 ilimizde toplam 61 Güney Afrika mutantı, 1 ilimizde 2 California-NewYork mutantı ve 1 adet de Brezilya mutantı tespit edilmiştir" dedi.
23 Mart 2021: Ankara Tabip Odası, Ankara Dişhekimleri Odası ve Sağlık Emekçileri Sendikası (SES) yöneticileri Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi önünde buluşarak, 20 Mart tarihinde yürürlükten kaldırılan İstanbul Sözleşmesi için eylem yaptı.
BİONTECH TÜRKİYE’YE ULAŞTI
24 Mart 2021: Sağlık Bakanı Koca, genel kullanıma yönelik ilk BioNTech aşı dozlarının Türkiye'ye ulaştığını bildirdi.
30 Mart 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüse rağmen kalabalık manzaraların oluştuğu AKP kongrelerine yönelik eleştirilerle ilgili olarak "Bu konuyu gündemde tutmanın kimseye faydası yok. Buradan ayrıcalık hikayesi çıkarılmamalı" dedi.
6 Nisan 2021: Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, koronavirüs nedeniyle vaka ve can kaybının artarak devam ettiğini belirterek, "Ramazan'a özel bir ibadet olan Teravih namazını cemaatle evlerimizde kılalım, cemaatle kılamıyorsak ferdi olarak kılalım. Çocuklarımızla birlikte cemaat yaparak evlerimizde kılalım" dedi.
13 Nisan 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, koronavirüs nedeniyle vaka ve can kayıplarının yeniden yükselişe geçmesi üzerine, "Her ne kadar sağlık sistemimizi zorlayacak bir durumla karşı karşıya değilsek de, buna seyirci kalamazdık" diyerek yeni kısıtlamaları açıkladı. Hafta sonları sokağa çıkma kısıtlamasının süreceğini belirten Erdoğan, "Hafta içi sokağa çıkma sınırlamasını saatleri akşam 19.00-sabah 05.00 olarak güncellenmiştir. Şehirlerarası seyahatlere izin verilmeyecektir. 65 yaş üstü ve 18 yaş altının şehir içi toplu taşıma araçlarını kullanma sınırlamasını yeniden getiriyoruz" dedi.
KORONAVİRÜS AFİŞ İNDİRTTİ
14 Nisan 2021: CHP'nin yurt genelinde astığı "128 Milyar Dolar Nerede?" pankartları savcılık kararıyla indirilirken, Karaman'da farklı bir yol izlendi. Karaman Valiliği “koronavirüs tedbirleri” kapsamında bir ay boyunca “afiş asma yasağı koyarak” CHP afişlerinin kaldırılmasını sağladı.
16 Nisan 2021: Sağlık Bakanlığı'nın yayınladığı verilere göre 63 bin 82 vaka ile, pandeminin Türkiye'de en çok vaka görülen günü oldu.
28 Nisan 2021: Bartın Valiliği, kamu kurum ve kuruluşlarına gönderdiği yazıda, koronavirüse yakalanan kamu personelinin temaslı ya da pozitif olma nedenlerinin sorgulanacağını, gerekçeleri yeterli görülmeyen personele disiplin işlemi yapılacağını bildirdi. Gelen tepkilerin ardından valilik bir hafta sonra resmi yazısını geri çekti.
28 Nisan 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İstanbul’da 5 kişide koronavirüsün Hindistan varyantının görüldüğünü ve vakaların izole edildiğini açıkladı.
TAM KAPANMA BAŞLADI
29 Nisan 2021: Covid-19 salgınının yayılımını önlemek için Türkiye genelinde uygulanacak ve 17 Mayıs saat 05.00'a kadar sürecek "tam kapanma" saat 19.00 itibarıyla başladı.
30 Nisan 2021: Sağlık Bakanlığı'nın yayınladığı verilere göre 394 vefat ile, pandeminin Türkiye'de en çok vefat görülen günü oldu.
30 Nisan 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Rusya'nın ürettiği koronavirüs aşısı olan Sputnik V aşısına, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından acil kullanım onayının verildiğini duyurdu.
TURİSTİN GÖREBİLECEĞİ HERKES…
6 Mayıs 2021: Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, koronavirüs salgını nedeniyle turizm için ilave tedbirler alındığını belirtti ve “Turistin görebileceği herkesi Mayıs sonuna kadar aşılayacağız” dedi.
14 Mayıs 2021: Turizm Bakanlığı'nın hazırlattığı, Türkiye'nin yaz sezonu tanıtım videosu, içeriğindeki "Siz eğlenin, ben aşı oldum" sloganı ile tepki çekti. Çok kısa süre yayında kalan video, paylaşılan hesaptan silindi.
17 Mayıs 2021: Covid-19 salgınıyla mücadele tedbirleri kapsamında 29 Nisan Perşembe günü saat 19.00'da başlayan "tam kapanma" dönemi, saat 05.00 itibarıyla sona ererken 1 Haziran Salı günü saat 05.00'e kadar uygulanacak "kademeli normalleşme" dönemi başladı.
20 Mayıs 2021: Tam kapanmadan sonraki ilk Bilim Kurulu toplantısına BionTech’in kurucu ortağı Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci de katıldı. Şahin Türkiye'ye; haziran ayında 30 milyon, eylül ayının sonuna kadar da 120 milyon doz aşı göndereceklerini söyledi. Koca ise “Haziran ayındaki 30 milyon aşıyla birlikte tedarikte sorun yaşanmazsa 20 yaşa kadar inmek istiyoruz” dedi.
21 Haziran 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 1 Temmuz’dan sonra uygulanacak yeni dönem kurallarını; “Tamamı da 1 Temmuz itibarıyla başlamak üzere, sokağa çıkma kısıtlamalarını tümüyle kaldırıyoruz. Müzik ile ilgili sınırlamayı da 24.00’a çekiyoruz. Kusura bakmasınlar, gece kimsenin kimseyi rahatsız etmeye hakkı yoktur” sözleri ile açıkladı.
“TURKOVAC İSMİ UYGUNDUR DERİM”
22 Haziran 2021: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yerli koronavirüs aşısının üçüncü fazının ilk doz uygulamasına video konferans yöntemiyle katıldı. Erdoğan, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın isim önerisini sorması üzerine "Benim şahsen gönlümden geçen; ülkemizin tamamında dil noktasında kolaylık açısından Turkovac ismi uygundur derim" dedi.
23 Haziran 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "Cuma günü (25 Haziran) itibariyle 18 yaşından gün alan herkesin aşı randevusu alabileceğini" duyurdu. Koca, 16 ilde 134 delta varyantı görüldüğünü bildirdi.
30 Haziran 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yarından (1 Temmuz) itibaren 50 yaş üzerindeki vatandaşların ve sağlık çalışanlarının hangi aşı ile olursa olsun 3. doz aşı randevusu alabileceğini açıkladı.
30 Haziran 2021: Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlandı. 1 Temmuz 2021'den geçerli olmak üzere yürürlüğe girecek yönetmelikle Sağlık Bakanlığı'nca aile hekimliği uygulaması kapsamında sözleşmeli olarak çalıştırılan aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanlarına yapılacak ödemeler, izinler, sözleşme esasları ve fesih şartları ile aile hekimliği uygulamaları için görevlendirilen uzman tabip, tabip ve aile sağlığı çalışanlarına yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Yönetmelik aile hekimlerince "Ceza Yönetmeliği" olarak nitelendirildi.
16 Ağustos 2021: Aile hekimleri, "Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği" nedeniyle bir günlük iş bırakma eylemi yaptı.
27 Ağustos 2021: Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği’nin geri çekilmesini isteyen aile hekimleri, bir kez daha iş bıraktı.
6 Eylül 2021: 2021-2022 eğitim öğretim yılı, yüz yüze eğitimle başladı.
6 Eylül 2021: Sağlık Bakanlığı, 12 yaş ve üstündeki tüm çocuklar için koronavirüs aşısı randevusu tanımlandığını açıkladı.
MU VARYANTI ÇIKTI
7 Eylül 2021: Koronavirüsün ilk kez Kolombiya'da tespit edilen Mu varyantı, Türkiye'de de görüldü. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'de 2 kişide "Mu" varyantı görüldüğünü sosyal medyadan duyurdu.
11 Eylül 2021: Aşı karşıtları İstanbul'un Maltepe ilçesinde miting düzenledi. "Büyük Uyanış" adı verilen mitinge yaklaşık üç bin kişi katıldı.
ASİLTÜRK VEFAT ETTİ
1 Ekim 2021: Saadet Partisi Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Oğuzhan Asiltürk geçirdiği Covid-19 sonrası gelişen etkiler nedeniyle hayatını kaybetti.
14 Ekim 2021: Aile hekimi Büşra Işıklı, doğum iznine ayrıldığı dönemde maaşının yarısının kesildiğini, bu dönemde 2 bin 704 TL maaş aldığını belirterek, "4 ay boyunca asgari ücretin altındaki bu maaşı aldım" dedi.
15 Ekim 2021: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kas gevşetici, ağrı kesici gibi ilaçların bulunduğu 52 ilacı ödeme kapsamından çıkarma uygulamasına başladı.
23 Ekim 2021: 36 saatlik nöbetin ardından özel aracıyla eve giden asistan doktor Rümeysa Berin Şen, yol kenarında duran kamyona arkadan çarparak hayatını kaybetti.
4 Kasım 2021: Atama bekleyen sağlıkçılar, Ankara'da eylem yaptı. Atama Bekleyen Tüm Sağlıkçılar Birliği kurucusu Furkan Altuk, en son 2020'nin aralık ayında sağlık personeli ataması yapıldığını belirtti ve 750 bin gencin atama beklediğini söyledi.
6 Kasım 2021: Türk Eczacıları Birliği (TEB), "Şu anki tabloda 645 ilaçta sıkıntı yaşanıyor; eczacılarımız ilaç temininde ve ilaçları hastaya ulaştırmada güçlük yaşıyor. Halk sağlığını tehdit eden bu durum karşısında önlem alınmazsa ilaç krizi derinleşecek, bulunamayan ilaç sayısında artış yaşanacaktır" açıklamasını yaptı.
17 Kasım 2021: Bilim Kurulu Üyesi Serap Şimşek Yavuz, sosyal medya hesabından koronavirüs tedavisinde kullanılan Favipiravir ilacının etkisiz olduğunu açıkladı.
19 Kasım 2021: Diyarbakır'da "örgüt üyeliği" suçlamasıyla yargılanan Dr. Şeyhmus Gökalp beraat etti.
19 Kasım 2021: Eskişehir Tepebaşı'nda yaşayan ve SMA Tip-1 hastası olan Muzaffer Emin Kiraz'ın annesi Emine Kiraz hayatına son verdi.
24 Kasım 2021: SMA'lı çocukların aileleri, SMA tedavisinde yararlanılan ilaçların Türkiye'de kullanılmaya başladığına dair açıklama yapılana kadar Sağlık Bakanlığı önünde ‘ilaç nöbeti’ tutma kararı aldı.
24 Kasım 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından, "Salgın kontrolünde yeni devreye giren ilaçların kullanımı için de değerlendirmeler yapılmıştır. Molnupiravir ilacının tedavi rehberine eklenmesine karar verilmiştir" açıklamasını yaptı.
26 Kasım 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, KPSS puanına göre 30 bin sözleşmeli sağlık personeli alımı yapılacağını söyledi. 10 bin kişinin de sürekli işçi olarak kadroya dahil edileceği bilgisini verdi.
DOKTORLARIN ‘BEYAZ YÜRÜYÜŞ’Ü ANKARA’YA ULAŞTI
27 Kasım 2021: Türk Tabipleri Birliği'nin (TTB) 23 Kasım Günü İstanbul'dan başlattıkları "Beyaz Yürüyüş" Ankara'da son buldu. TTB Merkez Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fincancı, "Çalışma koşullarımızın iyileştirilmesi, insanca çalışma süreleri istiyoruz" dedi.
1 Aralık 2021: Bakan Koca, hekimlere yapılması planlanan zam oranlarına ilişkin gazetecilerin sorularını yanıtlarken yanından geçen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gazetecilere döndü ve zam oranlarını kast ederek, "Ne söyledi? Para pul söylemedi mi?" diye sordu. Erdoğan'ın sorusu üzerine Koca gülümseyerek, "Hiç söylemedim. Söyler miyim efendim, siz izin vermeden söyler miyim?" yanıtını verdi.
1 Aralık 2021: Pratisyen hekim maaşlarına 2 bin 500 TL, diş hekimleri de dahil olmak üzere uzman hekim maaşlarına 5 bin TL ek gösterge zammı öngören düzenleme, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.
2 Aralık 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, SMA Bilim Kurulu toplantısının ardından, “SMA, önlem alınması mümkün bir hastalıktır. Bu amaçla, evlilik öncesinde tüm çiftlere ve yeni doğan bebeklere SMA taraması yapılması programını hayata geçiriyoruz. Evlilik öncesinde SMA taraması zorunlu hale getirilmektedir” dedi.
3 Aralık 2021: Pratisyen hekim maaşına 2 bin 500, uzman hekim maaşına 5 bin lira düzeyinde yapılan ek gösterge zammının diğer sağlık personelini de kapsayacak şekilde genişletilmesine ilişkin yasal düzenleme, bütçe görüşmeleri sonrasına kaldı.
6 Aralık 2021: Sağlık çalışanları, sadece hekimlerle sınırlı tutulup TBMM'de kabul edildikten sonra ertelenen ek gösterge zammının iş huzurunu bozduğunu belirterek iş bıraktı.
11 Aralık 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Omicron varyantının Türkiye’de 6 kişide görüldüğünü açıkladı.
12 Aralık 2021: Doktor ve diş hekimlerine yönelik maaş ve ek gösterge ile ilgili düzenleme yeniden görüşülmek üzere geri çekildi.
15 Aralık 2021: Türk Tabipleri Birliği'nin (TTB), özlük hakları ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle aldığı grev kararı doğrultusunda hekimler, yoğun bakım üniteleri ve acil servisler dışında Türkiye'nin dört bir yanında iş bıraktı.
22 Aralık 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan canlı yayında yerli aşı Turkovac’ın acil kullanım onayı alarak seri üretiminin başladığını duyurdu.
29 Aralık 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyeleri, hatırlatma dozu olarak Turkovac aşısı oldu.