Haber: ABDULLAH ÇELEBİ - Kamera: KERİM UĞUR
Pandemi kısıtlamaları sürecinde yaklaşık 1 yıl kapalı olan kafe, bar ve restoran işletmecileri, geçen yıl mayıs ayında yapılandırdıkları vergi ve SGK primi borçlarının ödeme tarihi gelince icralık oldu. İzmir Alsancak'taki işletmeciler, haciz tebligatları gelmeye başladığını belirterek, "Biz normal borçlarımızı ödeyemezken yapılandırma taksitleri üst üste geldi. Devlet borcunu istiyor ama bizde bir şey kalmadı" dedi.
İzmir Alsancak'ta kafe, bar ve restoran işletmecileri, yapılandırdıkları Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve vergi borçlarının ödemelerinin başlamasıyla sıkıntıya girdi. Pandemi kısıtlamaları nedeniyle mekanların kapalı kaldığı süre boyunca kira, stopaj ve personel giderlerinin azalmadığını belirten esnaf, hükümete tepki gösterdi.
ANKA Haber Ajansı'na konuşan Kıbrıs Şehitleri İşadamları Derneği ile İzmir Gastronomi Yeme İçme Eğlence Yerleri Derneği Başkanı Hami Torcu, "Pandeminin faturası yeme içme ve eğlence yerlerine kesildi. Çoğu işyerimiz 18 ay kapalı kaldı. Bu sürede devletin desteği yok denecek kadar azdı. Tüm dünyada yaşanan bir süreç ama bizde daha ağır oldu. 18 aylık yıkıntının etkileri geçmedi" dedi.
"BİLİNMEZİN İÇİNDE GİDİYORUZ"
Devletin vergi, SGK ve ticaret odası borçlarıyla ilgili iki kez yapılandırma çıkardığını anımsatan Torcu, şöyle konuştu:
"Son yapılandırmadan sonra taksitler üst üste gelmeye başladı. Biz zaten normal borçlarımızı ödeyemezken taksitler üst üste gelince birçok arkadaşımız bunları ödeyemedi. Yapılandırmalar bozuldu. E-hacizler de başladı. Devlet alacağını istiyor ama bizde bir şey kalmadı ki nasıl ödeyeceğiz? Cumhurbaşkanı kararıyla yapılandırmalar ötelenmişti. Şimdi üst üste binmeye başladı. Kira borçlarımızla ilgili meslek kuruluşlarımıza iletmemize rağmen mal sahibi ve kiracıyı koruyacak bir şey çıkmadı. Sıkıntılarımız var. Hem mal sahibi hem biz zarar görmeyelim istiyoruz. Önümüzü göremiyoruz. Yılbaşında ne yapacağız bilmiyoruz. Gece 12:00'de müziği kapatıyoruz. Müzik olacak mı bilmiyoruz. Hazırlık yaptık. Şimdi çıkıp "Yılbaşında hastalık yayılıyor, saat 5'te kapatın" denecek mi bilmiyoruz. Bilinmezin içinde gidiyoruz. Sektör ciddi anlamda sıkıntıda. Stada 60 bin kişiyi sokunca bir şey olmuyor da müzik açılınca mı oluyor."
"CİDDİ BORÇLANMA İÇİNE GİRDİK"
Alsancak'ta pandemi öncesi yatırım yaparak restoran açtıklarını belirten Şenol Girgin, şunları söyledi:
"Bir sene içinde sadece 270 gün açık kalabildik. Bu dönemlerde paket ve dış servisimiz olmadığı için kapatmak zorunda kaldık. Kiramız, personel ödemelerimiz sürdü. Sigortalarımızı ödemeye devam ettik. Hükümetin açıkladığı desteklerin hiçbirinden bir kuruş faydalanamadık. Gerekçesi ise 2019 öncesi ticari faaliyetimizin olmamasıydı. Bütün yükü kendimiz aldık. Ciddi bir borçlanma içine girdik. Mülk sahiplerinden destek görmedik. Çalışan 32 personelimiz vardı. 10'u kendi isteğiyle ayrıldı. 20 personelin yükü bizde kaldı. Kazancımız olmadığı gibi giderimiz iki katına çıktı. Karlılığı bıraktık, ayakta kalmaya çalışırken borçlarımızı öteliyoruz. İşletmemizin faaliyeti yeni olduğu için kredi de kullanamıyoruz. Kenarda tuttuğumuz paranın hepsi gitti."
"30 YILLIK BİRİKİMİM GİTTİ"
30 yıllık esnaf Cengiz Avcı ise yaşadıklarını şöyle anlattı:
"Pandemi en çok bizi vurdu. 30 yıllık birikimimiz gitti. Devlet mal sahibi ile kiracıyı baş başa bıraktı. Bizi uzlaştırabilirdi. Stopajlarımızı hiç almayabilirdi. Biz, 10 ay boyunca kapalıydık. 120 bin lira kiram var. Bunu nasıl ödeyebilirim? Biraz önce bankadan geldim. Kredi çekmek istiyorum. "Vergi borcunuz var, çekemezsiniz" diyorlar. Çok büyük bir savaştan çıktım. Hiçbir banka kredi vermiyor. 45 bin lira devlete ödemem var. Yapılandırma yaptım. İlk taksiti ekim ayıydı, ödeyemedim. Anca geçmiş kiraları ödemeye çalışıyorum. Mal sahibi ile davalık oldum. Yapılandırmayı tekrar yapmalarını ve vadeyi uzatmalarını istiyoruz."
GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ
- Esnaflarla röportaj
- - Hami Torcu
- - Şenol Girgin
- - Cengiz Avcı
- İşletmelerden detay görüntü