CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer’in ‘ısrarlı takip’ suçunun Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) ayrı bir suç olarak ele alınması amacıyla hazırladığı kanun teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda AKP ve MHP oylarıyla reddedildi. Yüceer, “Türkiye'de yaşanan kadına yönelik şiddet olaylarının, kadın cinayetlerinin çoğunda ısrarlı takip söz konusu. Acil durum çağrılarının yüzde 20'si ısrarlı takip suçu kaynaklı. Kadınları ısrarlı takibe karşı savunmasız bırakmayalım” dedi.
Candan Yüceer’in, ‘ısrarlı takip’ suçunun TCK’da ayrı bir suç olarak düzenlenmesi amacıyla hazırladığı Türk Ceza Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda görüşüldü. Kanun teklifi, AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.
Yüceer, “Literatüre ‘stalking’ kelimesinden türeyerek gelen, Türkçeye ‘ısrarlı takip’ olarak çevrilen, halk arasında bilinen hâliyle ‘musallat olma’ kavramı, aile bağı veya ilişki bulup bulunmadığına bakılmaksızın şiddet uygulayanın şiddet mağduruna yönelik olarak, güvenliğinden endişe edecek şekilde fiziki veya psikolojik açıdan korku, kaygı, endişe, çaresizlik duygularına sebep olacak biçimde içeriği ne olursa olsun -fiilî, sözlü, yazılı ya da herhangi bir iletişim aracını kullanarak olabilir- baskı altında tutacak her türlü tutum ve davranışı ifade eder. Bu, bir kez yapılıp biten bir tahkim eylemi olmayıp zaman içine yayılan, yenileyen, devam eden ve sistematik bir şiddet eylemlerini ifade eder. Başlangıçta sadece rahatsız edici ve huzursuzluk yaratıcı olan bu eylemler zinciri, zaman içinde daha tehditkâr ve saldırgan bir hâle bürünerek, maalesef önlem alınmadığında, o mağdurun vücut bütünlüğüne karşı işlenecek, yapılacak bir suça dönüşmesi de kaçınılmaz olabilir” uyarısında bulundu
“NİCE KADIN HAYATA TUTUNABİLİRDİ”
Israrlı takip sonucu yaralanan veya hayatını kaybeden kadınları hatırlatan Yüceer, “Berfin Özek, ısrarlı takip suçuna maruz kalıyordu. Kendisinin yüzüne kezzap atılmadan önce defalarca yolları kesilerek, iletişim araçlarıyla tehditler aldı, hakaretlere uğradı ve eski erkek arkadaşı tarafından yüzüne asitli saldırıda bir gözünü kaybetti, bir gözü yüzde 70 görme kaybı yaşadı ve yüzü gerçekten ağır hasar aldı. Ayşe Tuba Arslan; o da ısrarlı takip kurbanıydı. 23 kez şikâyette bulanan ve son dilekçesinde ‘Ben öldükten sonra mı dikkate alacaksınız’ diyen, ama öldükten sonra da dikkate alınmayan Ayşe Tuba Arslan'ın davasına hukukçuların düzenlediği raporda; bu şikayete konu olan şikayetlerin farklı farklı olarak algılandığı, bunların birbirinden bağımsız olarak algılandığı ve gereken önlemlerin alınmadığı, bununla beraber savcılık, aile mahkemesi, ceza mahkemesi, ŞÖNİM'ler arasında yeterli ve düzenli bir şekilde irtibat sağlanmadığından dolayı, ihmal zinciri sonucu Ayşe Tuba Arslan'ın öldüğünü ifade ediyordu. Israrlı takip suçu eğer Ceza Kanunu'muzda tanımlansaydı biz, Berfin Özek'in yüzüne kezzap dökülmeden önce onu koruyabildik, kurtarabilirdik. Ayşe Tuba Arslan, Güleda Cankel, Helin Palandöken ve nice kadınlar hayattan koparılmamış olurlardı, hayata tutunabilirlerdi. Ülkemiz açısından konun önemi de şu: Tipik bir ısrarlı takip davası olan Nahide Opuz davasında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği ihlal kararı. Şu acı gerçeği ifade etmek zorundayız; yasa ve sözleşme uygulanmadığı için önlenebilir suçlarla öldürülüyor bu kadınlar” dedi.
Yüceer, kanun teklifine ilişkin yaptığı açıklamayı şöyle sürdürdü:
KADIN CİNAYETLERİNİN ÇOĞUNDA ISRARLI TAKİP SÖZ KONUSU: “Hacettepe Üniversitesi’nin yaptığı araştırma, Türkiye'de kadınların yüzde 27'sinin, 10 kadından 3'ünün en az bir kez ısrarlı takibe uğradığını gösteriyor ve Türkiye'de yaşanan kadına yönelik şiddet olaylarının, kadın cinayetlerinin çoğunda ısrarlı takip söz konusu. Acil durum çağrılarının yüzde 20'si ısrarlı takip suçu kaynaklı. İşin bir vahim boyutu da maalesef, özellikle çocuklara yönelik olan cinsel suçların başlangıcında ısrarlı takip olduğu biliniyor. Özellikle ısrarlı takip altındaki kız çocuklarının, namus kurtarma düşüncesiyle önce okuldan alınıp daha sonra da evlendirildiğini biliyoruz biz. İşte bu fail ilk safhada durdurulmuş olsa, ısrarlı takip cezasız kalmasa bizler kadınlara yönelik şiddeti, cinayetleri, cinsel şiddeti engellemiş olacağız ve bir diğer kısmı da çocukların erken yaşta evliliklerinin önüne geçmiş olacağız.
ÇOK ÖNEMLİ BİR EKSİĞİ GİDERMİŞ OLACAĞIZ: Dokuz buçuk yıldır yürürlükte olan 6284 sayılı Kanun'a ve bu kanunun uygulama yönetmeliğine rağmen, -ki bunun kanunda ‘tek taraflı ısrarlı takip’ olarak ısrarlı takip olgusunun ayrı bir suç olarak tanımlanması gerektiği ifade ediliyor, Cumhurbaşkanı, İnsan Hakları Eylem Planı'nda bunu tekrar etti; Adalet Bakanı, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 4'üncü Ulusal Eylem Planı'nda Şiddet İzleme Komitesi toplantısında mütemadiyen bunun ayrı bir suç olarak düzenlenmesini ifade etti ama- maalesef hâlâ, henüz bu yasal boşluk giderilmiş değil, Ceza Kanunu'muzda ısrarlı takip suç olarak tanımlanmış değil. Maalesef mevzuatımızda da ayrı ayrı, farklı farklı maddelerde fiiller olarak yer alıyor; ‘taciz, tehdit, şantaj, cebir’ gibi ama bunların hiçbiri ısrarlı takibi tam olarak ifade etmediği, kapsamadığı gibi hem cezalandırma noktasında hem de olayın şiddetini gerçekten belirleme noktasında yeterli olmuyor. O yüzden biz diyoruz ki ‘Kadınları ısrarlı takibe karşı savunmasız bırakmayalım’. 2'si yürürlük 3 maddeden oluşan kanun teklifim eğer yasalaşırsa hem 6284 sayılı Kanun'un gereğini yerini getirmek adına hem kadına yönelik şiddetin ve cinayetlerin önlenebilir olması ilkesi uyarınca hem Anayasa'mızda yer alan hak ihlallerinin önlenmesi anlamında çok önemli bir eksikliği gidermiş olacağız.
SAVUNMASIZ BIRAKMAYALIM: 25 Kasım, Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü. Gelin, eğer bu söylemlerimizde samimiysek ve gerçekten kadınları korumak istiyorsak -ki sözleşmeden çıkarken de bu ifadeler kullanıldı; ‘Mevzuatlarımız var, eksiklerimizi yaparız’, işte bu bir eksik- gelin, o zaman bu kanun teklifine onay verelim ve ‘Kadınları ısrarlı takip suçuna karşı savunmasız bırakmayalım’ diyorum.”