Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'de araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) harcamalarının tutarı geçen yıl bir önceki yıla kıyasla 9 milyar 3 milyon lira artarak 54 milyar 957 milyon TL'ye yükseldiğini açıkladı. En fazla Ar-Ge harcamasının yüksek teknoloji faaliyetlerindeki girişimler tarafından yapıldığı belirlendi.

TÜİK, "2020 Yılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri Araştırması" sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Ar-Ge harcamasının gayri safi yurt içi harcama (GSYH) içindeki oranı 2019 yılında yüzde 1,06 iken, 2020 yılında yüzde 1,09'a yükseldi. Araştırma sonuçlarışöyle:

EN FAZLA AR-GE HARCAMASI MALİ VE MALİ OLMAYAN ŞİRKETLER TARAFINDAN YAPILDI: Ar-Ge harcamalarında mali ve mali olmayan şirketler yüzde 64,8 ile en büyük paya sahip olurken, bunu yüzde 28,4 ile yükseköğretim takip etti. Kâr amacı olmayan kuruluşlar tarafından yapılan Ar-Ge harcamalarının da dâhil olduğu genel devlet Ar-Ge harcamalarının toplam Ar-Ge harcamaları içindeki payı ise yüzde 6,8 oldu. Ar-Ge harcamaları içerisinde personel harcamaları yüzde 52,8 ile en büyük harcama kalemini oluşturdu.

GENEL DEVLET AR-GE HARCAMALARININ YÜZDE 28,4'Ü YÜKSEKÖĞRETİMDEN: Ar-Ge harcamalarının 2020 yılında yüzde 57,2'si mali ve mali olmayan şirketler tarafından finanse edilirken, genel devlet Ar-Ge harcamalarının yüzde 28,4'ünü yükseköğretim, yüzde 12,3'ünü yurt dışı kaynaklar, yüzde 2'sini, yurt içi diğer kaynaklar ise yüzde 0,1'ini finanse etti.

199 BİN 371 AR-GE PERSONELİÇALIŞTI: 2020 yılında toplam 199 bin 371 kişi Ar-Ge personeli olarak çalıştı. Sektörler itibari ile dağılımına bakıldığında ise toplam Ar-Ge personelinin 2020 yılında yüzde 65,3'ü mali ve mali olmayan şirketlerde, yüzde 29,9'u yükseköğretimde ve yüzde 4,7'si kâr amacı olmayan kuruluşların da dâhil edildiği genel devlet sektöründe yer aldı.

TAM ZAMANLI ÇALIŞAN KADIN AR-GE PERSONELİNİN ORANI YÜZDE 31,9 OLDU: Tam zamanlıçalışan kadın Ar-Ge personel sayısı, 2020 yılında 63 bin 655 kişi ile toplam Ar-Ge personel sayısının yüzde 31,9'unu oluşturdu. Kadın Ar-Ge personel oranı mali ve mali olmayan şirketlerde yüzde 26,0, kâr amacı olmayan kuruluşların da dâhil edildiği genel devlette yüzde 30,1, yükseköğretimde ise yüzde 45,1 oldu.

AR-GE PERSONELİNİN YÜZDE 32,1'İ DOKTORA VEYA EŞDEĞER EĞİTİME SAHİP: Ar-Ge personeli öğrenim durumuna göre incelendiğinde, Ar-Ge personelinin yüzde 33,1'inin lisans eğitim düzeyine sahip olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 32,1 ile doktora veya eşdeğeri, yüzde 24,6 ile yüksek lisans, yüzde 5,1 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 5,1 ile lise ve altı kategorileri takip etti. Tam zamanlıçalışan Ar-Ge personelinin eğitim durumuna göre dağılımı ise sırasıyla; yüzde 45,7 ile lisans, yüzde 21,4 ile yüksek lisans, yüzde 19,0 ile doktora veya eşdeğeri, yüzde 7,2 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 6,8 ile lise ve altı eğitim düzeyinde olduğu belirlendi.

EN FAZLA AR-GE HARCAMASI ANKARA’DA:İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzeye göre 2020 yılında Ar-Ge harcamalarının en yüksek olduğu bölge toplam Ar-Ge harcamasının yüzde 32,5'ini gerçekleştiren Ankara iken, bunu yüzde 25,6 ile İstanbul ve yüzde 10,6 ile Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova bölgesi takip etti. Ar-Ge personel sayısına bakıldığında ise toplam Ar-Ge personel sayısının yüzde 29,0'u İstanbul bölgesinde, yüzde 19,3'ü Ankara ve yüzde 7,7'si Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova bölgesinde istihdam edildi.

AR-GE HARCAMASININ YÜZDE 55,9'U AR-GE MERKEZLERİNDE YAPILDI: Mali ve mali olmayan şirketler tarafından 2020 yılında gerçekleştirilen 35 milyar 623 milyon TL Ar-Ge harcamasının yüzde 55,9'u Ar-Ge merkezlerinde gerçekleştirildi. Ar-Ge merkezlerinde faaliyet yürüten girişimler çalışan sayılarına göre incelendiğinde ise Ar-Ge merkezlerinde yapılan Ar-Ge harcamasının yüzde 85,2'sinin 250 ve üzeri çalışanı olan girişimler tarafından yapıldığı görüldü.

EN FAZLA HARCAMA, YÜKSEK TEKNOLOJİ FAALİYETLERİNDEKİ GİRİŞİMLERDEN GELDİ: İmalat sanayinde Ar-Ge faaliyeti yürüten girişimler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında 2020 yılında imalat sanayinde gerçekleştirilen 20 milyar 333 milyon TL Ar-Ge harcamasının yüzde 44,7'sinin yüksek teknoloji faaliyetinde yer alan girişimler tarafından gerçekleştirildiği tespit edildi. Bu oran 2015 yılında yüzde 35,3 idi.

İmalat sanayindeki toplam Ar-Ge harcamasının yüzde 40,4'ü orta yüksek teknoloji faaliyetindeki girişimler, yüzde 9,2'si orta düşük teknoloji faaliyetindeki girişimler ve yüzde 5,7'si düşük teknoloji faaliyetindeki girişimler tarafından yapıldı.

EN FAZLA ARAŞTIRMACIYI, ORTA YÜKSEK TEKNOLOJİ FAALİYETİ YÜRÜTEN GİRİŞİMLER İSTİHDAM ETTİ: İmalat sanayinde Ar-Ge faaliyeti yürüten girişimlerdeki araştırmacı sayıları incelendiğinde 2020 yılında en fazla araştırmacının 21 bin 206 kişi ile orta yüksek teknoloji faaliyeti yürüten girişimler tarafından istihdam edildiği görüldü. Bunu 14 bin 657 araştırmacı istihdamı ile yüksek teknoloji faaliyeti yürüten girişimler takip etti. Tam Zaman Eşdeğeri cinsinden araştırmacı sayıları dikkate alındığında da en fazla araştırmacı istihdamının 19 bin 298 ile orta yüksek teknoloji faaliyeti yürüten girişimlerde olduğu görüldü.